Zwrot wywłaszczonej nieruchomości, w świetle art. 216 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2010 r. nr 102, poz. 651 ze zm.) dotyczy tych przepisów ustawy z dnia 29.04.1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości (Dz. U. z 1991 r. nr 30, poz. 127 ze zm.), na podstawie których podjęto decyzję o wywłaszczeniu. Takim przepisem nie był art. 10 ust. 5 tej ustawy, na podstawie którego wydano decyzję o zatwierdzeniu podziału nieruchomości i przejściu wydzielonej działki na własność gminy z wniosku jej właściciela (dobrowolnie, nie pod przymusem).
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Elżbieta Trykoszko, sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska (spr.),, sędzia WSA Paweł Janusz Lewkowicz, Protokolant st. sekretarz sądowy Marta Anna Lawda, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 12 maja 2014 r. sprawy ze skargi B. i A. M. na decyzję Wojewody P. z dnia [...] grudnia 2013 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości oddala skargę.
Zaskarżoną do Sądu decyzją z dnia [...].12.2013 r.
nr [...] Wojewoda P., po rozpatrzeniu odwołania A. M. M. i B. M. (zwanych dalej: Skarżącymi) od decyzji Starosty B. z dnia [...].07.2013 r. nr [...]umarzającej postępowanie w sprawie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości oznaczonej nr geod. [...] o pow. 0,0242 ha, położonej przy ul. Z.
w B., obręb [...] Skorupy, stanowiącej własność Gminy B., utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.
U podstaw podjętego rozstrzygnięcia legły następujące ustalenia.
Po rozpatrzeniu wniosku Skarżących, Prezydent Miasta B. decyzją z dnia [...].07.1995 r. nr[...]. wydaną na podstawie art. 10 ust. 1, 3 i 5 ustawy z dnia 29.04.1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. z 1991 r. Nr 30, poz. 127 ze zm.) i porozumienia z dnia 22.10.1993 r. pomiędzy Wojewodą Białostockim a Prezydentem Miasta Białegostoku w sprawie przekazania niektórych zadań i kompetencji z zakresu administracji rządowej do wykonania organom Gminy Białystok (Dz. Urzęd. Województwa Białostockiego nr 17, poz. 93 i 94) zatwierdził projekt podziału nieruchomości położonej w B. przy ul. Z. oznaczonej w ewidencji gruntów w obrębie nr [...] jako działka o numerze [...] o ogólnej pow. 1379 m2, m. in. na działkę nr [...] o pow. 242 m2. W wyniku dokonanego podziału grunt oznaczony jako działka nr [...] przeznaczony pod budowę ulicy, na podstawie art. 10 ust. 5 ww. ustawy przeszedł z mocy prawa na własność Gminy B.
Wnioskiem z dnia [...].05.2013 r. Skarżący zwrócili się do Wojewody P. o zwrot wywłaszczonej nieruchomości, stanowiącej działkę ewidencyjną o nr [...] o pow. 242 m2 obręb [...] [...], stanowiącej własność Gminy B.
Wojewoda P. postanowieniem z dnia [...].06.2013 r. nr
[...] wyznaczył Starostę B. do załatwienia ww. sprawy.
Decyzją z dnia [...].07.2013r. nr [...]Starosta B. umorzył postępowanie zainicjowane wnioskiem Skarżących o zwrot wywłaszczonej nieruchomości oznaczonej numerem geodezyjnym [...] o pow. 0,0242 ha, położonej przy ul. Z. w B., obręb [...] [...], stanowiącej własność Gminy B. W uzasadnieniu organ wyjaśnił, że w przedmiotowej sprawie nie mają zastosowania przepisy rozdziału 6 działu III ustawy z dnia 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (obecnie tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r., Nr 102, poz. 651 ze zm.), zwanej dalej "u.g.n." Zdaniem organu nabycie nieruchomości musi bowiem nastąpić w wyniku czynności prawnych właściwego organu na podstawie przepisów wywłaszczeniowych, nie zaś z mocy prawa, zgodnie z decyzją zatwierdzającą podział nieruchomości.
Od powyższej decyzji Skarżący wnieśli odwołanie, w którym zarzucili zaskarżonej decyzji naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 216 ust. 2 u.g.n. przez jego błędną wykładnię oraz wnieśli o jej uchylenie w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, względnie o wydanie decyzji przychylającej się do wniosku. Skarżący podnieśli, że dokonanie przez organ I instancji wykładni językowej jest niewystarczające w niniejszej sprawie. Wywłaszczenie nieruchomości dokonane na podstawie podziału nieruchomości (zatwierdzonego przez organ) nie różni się od innego rodzaju form wywłaszczeń przewidzianych przepisami ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości. Pomimo tego, że wywłaszczenie w omawianej sprawie nie zostało dokonane na podstawie elementarnego przejawu działania władzy publicznej władza ta została w danym przypadku wykorzystana w sposób pośredni, nie mniej jednak powodując tożsame skutki prawne, jakie wystąpiły w przypadku bezpośredniego przejawu działania władzy publicznej.