Dnia 3 marca 2010 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jerzy Bujko ( spr. ) Sędziowie Sędzia NSA Małgorzata Stahl Sędzia del. NSA Zdzisław Kostka Protokolant asystent sędziego Tomasz Godlewski po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2010 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Gminy A. z siedzibą w G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 grudnia 2008 roku sygn. akt I SA/Wa 948/08 w sprawie ze skargi Związku Gmin B. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] kwietnia 2008 roku nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Gminy A. z siedzibą w G. na rzecz Związku Gmin B. kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, wyrokiem z dnia 5 grudnia 2008 r., po rozpoznaniu sprawy ze skargi Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] kwietnia 2008 r., w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji, uchylił zaskarżoną decyzję oraz decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] października 2007 r., stwierdził, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu oraz zasądził od organu na rzecz strony skarżącej zwrot kosztów postępowania sądowego.
W uzasadnieniu Sąd I instancji przyjął następujący stan faktyczny:
Decyzją z [...] lutego 2000 r. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji wpisał w dziale A Rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych Gminę A. z siedzibą w G (dalej: A.).
Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej wystąpił w dniu 10 czerwca 2003 r. o stwierdzenie nieważności decyzji z [...] lutego 2000 r. twierdząc, że narusza ona rażąco prawo (art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a.).
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji decyzją z [...] lipca 2003 r. odmówił wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji. Minister uznał, że Związek Gmin nie ma przymiotu strony w postępowaniu o stwierdzenie nieważności tej decyzji. Po rozpatrzeniu wniosku Związku Gmin o ponowne rozpoznanie sprawy Minister decyzją z dnia [...] sierpnia 2003 r. utrzymał w mocy swoją decyzję z dnia [...] lipca 2003 r.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu skargi Związku Gmin, wyrokiem z dnia 26 marca 2004 r. sygn. I SA 2188/03 uchylił decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z [...] sierpnia 2003 r. i poprzedzającą ją decyzję z [...]lipca 2003 r. W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał m.in., iż nie jest oczywiste, że Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich, któremu art. 7 ustawy o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich przyznaje określone uprawnienia i kompetencje jeżeli idzie o organizację gmin wyznaniowych, nie ma legitymacji w postępowaniu o rejestrację podmiotu, który jego zdaniem, opartym na analizie dokumentów rejestrowych - jest Gminą Żydowską w rozumieniu tej ustawy. Zarzut taki nie może być odparty teoretycznie, jak to uczynił organ w zaskarżonej decyzji, bez rzeczowej analizy dokumentacji, co do zasad życia religijnego. Argumenty przedstawione przez Ministra są bowiem z kategorii wolności sumienia i wyznania i zasad rejestracji kościołów, a nie interesu prawnego skarżącego w świetle art. 18 ustawy o wolności sumienia i art. 7 ustawy o stosunku Państwa do gmin. Jeżeli bowiem nowo zarejestrowana gmina jest w założeniu typową gminą żydowską, Związek Gmin ma prawo brać udział w postępowaniu rejestrowym z uwagi na uprawnienia przewidziane dla niego ustawą o stosunku Państwa do gmin, odwołującą się do prawa wewnętrznego gmin wyznaniowych żydowskich.
Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 22 grudnia 2004 r. sygn. akt OSK 959/04 oddalił skargę kasacyjną Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.