Skarga Jerzego K. na decyzję Ministra Przemysłu i Handlu w przedmiocie odmowy udzielenia zezwolenia na hurtowy obrót wyrobami spirytusowymi i na podstawie art. 207 par. 2 pkt 1 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję, a także
Tezy

Odmowa udzielenia zezwolenia koncesyjnego /art. 20 ust. 5 ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej - Dz.U. nr 41 poz. 324 ze zm./ stanowi ograniczenie swobody działalności gospodarczej i w państwie prawa może opierać się wyłącznie na powszechnie obowiązujących przepisach ustawowych. Nie może być taką podstawą przepis porządkowy, wydany przez organ administracji bez upoważnienia ustawowego.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Jerzego K. na decyzję Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 31 maja 1993 r. w przedmiocie odmowy udzielenia zezwolenia na hurtowy obrót wyrobami spirytusowymi i na podstawie art. 207 par. 2 pkt 1 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję, a także - zgodnie z art. 208 Kpa - zasądził od Ministra Przemysłu i Handlu na rzecz skarżącego sto tysięcy złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia 31 maja 1993 r. Minister Przemysłu i Handlu, powołując się na art. 20 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej /Dz.U. nr 41 poz. 324 ze zm./, odmówił Jerzemu K. wydania zezwolenia na prowadzenie w kraju obrotu hurtowego wyrobami spirytusowymi w 1993 r. W uzasadnieniu podał, że warunki uzyskania uprawnienia do prowadzenia obrotu hurtowego wyrobami spirytusowymi w 1993 r. zostały przedstawione przez Ministerstwo Przemysłu i Handlu w komunikacie prasowym, opublikowanym dnia 11 września 1992 r. w dzienniku "Rzeczpospolita". Zgodnie z art. 20 ust. 3 ustawy o działalności gospodarczej w komunikacie określono, jakie dokumenty i informacje powinni złożyć wnioskodawcy, oraz wyznaczono termin składania wniosków do dnia 31 października 1992 r. Termin ten następnie przedłużono do dnia 30 kwietnia 1993 r. Tymczasem wniosek Jerzego K. o wydanie zezwolenia na prowadzenie obrotu hurtowego wyrobami spirytusowymi w 1993 r. wpłynął do Ministerstwa Przemysłu i Handlu w dniu 25 maja 1993 r. Dlatego jego wniosek został oddalony.

Powyższa decyzja była przedmiotem skargi Jerzego K., który wniósł o jej uchylenie, jako wydanej z naruszeniem art. 11, 13-23 ustawy o działalności gospodarczej. W szczególności skarżący zarzucił, iż żaden przepis wymienionej ustawy nie ustanawiał terminów, do których można składać wnioski o zezwolenie. Dziennik "Rzeczpospolita" nie jest organem promulgacyjnym aktów prawnych, wobec czego ogłaszane w nim akty nie mają mocy wiążącej.

Odpowiadając na skargę, Minister Przemysłu i Handlu wniósł o jej oddalenie.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi /Dz.U. nr 35 poz. 230 ze zm./ obrót hurtowy napojami alkoholowymi prowadzą w kraju podmioty gospodarcze, które uzyskają zezwolenie Ministra Przemysłu i Handlu. Do zezwoleń stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 3 ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej /Dz.U. nr 41 poz. 324 ze zm./, przy czym odmowa udzielenia zezwolenia, jego cofnięcie lub ograniczenie zakresu działalności w stosunku do wniosku może nastąpić także ze względu na zagrożenie porządku publicznego.

Oprócz wymienionej wyżej podstawy odmowy wydania zezwolenia na hurtowy obrót napojami alkoholowymi, art. 20 ust. 5 cytowanej ustawy o działalności gospodarczej przewiduje dwie dalsze, a mianowicie: 1/ zagrożenie ważnego interesu gospodarki narodowej oraz 2/ zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa.

Stosownie do art. 21 tej ustawy koncesję - zezwolenie wydaje się w zasadzie na czas nie określony /ust. 1/, można ją natomiast wydać na czas określony tylko na żądanie ubiegającego się o wydanie koncesji /ust. 2 pkt 1/ lub ze względu na zagrożenie ważnego interesu gospodarki narodowej albo zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa /ust. 2 pkt 2/.

Odmowa udzielenia zezwolenia koncesyjnego stanowi ograniczenie swobody działalności gospodarczej i w państwie prawa może opierać się wyłącznie na powszechnie obowiązujących przepisach ustawowych. Nie może być taką podstawą przepis porządkowy, wydany przez organ administracji bez upoważnienia ustawowego. Nie ma też uzasadnienia prawnego założenie z góry, że wszystkie zezwolenia będą ograniczone czasowo tylko do jednego roku.

W tej sytuacji należało zaskarżoną decyzję uchylić na podstawie art. 207 par. 2 pkt 1 Kpa, jako wydaną z naruszeniem prawa materialnego.

O kosztach orzeczono w myśl art. 208 Kpa.

Strona 1/1