Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Dorota Dąbek Sędzia NSA Andrzej Kuba Sędzia del. WSA Urszula Wilk (spr.) po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2019 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej A. A. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 4 września 2018 r. sygn. akt II SA/Ol 526/18 w sprawie ze skargi A. A. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w A. z dnia [...] maja 2018 r., nr [...] w przedmiocie zezwolenia na zajęcie pasa drogowego i ustalenia opłaty oddala skargę kasacyjną
Wyrokiem z 4 września 2018 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie oddalił skargę A. A. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w A. z dnia [...] maja 2018 r. nr [...] w przedmiocie zezwolenia na zajęcie pasa drogowego i ustalenia opłaty.
Wyrok ten wydano w następującym stanie sprawy:
W dniu 9 października 2015 r. do Urzędu Gminy A. wpłynął wniosek A. A., prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą A. A." [A.]" (dalej też jako: "wnioskodawca" lub "skarżący") o wydanie zezwolenia na zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg. Wnioskodawca ubiegał się o wydanie zezwolenia na zajęcie w okresie od 11 września 2015 r. do 31 grudnia 2040 r. pasa drogi gminnej, stanowiącej działkę nr 138, obręb A. o pow. 44,31 m2 w celu wbudowania w pasie drogowym urządzenia infrastruktury technicznej - sieci światłowodowej. Wniosek został zmodyfikowany co do okresu zezwolenia - do 31 stycznia 2017 r.
Decyzją z [...] listopada 2015 r. Wójt Gminy A. zezwolił wnioskodawcy na umieszczenie w pasie drogowym drogi gminnej urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogą lub potrzebą ruchu drogowego - sieci światłowodowe. Decyzja ta została uchylona decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego w A..
Następnie decyzją z [...] grudnia 2016 r. Wójt Gminy A. zezwolił wnioskodawcy na umieszczenie w pasie drogowym wskazanej drogi gminnej urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogą lub potrzebą ruchu drogowego - sieci światłowodowej, na okres od dnia 9 października 2015 r. do 31 stycznia 2017 r. i ustalił opłatę za zajęcie pasa drogowego, a także odmówił zezwolenia na okres od dnia 11 września 2015 r. do dnia 9 października 2015 r. i odmówił zezwolenia na prowadzenie robót w pasie drogowym.
Po rozpatrzeniu odwołania skarżącego od tej decyzji, decyzją z [...] marca 2017 r., Samorządowe Kolegium Odwoławcze w A. utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie po rozpoznaniu skargi A. A. na tę decyzję, wyrokiem z 11 lipca 2017 r. sygn. akt II SA/Ol 401/17, uchylił zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję organu pierwszej instancji oraz zasądził na rzecz skarżącego od organu kwotę 697 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego. Wyrok nie był przedmiotem zaskarżenia i jest prawomocny.
Sąd zauważył, że w dniu złożenia wniosku o wydanie zezwolenia na zajęcie pasa drogowego - 9 października 2015 r. obowiązywała uchwała nr XXIl/194/04 Rady Gminy A. z dnia 1 października 2004 r. w sprawie ustalenia wysokości stawek opłat za zajęcie pasa drogowego. Natomiast w dniu 29 września 2015 r. Rada Gminy A. przyjęła nową uchwałę nr XVI/105/2015 w sprawie ustalenia wysokości opłat za zajęcie pasa drogowego, którą podniosła opłaty za umieszczenie w pasie drogowym urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego z 10 zł do 180 zł za 1 m². Uchwała ta została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym Województwa Warmińsko-Mazurskiego w dniu 14 października 2015 r. i zaczęła obowiązywać od dnia 29 października 2015 r. Tym samym, poprzednia uchwała przestała obowiązywać w dniu 28 października 2015 r. W decyzji z dnia [...] grudnia 2016 r. ustalono opłatę za zajęcie przez skarżącego pasa drogowego na podstawie przepisów nowej uchwały za cały wskazany w rozstrzygnięciu okres, to jest od 9 października 2015 r. Sąd zaznaczył, że poprzednia uchwała obowiązywała do 29 października 2015 r. i nie stwierdzono jej nieważności, a więc do tego dnia wywoływała ona skutki prawne i jej przepisy były obowiązujące. Niedopuszczalne było więc ustalenie wobec skarżącego spornej opłaty za okres od 9 października 2015 r. do 29 października 2015 r. na podstawie przepisów uchwały nr XVI/105/201529, gdyż takie rozstrzygnięcie godzi w podstawowe zasady państwa prawnego, naruszając zasadę lex retro non agit.