Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Sieńczyło-Chlabicz Sędzia NSA Stanisław Gronowski Sędzia NSA Andrzej Skoczylas (spr.) Protokolant asystent sędziego Kacper Tybuszewski po rozpoznaniu w dniu 15 czerwca 2016 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej R. D. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 maja 2014 r., sygn. akt VI SA/Wa 462/14 w sprawie ze skargi R. D. na uchwałę Komisji Egzaminacyjnej II Stopnia przy Ministrze Sprawiedliwości do spraw odwołań od wyników egzaminu radcowskiego z dnia [...] listopada 2013 r., nr [...] w przedmiocie ustalenia wyniku egzaminu radcowskiego 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od R. D. na rzecz Komisji Egzaminacyjnej II Stopnia przy Ministrze Sprawiedliwości do spraw odwołań od wyników egzaminu radcowskiego 180 (słownie: sto osiemdziesiąt) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z 29 maja 2014 r., sygn. akt VI SA/Wa 462/14 (dalej wyrok z 29 maja 2014 r.) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (dalej WSA albo sąd I instancji) oddalił skargę [...] (dalej zwanego skarżącym) na uchwałę Komisji Egzaminacyjnej II stopnia przy Ministrze Sprawiedliwości do spraw odwołań od wyników egzaminu radcowskiego (dalej Komisja II stopnia) z dnia 21 listopada 2013 r., nr [...] (dalej uchwała z 21 listopada 2013 r.) w przedmiocie ustalenia wyniku egzaminu radcowskiego.
Wyrok ten zapadł w następujących okolicznościach stanu faktycznego i prawnego:
Z przeprowadzonego w dniach 19-22 marca 2013 r. egzaminu radcowskiego, skarżący z części pierwszej egzaminu otrzymał ocenę dobrą, z drugiej części egzaminu ocenę dobrą, z trzeciej części egzaminu ocenę dostateczną, z czwartej części egzaminu ocenę dostateczną, zaś z piątej części egzaminu ocenę niedostateczną. Powołując się na treść art. 36(6) ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (t.j. Dz.U. 2010 r., nr 10, poz. 65 ze zm., dalej jako u.r.p) Komisja Egzaminacyjna I stopnia (dalej Komisja I stopnia) w dniu 25 kwietnia 2013 r. podjęła uchwałę nr 15/2013 (dalej uchwała z 25 kwietnia 2013 r.), w której stwierdziła, że w związku z otrzymaniem oceny niedostatecznej z piątej części egzaminu - skarżący uzyskał wynik negatywny z egzaminu radcowskiego.
Strona odwołała się od powyższej uchwały do Komisji II stopnia zarzucając jej naruszenie:
- art. 36(5) ust. 2 i 3 w związku z art. 36(6) ust. 1 i 8 u.r.p., przez dokonanie przez jednego egzaminatora oceny zadania w oparciu o wąskie i szablonowe kryteria oceniania, ściśle oparte na wytycznych zawartych w Opisie Istotnych Zagadnień, tj. oderwanych od swobodnych kryteriów oceny zagwarantowanych w ustawowej niezależności egzaminatorów, co skutkowało wybiórczą, powierzchowną, dokonaną w sposób mechaniczny oceną jego pracy, przejawiającą się w braku indywidualnej rzetelnej i wnikliwej analizy zaproponowanego przez niego sposobu rozwiązania zadania,
- art. 36(5) ust. 2 i 3 u.r.p. oraz art. 107 § 3 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. 2013, poz. 267 ze zm., dalej k.p.a.) przez zaniechanie przez drugiego egzaminatora obiektywnej oceny jego zadania w zakresie przyjętego przez egzaminowanego sposobu rozstrzygnięcia problemu, bez uwzględnienia w dostatecznym stopniu kryterium oceny, jakim jest zgodność zaproponowanego rozwiązania zadania z interesem reprezentowanej strony,
- art. 36(4) ust. 10 w związku z art. 36(2) ust. 2 u.r.p. oraz art. 107 § 3 k.p.a. przez nieuwzględnienie przewidzianego przez ustawodawcę szerokiego spektrum ocen, mimo wystąpienia istotnych pozytywnych elementów jego pracy, oraz zaniechanie uzasadnienia ocen w taki sposób, by dawała jasną i precyzyjną odpowiedź, dlaczego elementy negatywne zdominowały elementy pozytywne pracy.
Rozpoznając odwołanie egzaminowanego, Komisja II stopnia na wstępie wskazała na przepisy prawa regulujące postępowanie przed tą Komisją oraz wywiodła, że jest ono postępowaniem szczególnym, którego zakres strona określa w odwołaniu, a Komisja przede wszystkim kontroluje tę część egzaminu, która została zakwestionowana przez skarżącego. Komisja odniosła się zatem do kryteriów oceny zadań z części drugiej do piątej egzaminu radcowskiego oraz podkreśliła, że ustawodawca, mając na uwadze cel i charakter egzaminu zawodowego, przy ocenie prac z części od drugiej do piątej egzaminu radcowskiego dopuszcza możliwość różnego, acz prawidłowego rozwiązania tych samych zadań, dlatego w art. 36(5) ust. 2 u.r.p. jedynie wyszczególnił najważniejsze kryteria oceny prac pisemnych z tych części egzaminu.