Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Gabriela Jyż Sędzia NSA Stanisław Gronowski Sędzia del. WSA Dariusz Skupień (spr.) Protokolant Ewa Czajkowska po rozpoznaniu w dniu 18 września 2012 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Ł. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 8 marca 2011 r. sygn. akt V SA/Wa 2217/10 w sprawie ze skargi Ł. K. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] lipca 2010 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu grzywien nałożonych mandatami karnymi i kredytowymi oddala skargę kasacyjną
Wyrokiem z dnia 8 marca 2011 r., sygn. akt I SA/Wa 2217/10 objętym skargą kasacyjną Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. oddalił skargę Ł. K. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] lipca 2010 r. w przedmiocie odmowy umorzenia należności pieniężnej z tytułu grzywien nałożonych mandatami karnymi oraz zasądził od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. na rzecz adwokata K. K. tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu kwotę 295,20 zł, w tym: tytułem wynagrodzenia kwotę 240 zł, tytułem 23% podatku od towarów i usług kwotę 55,20 zł.
Przedstawiając stan sprawy Sąd I instancji wskazał, że w dniu [...] lipca 2009 r. do [...] Urzędu Wojewódzkiego - Delegatura w S. wpłynęło pismo H. K. - matki Ł. K. - z wnioskiem o umorzenie mandatów karnych nałożonych od 2005 r. na Ł. K. Uzasadniając wniosek H. K. wskazała na orzeczoną w dniu [...] sierpnia 2008 r. znaczną niepełnosprawność Ł. K.
W dniu [...] stycznia 2010 r. Wojewoda [...] odmówił umorzenia grzywien na łączną kwotę 550 zł nałożonych na Ł. K. mandatami karnymi kredytowanymi. W uzasadnieniu wskazał, że skoro Ł. K. otrzymuje świadczenie w postaci renty socjalnej z której prowadzona jest egzekucja, nie ma podstaw do umorzenia należności nałożonych w postaci mandatów karnych.
Decyzją z dnia [...] marca 2010 r. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji uchylił zaskarżoną decyzję i przekazał sprawę Wojewodzie [...] do ponownego rozpatrzenia.
W dniu [...] maja 2010 r. Wojewoda [...] ponownie odmówił umorzenia grzywien na łączną kwotę 550 zł nałożonych na Ł. K. mandatami karnymi kredytowanymi. W rozstrzygnięciu odwołał się do otrzymanego w dniu [...] maja 2010 r. pisma Naczelnika I Urzędu Skarbowego z G., z którego wynikało, że w dniu [...] kwietnia 2010 r. organ egzekucyjny dokonał zajęcia w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych - Inspektorat w G. świadczeń, które otrzymuje zobowiązany w postaci renty socjalnej.
Następnie, zaskarżoną do Sądu I instancji decyzją z dnia [...] lipca 2010 r., Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji uchylił w całości decyzję z dnia [...] maja 2010 r. Wojewody [...] i orzekł o odmowie umorzenia grzywien nałożonych mandatami karnymi kredytowanymi. W uzasadnieniu decyzji stwierdził, że konieczność uchylenia decyzji Wojewody wynikała z faktu, że organ ten dokonał oceny stanu faktycznego i prawnego na podstawie przepisu materialnego niewłaściwego aktu prawnego. Jednocześnie Minister przyznał, że zajęcie przez organ egzekucyjny renty socjalnej uniemożliwia umorzenie mandatów karnych i w tym zakresie wydał decyzję negatywną.
W skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. złożył Ł. K. wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji i orzeczenie o nieobciążaniu go spłatą grzywien.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. uzasadniając oddalenie skargi stwierdził, że podstawę decyzji o umorzeniu grzywny stanowił art. 42 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 ze zm.), zgodnie z którym należności pieniężne mogą być umarzane w całości lub części, tylko w przypadku ich całkowitej nieściągalności lub uzasadnionego przypuszczenia, że w postępowaniu nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucji należności. Z powyższego zapisu Wojewódzki Sąd Administracyjny wywiódł m.in., że trudna sytuacja finansowa zobowiązanego jest podstawą tylko i wyłącznie do udzielenia ulgi w spłacie w postaci odroczenia terminu spłaty należności lub też rozłożenia jej na raty. O umorzeniu należności wierzyciel może orzec tylko w ściśle określonych przypadkach, które mogą być ujawnione w postępowaniu egzekucyjnym. W związku z tym, że postępowanie egzekucyjne prowadzi na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 ze zm.) Naczelnik Urzędu Skarbowego, wierzyciel może skorzystać z przysługującego mu uprawnienia w zakresie umorzenia grzywny dopiero po przekazaniu przez organ egzekucyjny negatywnej informacji na temat skuteczności prowadzenia postępowania egzekucyjnego w określonej, indywidualnej sprawie.