Sprawa ze skargi na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w przedmiocie odmowy potwierdzenia prawa do rekompensaty
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dariusz Chaciński (spr.) Sędziowie WSA Jolanta Dargas WSA Elżbieta Sobielarska Protokolant Referent Anna Kaczyńska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 października 2019 r. sprawy ze skargi K.P., B.S., E.P., H.P., I.P., I.P., J.P., L.P., M.Z., R.P., S.P., W.P., Z.P. i Z.P. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] października 2018 r. nr [...] w przedmiocie odmowy potwierdzenia prawa do rekompensaty 1. uchyla zaskarżoną decyzję i decyzję Wojewody [...] z dnia [...] marca 2018 r. nr [...]; 2. zasądza od Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji solidarnie na rzecz skarżących K.P., B.S., E.P., H.P., I.P., I.P., J.P., L.P., M.Z., R.P., S.P., W.P., Z.P. i Z.P. kwotę 680 (sześćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Inne orzeczenia o symbolu:
6079 Inne o symbolu podstawowym 607
Inne orzeczenia z hasłem:
Nieruchomości
Inne orzeczenia sądu:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Inne orzeczenia ze skargą na:
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji
Uzasadnienie strona 1/5

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji decyzją z (...) r. utrzymał w mocy decyzję Wojewody (...) z (...) odmawiającą potwierdzenia prawa do rekompensaty za nieruchomość pozostawioną przez M.P. poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej w majątku (...).

W uzasadnieniu decyzji Minister wskazał na następujące okoliczności sprawy.

Wnioskiem z [...] grudnia 2008 r. K.P., W.P., L.P., E.P., I.P., J.P., R.P.,, M.P., S.P., I.P.., Z.P.., B.S i M.Ż.M (dalej: wnioskodawcy), wystąpili do Wojewody (...) o wydanie decyzji potwierdzającej prawo do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości przez ich poprzedników prawnych na byłym terytoriom państwa polskiego. W związku z tym, że wniosek opiewał na wiele nieruchomości, które były własnością różnych osób, Wojewoda wydzielił do osobnych postępowań część z nich. Stąd też postępowanie odnośnie pozostawionych nieruchomości przez M.P. w majątku (...) zostało wydzielone do osobnego postępowania.

Wojewoda (....) decyzją z (....) odmówił K.P., W.P., L.P., E.P., I.P., J.P., R.P., M.P.., S.P., I.P., Z.P., B.S i M.Z. potwierdzenia prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia przez M.P. nieruchomości w majątku (....). W uzasadnieniu organ I instancji stwierdził, że głównym powodem, dla którego wydał decyzję odmowną, było nie udowodnienie przez strony, że M.P. zamieszkiwała na byłym terytorium państwa polskiego, a także że się z niego repatriowała.

Od powyższej decyzji wnioskodawcy wnieśli odwołanie.

Utrzymując w mocy zaskarżoną decyzję Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji stwierdził, że według art. 2 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2017, poz. 2097; dalej: ustawa z 8 lipca 2005 r.), prawo do rekompensaty przysługuje właścicielowi nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli spełnia on łącznie następujące wymogi:

1) był w dniu 1 września 1939 r. obywatelem polskim i miał miejsce zamieszkania na byłym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu przepisów:

a) art. 3 ustawy z dnia 2 sierpnia 1926 r. o prawie właściwym dla stosunków prywatnych wewnętrznych (Dz. U. poz. 580) lub

b) art. 24 Kodeksu Postępowania Cywilnego (Dz. U. z 1932 r. poz. 934), lub

c) § 3-10 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 23 maja 1934 r. wydanego w porozumieniu z Ministrem Skarbu co do § 2 ust. 3-5, z Ministrem Spraw Wojskowych co do § 20, 21, 22, 24 ust. 3, § 49 ust. 1 i 2, § 55 i § 56 oraz z Ministrem Spraw Zagranicznych co do § 18 ust. 1 i 2, § 51 i § 55, o meldunkach i księgach ludności (Dz. U. poz. 489)

- oraz opuścił byłe terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z przyczyn, o których mowa w art. 1, lub z tych przyczyn nie mógł na nie powrócić;

2) posiada obywatelstwo polskie.

