Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia WSA Joanna Skiba Sędziowie: sędzia WSA Anna Falkiewicz-Kluj (spr.) sędzia WSA Iwona Kosińska po rozpoznaniu 22 stycznia 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym sprawy ze skargi K. P., L. P. i W. P. na przewlekłe prowadzenie przez Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii postępowania w przedmiocie wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji 1. zobowiązuje Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii do rozpoznania wniosku z [...] lutego 2014 r. o stwierdzenie nieważności decyzji Ministra Gospodarki Komunalnej z [...] maja 1960 r. nr [...] oraz utrzymanego nią w mocy orzeczenia Prezydium Rady Narodowej w [...] z [...] stycznia 1960 r. nr [...] w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy; 2. stwierdza, że Minister Rozwoju, Pracy i Technologii dopuścił się przewlekłego prowadzenia postępowania, które miało miejsce z rażącym naruszeniem prawa; 3. wymierza Ministrowi Rozwoju, Pracy i Technologii grzywnę w kwocie 3.000 (trzy tysiące) złotych; 4. oddala skargę w pozostałej części; 5. zasądza od Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii na rzecz K. P., L. P. i W. P solidarnie kwotę 580 (pięćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Pismem z [...] września 2020 r. K.P., L. P. i W. P. (dalej jako skarżący) wnieśli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na przewlekłe prowadzenie przez Ministra Rozwoju (obecnie Minister Rozwoju, Pracy i Technologii, dalej jako organ/Minister) postępowania w przedmiocie wniosku z [...] lutego 2014 r. o stwierdzenie nieważności decyzji Ministra Gospodarki Komunalnej z [...] maja 1960 r. nr [...] oraz utrzymanego nią w mocy orzeczenia administracyjnego Prezydium Rady Narodowej w [...] z [...] stycznia 1960 r. nr [...], o odmowie przyznania użytkowania wieczystego nieruchomości położonej w [...] przy ul. [...], nr hip. [...].
W skardze podniesiono, że pomimo wielokrotnych ponagleń oraz upływu ponad sześciu lat od złożenia wniosku organ nadal nie wydał decyzji w sprawie, czym w sposób rażący naruszono zasady postępowania administracyjnego. Skarżący wnieśli o zobowiązanie organu do wydania decyzji w sprawie w terminie 30 dni od daty doręczenia odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy, stwierdzenie że przewlekłe prowadzenie postępowania miało miejsce z rażącym naruszeniem prawa, przyznanie od organu na rzecz skarżących sumy pieniężnej w kwotach po 3.000 złotych oraz o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.
W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, wskazując że w postępowaniu podejmowane były czynności zmierzające do wydania decyzji, zaś na uwadze należy mieć fakt, że postępowania dotyczące decyzji wydanych na podstawie dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy (Dz.U. nr 50, poz. 279) oraz ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości (Dz.U. z 1974 r., nr 10 poz. 64) dotyczą decyzji wydanych przed kilkudziesięciu laty, stan prawny nieruchomości jest złożony a materiał dowodowy niepełny. Normą jest również, że w postępowaniu występuje kilkuset uczestników.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje.
Skarga jest częściowo uzasadniona.
Zgodnie z art. 35 § 1 i § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r., poz. 256 dalej jako kpa) organy administracji publicznej obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki. Załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania. W myśl natomiast art. 36 kpa o każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie organ administracji publicznej obowiązany jest zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki, wskazując nowy termin załatwienia sprawy oraz pouczając o prawie do wniesienia ponaglenia, również w przypadku gdy zwłoka nastąpiła z przyczyn niezależnych od organu.
Pod pojęciem "przewlekłego prowadzenia postępowania" należy rozumieć sytuację działania przez organ w sposób nieefektywny, poprzez wykonywanie czynności w dużym odstępie czasu bądź wykonywanie czynności pozornych, powodujących że tylko formalnie organ nie jest bezczynny (zob. J. P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2012, s. 44; J. Drachal, J. Jasielski, R. Stankiewicz, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. R. Hauser i M. Wierzbowski, Warszawa 2011, s. 69 - 70). Przewlekłością postępowania będzie również mnożenie przez organ czynności dowodowych ponad potrzebę wynikającą z istoty sprawy (zob. J. Borkowski (w): B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2011, s. 238). Przewlekłość postępowania obejmować będzie zatem opieszałe, niesprawne i nieskuteczne działanie organu, w sytuacji gdy sprawa mogła być załatwiona w terminie krótszym, jak również nieuzasadnione przedłużanie terminu załatwienia sprawy (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 lipca 2012 r., sygn. akt II OSK 1031/12).