W art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 lipca 1992 r. o grach losowych i zakładach wzajemnych /Dz.U. nr 66 poz. 341 ze zm./ podano definicję i rodzaje gier losowych oraz zakładów wzajemnych, natomiast w ust. 3 tego artykułu sformułowano uprawnienie Ministra Finansów do rozstrzygania w drodze decyzji o tym, czy inne jeszcze gry i nakłady są grami losowymi lub zakładami wzajemnymi. Dopiero po zakończeniu tego trybu kwalifikacyjnego i dopełnieniu szeregu innych jeszcze warunków może być wszczęte postępowanie w sprawie wydania zezwolenia na prowadzenie konkretnej gry czy zakładu.
W orzecznictwie sądu administracyjnego dopuszczono możliwość wykorzystania uprawnień ministra z art. 2 ust. 3 w celu ostatecznego zakwalifikowania danej gry lub zakładu do jednego z ich rodzajów wymienionych w art. 2 ust. 1 i 2, jeżeli konieczna jest ich faktyczna i prawna identyfikacja na tle przesłanek odmiennie interpretowanych przez stronę i organ administracji państwowej właściwy do wydania zezwolenia.
W rezultacie powstania sporu na tzw. etapie kwalifikacyjnym nie jest dopuszczalne prowadzenie postępowania i wydanie decyzji w sprawie zezwolenia, a więc w sprawie następującej po rozstrzygnięciu wcześniejszego sporu.
W dniu 4 grudnia 1997 r. skarżąca wystąpiła do Izby Skarbowej o wydanie zezwolenia na zorganizowanie konkursu "Kupuj w A." według załączonego jego regulaminu. Izba Skarbowa 13 grudnia 1997 r. wyznaczyła skarżącej siedmiodniowy termin do usunięcia braków dotyczących: uiszczenia opłaty skarbowej od powyższego zezwolenia, uściślenia wniosku o wydanie zezwolenia i regulaminu konkursu oraz zaświadczenia o spłacie zobowiązań podatkowych. Następnie decyzją z 18 lutego 1998 r. wydaną na podstawie art. 64 par. 2 Kpa organ ten pozostawił bez rozpoznania wniosek o udzielenie zezwolenia, ponieważ w wyznaczonym terminie skarżąca nie usunęła jego braków. Decyzję tę utrzymał w mocy Minister Finansów w dniu 3 czerwca 1998 r.
W skardze do sądu skarżąca wniosła o uchylenie decyzji przede wszystkim dlatego, że jeszcze przed zakończeniem postępowania wyjaśniającego Minister Finansów zakwalifikował konkurs jako loterię promocyjną i utrzymał w mocy decyzję organu I instancji o pozostawienie bez rozpoznania wniosku o udzielenie zezwolenia w sytuacji, gdy nie określono skarżącej wysokości opłaty skarbowej a inne uzupełnienia zostały przez nią dokonane.
W odpowiedzi minister wniósł o oddalenie skargi, ponieważ w sprawie chodziło o loterię promocyjną na którą potrzebne było zezwolenie, jednak z powodu nieusunięcia braków wniosku musiał być on pozostawiony bez rozpoznania.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
W art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 lipca 1992 r. o grach losowych i zakładach wzajemnych /Dz.U. nr 66 poz. 341 ze zm./ podano definicję i rodzaje gier losowych oraz zakładów wzajemnych, natomiast w ust. 3 tego artykułu sformułowano uprawnienie Ministra Finansów do rozstrzygania w drodze decyzji o tym, czy inne jeszcze gry i nakłady są grami losowymi lub zakładami wzajemnymi. Dopiero po zakończeniu tego trybu kwalifikacyjnego i dopełnieniu szeregu innych jeszcze warunków może być wszczęte postępowanie w sprawie wydania zezwolenia na prowadzenie konkretnej gry czy zakładu.
W orzecznictwie sądu administracyjnego dopuszczono możliwość wykorzystania uprawnień ministra z art. 2 ust. 3 w celu ostatecznego zakwalifikowania danej gry lub zakładu do jednego z ich rodzajów wymienionych w art. 2 ust. 1 i 2, jeżeli konieczna jest ich faktyczna i prawna identyfikacja na tle przesłanek odmiennie interpretowanych przez stronę i organ administracji państwowej właściwy do wydania zezwolenia.
W rezultacie powstania sporu na tzw. etapie kwalifikacyjnym nie jest dopuszczalne prowadzenie postępowania i wydanie decyzji w sprawie zezwolenia, a więc w sprawie następującej po rozstrzygnięciu wcześniejszego sporu.
Taka właśnie sytuacja wystąpiła w rozpoznawanej sprawie. Sugerując się wynikami kontroli skarbowej skarżąca wprawdzie początkowo wystąpiła 4 grudnia 1997 r. o wydanie zezwolenia, jednak następnie 14 stycznia 1998 r. zwróciła się do Izby Skarbowej z wnioskiem o rozstrzygnięcie prawnego charakteru swojego konkursu mając wątpliwości, czy trafnie izba zakwalifikowała go do gry losowej według art. 2 ust. 1 pkt 9 ustawy. Co więcej - Izba Skarbowa to wystąpienie przekazała Ministrowi Finansów 10 marca 1998 r. informując skarżącą 12 marca br. odrębnym pismem o nadaniu biegu tej sprawie i uzależnieniu od niej postępowania dotyczącego wydania zezwolenia.
W rezultacie zaistnienia sporu na tle zakwalifikowania konkursu, przed którego zakończeniem nie można było kontynuować ani rozstrzygać chronologicznie następnej sprawy dotyczącej wydania zezwolenia na prowadzenie konkursu /lub inaczej nazwanej gry losowej/, zaskarżone decyzje zostały wydane z naruszeniem omówionych przepisów.
W tej sytuacji na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 1 i art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ orzeczono jak w sentencji.