W rozumieniu przedwojennych przepisów, o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z 8 lipca 2005 r. w brzmieniu nadanym art. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o zmianie ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, możliwa była sytuacja, w której dana osoba posiadała więcej niż jedno miejsce zamieszkania. Tym samym fakt, że właściciel nieruchomości pozostawionej zamieszkiwał przed wybuchem drugiej wojny światowej na obecnym terytorium RP nie wyklucza, że posiadał "dodatkowe" miejsce zamieszkania na byłym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Niezależnie jednak od liczby posiadanych miejsc zamieszkania, każde z nich powinno spełniać kryteria określone w jednym z ww. przepisów, tj. być miejscem na obszarze Polski, gdzie obywatel polski mieszkał z zamiarem stałego pobytu (art. 3 ustawy z dnia 2 sierpnia 1926 r. o prawie właściwym dla stosunków prywatnych wewnętrznych) lub miejscowością, w której pozwany przebywał z zamiarem stałego pobytu (art. 24 Kodeksu Postępowania Cywilnego - Dz. U. z 1932 r. Nr 112, poz. 934) lub zajmowaniem w obrębie gminy mieszkania wśród okoliczności, wskazujących na ześrodkowanie tam stosunków osobistych i gospodarczych (§ 3 pkt 2 rozporządzenia z dnia 23 maja 1934 r.). Ponadto zamieszkiwanie jest prawną kwalifikacją określonego stosunku danej osoby do danego miejsca, na którą składają się dwa elementy: przebywanie w sensie fizycznym w określonej miejscowości (corpus) oraz wola, zamiar stałego pobytu (animus). Oba te elementy muszą występować łącznie. Nie stanowi zatem o miejscu zamieszkania w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z 8 lipca 2005 r. to, że następuje jedna z wymienionych wyżej przesłanek polegająca tylko na zamieszkaniu w określonym miejscu w sensie fizycznym, jednak bez zamiaru stałego pobytu. Dla przyjęcia zatem miejsca zamieszkiwania danej osoby w określonej miejscowości konieczne jest ustalenie występowania kumulatywnego dwóch przesłanek: zamieszkiwania i zamiaru stałego pobytu w określonej miejscowości. O ile jednak ustalenie pierwszej przesłanki nie nastręcza zazwyczaj trudności, o tyle przy ustalaniu zamiaru stałego pobytu mogą decydować różnorakie okoliczności, które wskazują na skupianie się aktywności życiowej danej osoby w określonym miejscu, kreującym z tym miejscem jej więź o charakterze emocjonalnym, zawodowym, towarzyskim itp. Jak podkreśla się w orzecznictwie sądowym, o zamiarze tym można mówić wówczas, gdy występują okoliczności pozwalające przeciętnemu obserwatorowi na wyciągnięcie wniosku, że określona miejscowość jest głównym ośrodkiem działalności danej dorosłej osoby fizycznej (por. post. NSA: z 30 marca 2006 r., I OW 265/05, LEX nr 198360; z 7 października 2010 r., I OW 99/10, LEX nr 741789). Zgodnie zatem z powyższym, w prowadzonym postępowaniu należy ustalić, czy osoba pozostawiająca mienie na byłym obszarze RP miała zarówno tzw. corpus (faktycznie zamieszkiwała) w danej miejscowości oraz animus (wolę stałego pobytu w niej).

Strona 1/5
Inne orzeczenia o symbolu:
6079 Inne o symbolu podstawowym 607
Inne orzeczenia z hasłem:
Nieruchomości
Inne orzeczenia sądu:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Inne orzeczenia ze skargą na:
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji