Stwierdzenie, że osoba która w chwili wejścia w życie Traktatu pokoju między Polską a Rosją i Ukrainą, podpisanego w Rydze dnia 18 marca 1921 r. (Dz.U. RP Nr 49, poz. 300), nie miała ukończonych 18 lat, nabyła obywatelstwo polskie na podstawie art. 2 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego (Dz. U. R.P. Nr 7, poz. 44 ze zm.), wymaga ustalenia, że była zapisana lub miała prawo być zapisana do ksiąg stałej ludności b. Królestwa Polskiego, ewentualnie, że jego rodzice spełniali ten warunek, a zarazem w drodze opcji, na mocy art. VI ust. 1 Traktatu ryskiego, nie wybrali obywatelstwa rosyjskiego lub ukraińskiego.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Włodzimierz Ryms Sędziowie sędzia NSA Jacek Chlebny (spr.) sędzia del. WSA Jacek Fronczyk Protokolant Agnieszka Kuberska po rozpoznaniu w dniu 25 kwietnia 2008 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej I. vel Y.V. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 października 2006 r. sygn. akt IV SA/Wa 1553/06 w sprawie ze skargi I. vel Y.V. na decyzję Prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców z dnia [...] lipca 2006 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia posiadania obywatelstwa polskiego oddala skargę kasacyjną.
Zaskarżonym wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę I. vel Y.V.’a na decyzję Prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców z dnia [...] lipca 2006 r. w przedmiocie odmowy stwierdzenia posiadania obywatelstwa polskiego.
W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył następujące okoliczności faktyczne i prawne sprawy.
Wnioskiem z dnia 23 maja 2005 r. skarżący wystąpił do Wojewody Mazowieckiego o stwierdzenie posiadania obywatelstwa polskiego. Wyjaśnił, że urodził się w dniu 10 stycznia 1905 r. w W. jako syn D. i T. i tam, na ul. K., zamieszkiwał do 1923 r. W 1923 r. skarżący wyemigrował na pobyt stały do Palestyny, z dniem 15 maja 1948 r. nabył obywatelstwo izraelskie. Do wniosku skarżący dołączył zaświadczenie z Urzędu Stanu Cywilnego w Warszawie, wskazujące na brak akt urodzenia na nazwisko I. (I.) V., akt naturalizacji na nazwisko V., dokument o przebiegu służby wojskowej w wojsku izraelskim oraz akt małżeństwa Y.V., zawartego w dniu [...] grudnia 1934 r. w Izraelu.
W ramach przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego Wojewoda Mazowiecki ustalił, że w Archiwum Państwowym Akt Dawnych oraz Żydowskim Instytucie Historycznym brak jest jakichkolwiek dokumentów potwierdzających dane wnioskodawcy. Wojewoda zwrócił się zatem do strony o nadesłanie dodatkowych dokumentów, na podstawie których możliwe byłoby potwierdzenie posiadania przez niego obywatelstwa polskiego. W odpowiedzi organ otrzymał informację, że skarżący nie dysponuje dokumentami polskimi, takimi jak paszport lub książeczka wojskowa. W tym stanie rzeczy, decyzją z dnia [...] stycznia 2006 r. Wojewoda Mazowiecki odmówił stronie stwierdzenia posiadania obywatelstwa polskiego. Decyzję tą utrzymał w mocy Prezes Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców decyzją z dnia [...] lipca 2006 r.
W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, wyniki przeprowadzonego postępowania administracyjnego nie pozwalały na uznanie, iż skarżący posiadał obywatelstwo polskie. Nie odnaleziono bowiem żadnych dokumentów pozwalających na ustalenie, że skarżący mieszkał w Warszawie oraz legitymował się polskimi dokumentami. Także sam skarżący nie dołączył do wniosku wystarczających dowodów wskazujących na posiadanie przez niego obywatelstwa polskiego. Zgodnie zaś z Wyciągiem z Centralnego Archiwum Syjonistycznego, skarżący, przybywając do Palestyny w 1923 r., posiadał obywatelstwo rosyjskie, co jednoznacznie wskazuje, że nie posiadał obywatelstwa polskiego.
W skardze kasacyjnej skarżący podniósł zarzut naruszenia art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) i art. 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz.1270 ze zm., dalej: p.p.s.a.) poprzez błędne uznanie, że wyniki przeprowadzonego postępowania administracyjnego nie pozwalały na potwierdzenie posiadania przez skarżącego obywatelstwa polskiego. Zdaniem strony, w znajdujących się w aktach sprawy urzędowych dokumentach izraelskich (poświadczenie obywatelstwa palestyńskiego, akt małżeństwa) znajdują się adnotacje wskazujące na posiadanie obywatelstwa polskiego przez skarżącego. Dokumenty te, zgodnie z art. 76 § 1 k.p.a. oraz art. 1 i 2 Konwencji haskiej z dnia 5 października 1961 r. znoszącej wymóg legalizacji zagranicznych dokumentów urzędowych (Dz. U. z 2005 r., Nr 112, poz. 938), mają taką samą moc dowodową jak dokumenty polskie. Dokumenty te są tym bardziej istotne, że archiwa polskie nie mogły potwierdzić faktu zamieszkania skarżącego w Warszawie przed 1923 r. nie z powodu braku stosownej adnotacji w księgach, lecz z powodu braku ksiąg meldunkowych z ulicy K. Zdaniem strony, wskazane w skardze kasacyjnej okoliczności wskazują, że skarżący nabył obywatelstwo polskie na podstawie art. 2 pkt 1 ustawy z 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego (Dz. U. R.P. Nr 7 poz. 44 ze zm.). Zasada ciągłości obywatelstwa, wyrażona w art. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim, wymaga zatem, aby wobec braku okoliczności powodujących utratę obywatelstwa polskiego, skarżący otrzymał poświadczenie posiadania tego obywatelstwa. Z powołanych względów strona wniosła o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji.