Dnia 10 maja 2019 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dariusz Chaciński Sędziowie Sędzia WSA Magdalena Durzyńska (spr.) Sędzia WSA Elżbieta Lenart po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2019 r. na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym sprawy ze skargi Kościoła [...] we [...] na postanowienie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] lutego 2019 roku nr [...] w przedmiocie zwrotu wniosku 1. uchyla zaskarżone postanowienie oraz postanowienie Wojewody [...] z [...] listopada 2018 roku nr [...]; 2. zasądza od Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji na rzecz Kościoła [...] we [...] 580 (pięćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia [...] lutego 2019 r. znak [...] Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji (dalej jako organ) działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 144 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst. jedn.: Dz.U z 2018 r. poz. 2096 ze zm., dalej jako kpa), utrzymał w mocy postanowienie Wojewody [...] z dnia [...] listopada 2018 r. znak [...] o zwrocie wnioskodawcy - Kościołowi [...] we [...] (dalej jako skarżący) w trybie art. 66 § 3 kpa złożonego wniosku o sprostowanie oczywistej omyłki pisarskiej w decyzji Wojewody [...] z dnia [...] września 1946 r. wydanej na podstawie art. 2 pkt 4 dekretu z dnia 8 marca 1946 r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich (Dz.U. Nr 13 poz. 87, dalej jako dekret).
W uzasadnieniu wskazano, że właściwym do rozpoznania wniosku jest sąd powszechny, albowiem zagadnienie będące przedmiotem wniosku nie ma charakteru administracyjnego i nie może być w tym trybie dochodzone, może być natomiast przedmiotem postępowania cywilnego. Na poparcie przedstawionego stanowiska organy obu instancji powołały m.in. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 1985 r. sygn. akt III CZP 2/87.
Pismem z dnia 26 marca 2019 r. skarżący złożył skargę na powyższe postanowienie, zarzucając organowi naruszenie przepisów postępowania które miało istotny wpływ na wynik sprawy. Wniósł o stwierdzenie nieważności zaskarżonego postanowienia, zaś w przypadku uznania, że nie zachodzą podstawy do stwierdzenia nieważności, o jego uchylenie w całości.
W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zaprezentowane w zaskarżonej decyzji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje.
Skarga jest uzasadniona.
Stosownie do treści art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 1302 ze zm.) i art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, dalej jako ppsa), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.
Zgodnie z art 119 § 3 ppsa sprawa została rozpoznana w trybie uproszczonym, na posiedzeniu niejawnym.
Przedmiotem kontroli w niniejszej sprawie jest postanowienie o zwrocie podania wydane w trybie art. 66 § 3 kpa. Organy obu instancji stanęły na stanowisku, że przedmiotem postępowania było ustalenie prawa własności do nieruchomości przy ul. [...] we [...] i w konsekwencji uznały, że wobec uchylenia dekretu postępowanie w tej sprawie nie może być prowadzone w trybie administracyjnym, możliwe jest natomiast wytoczenie powództwa o ustalenie na podstawie art. 189 kpc - zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 1985 r. sygn. akt III CZP 2/87, co oznacza, że właściwym do jego rozpoznania jest sąd powszechny.
Tymczasem we wniosku z dnia [...] września 2018 r. skarżący w sposób jednoznaczny domaga się sprostowania decyzji Wojewody [...] z dnia [...] września 1946 r. poprzez wydanie rozstrzygnięcia w trybie art 113 kpa. Wobec powyższego nie jest dopuszczalna wykładnia wniosku skarżącego polegająca na przyjęciu, że stanowi on w istocie wniosek ustalenie prawa własności. Skarżący będąc reprezentowanym przez profesjonalnego pełnomocnika, wyraźnie (co wynika również ze skargi) domaga się wydania postanowienia o sprostowaniu decyzji. Powołana uchwała Sądu Najwyższego nie dotyczy zatem przedmiotu postępowania i nie może być podstawą do stwierdzenia właściwości sądu powszechnego w przedmiotowej sprawie. Zgodnie z art 113 § 1 kpa właściwym w przedmiocie sprostowania decyzji jest organ który ją wydał. Nie można w takiej sytuacji podzielić stanowiska organu, jakoby właściwym do rozpoznania wniosku skarżącego był sąd powszechny.
Mając powyższe na uwadze, zamiast zastosować art 66 § 3 kpa organ winien rozpoznać wniosek i wydać stosowne postanowienie w trybie art. 113 § 1 kpa tj. o sprostowaniu bądź odmowie sprostowania wnioskowanej decyzji.
Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 145 § 1 pkt 1c ppsa orzekł jak w sentencji. O kosztach orzeczono na zasadzie art. 200 i 205 § 2 ppsa