Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Iwona Kosińska Sędziowie WSA Jolanta Dargas WSA Magdalena Durzyńska (spr.) Protokolant starszy referent Justyna Kobylarczyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 września 2017 r. sprawy ze skargi J. O., L. R. i M. B. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] kwietnia 2017 r. nr [...] w przedmiocie odmowy zmiany decyzji 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Wojewody [...] z dnia [...] marca 2017 r. nr [...]; 2. zasądza od Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji na rzecz J. O., L. R. i M. B. solidarnie kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Zaskarżoną do tut. Sądu decyzją [...] z dnia [...] kwietnia 2017 r. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji (dalej jako organ/minister) działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r., poz. 23 z późn. zm., dalej jako kpa) oraz art. 9 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r., poz. 2042 z późn. zm., dalej jako ustawa) - utrzymał w mocy decyzję Wojewody [...] nr [...] z dnia [...] marca 2017 r. odmawiającą zmiany w trybie art. 154 kpa ostatecznej decyzji Wojewody [...] nr [...] z dnia [...] października 2006 r. Tą ostatnią decyzją, odmówiono J. O., L. R. i M. B. potwierdzenia prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia przez ich poprzedniczkę M. B. nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, w miejscowości [...], gmina [...], powiat [...], dawne województwo [...]. Podstawę odmowy potwierdzenia prawa do rekompensaty stanowiło ustalenie, iż repatriacja ww z byłego terytorium RP miała miejsce w 1957r., a zatem (jak przyjęto) nie zostały spełnione przesłanki z ustawy gdyż pozostawienie mienia i przesiedlenie nie miało związku z wojną rozpoczętą w 1939 r. Ww decyzja nie była przedmiotem zaskarżenia i stała się ostateczna.
Wnioskiem z dnia 23 maja 2016 r. J. O., L. R. i M. B. (dalej jako skarżący) powołując się na art. 154 kpa wystąpili o zmianę ostatecznej decyzji Wojewody [...] z dnia [...] października 2006 r. podnosząc, że od momentu wydania ww. decyzji zaszła istotna zmiana w interpretacji przepisów ustawy w zakresie dotyczącym konieczności udowodnienia przymusowego charakteru opuszczenia byłych terenów państwa polskiego, w związku z wojną rozpoczętą w 1939 r.
Decyzją z dnia [...] marca 2017 r. organ I instancji odmówił dokonania zmiany decyzji z 2006r. a zaskarżoną i opisaną na wstępie decyzją minister utrzymał ją w mocy.
Organ wyjaśnił w uzasadnieniu, że zgodnie z art. 16 § 1 kpa decyzje, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji są ostateczne a ich uchylenie lub zmiana może nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w kpa lub w ustawach szczególnych. Powołując się na zasadę trwałości ostatecznych decyzji administracyjnych przytoczył następnie treść art. 154 § 1 kpa, zgodnie z którym decyzja ostateczna, na mocy, której żadna ze stron nie nabyła prawa, może być w każdym czasie uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, jeżeli przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony. Dalej wskazał, że decyzja wydawana na podstawie art. 154 § 1 kpa ma charakter uznaniowy oraz że w przepisie tym nie można upatrywać środka zmierzającego do ponownego rozpoznania sprawy zakończonej ostateczną decyzją administracyjną jako w kolejnej instancji. Wyjaśnił przy tym, że tego rodzaju decyzja może dotyczyć wyłącznie kwestii rozstrzygniętych decyzją ostateczną organu, to jest decyzją, której dotyczy postępowanie o zmianę lub uchylenie, nie zaś kwestii nowych (por. wyrok WSA w Łodzi z dnia 27 marca 2012 r. znak: II SA/Łd 49/12).