Dnia 16 czerwca 2020 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jacek Chlebny (spr.) sędzia NSA Małgorzata Miron sędzia del. WSA Mirosław Gdesz po rozpoznaniu w dniu 16 czerwca 2020 roku na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej D. Ł. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 28 listopada 2019 r., sygn. akt II SA/Bk 685/19 w sprawie ze skargi D. Ł. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] sierpnia 2019 r. nr [...] w przedmiocie odmowy zmiany nazwiska oddala skargę kasacyjną
Wyrokiem z 28 listopada 2019 r., sygn. akt II SA/Bk 685/19, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w sprawie ze skargi D. Ł. na decyzję Wojewody [...] z [...] sierpnia 2019 r. w przedmiocie odmowy zmiany nazwiska oddalił skargę.
Wyrok został wydany w następującym stanie faktycznym i prawnym.
Wnioskiem z [...] kwietnia 2015 r. D. Ł. zwrócił się do Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w G. (dalej: "Kierownik USC w G.") o zmianę nazwiska noszonego na "C." z pozostawieniem nazwiska rodowego w formie obecnej, wskazując, że tym nazwiskiem posługiwał się do [...] r. i pod tym nazwiskiem był znany w swoim miejscu zamieszkania.
Decyzją z [...] maja 2015 r. Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego w G., działając na podstawie art. 10 w zw. z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska (Dz.U. Nr 220, poz. 1414 ze zm., dalej: u.z.i.n.) wyraził wnioskodawcy zgodę na zmianę nazwiska noszonego z "Ł." na "C.". W zakresie pozostawienia nazwiska rodowego jako "Ł.", wniosek został natomiast rozpatrzony odmownie, ze względu na art. 29 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz.U. 2014, poz. 1741 ze zm., dalej: p.a.s.c.), zgodnie z którym nazwiskiem osoby, która nie zawarła związku małżeńskiego jest nazwisko rodowe, co wyklucza pozostawienie dotychczasowego nazwiska jako rodowego.
Wojewoda [...], po rozpatrzeniu odwołania wnioskodawcy, decyzją z [...] lipca 2015 r. utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy, wskazując, że pomimo braku jej uzasadnienia w części dotyczącej zmiany nazwiska, w świetle art 4 ust. 1 pkt 2 u.z.i.n. takiej zmiany można było dokonać. Powtórzył za organem pierwszej instancji, że ze względu na treść art. 29 p.a.s.c. nie można było pozostawić nazwiska rodowego w niezmienionym brzmieniu, gdyż wnioskodawca jest kawalerem.
Wyrokiem z 21 stycznia 2016 r., sygn. akt II SA/Bk 531/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku uchylił decyzję organu drugiej instancji wskazując w uzasadnieniu, że skoro w świetle art. 7 ust. 1 u.z.i.n. jest dopuszczalna także zmiana nazwiska rodowego, to należało ustalić, czy zgodnie z art. 4 ust. 1 u.z.i.n. istnieją ku temu ważne powody. Jakkolwiek skarżący ich nie wskazał, to jednak organ nie był zwolniony od wyjaśnienia tej kwestii, zwłaszcza, że w przeszłości, na wniosek skarżącego kilkukrotnie dokonywano takich zmian, która to okoliczność powinna być także przedmiotem oceny.
Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 7 grudnia 2017 r., sygn. akt II OSK 619/16, oddalił skargę kasacyjną Wojewody [...] wniesioną od powyższego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku. NSA uznał, że wniosek D. C. oparty został w całości na przepisach u.z.i.n., dlatego materialnoprawne przesłanki tej właśnie ustawy powinny decydować o uwzględnieniu lub odmowie uwzględnienia jego żądania, a nie przepisy p.a.s.c. W treści art. 7 ust. 1 u.z.i.n. doprecyzowano jakiego rodzaju nazwiska podlegają zmianie, wskazując, że zmiana może dotyczyć zarówno nazwiska rodowego, jak i nazwiska noszonego aktualnie, np. nazwiska noszonego po zawarciu małżeństwa lub w wyniku administracyjnej zmiany.