Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Marek Leszczyński (spr.), Sędziowie sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska, asesor sądowy WSA Marcin Kojło, Protokolant sekretarz sądowy Katarzyna Derewońko, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 25 czerwca 2019 r. sprawy ze skargi Prokuratora Rejonowego w Ł. na uchwałę Rady Gminy Ł. z dnia [...] grudnia 2018 r. nr [...] w sprawie Regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków na terenie Gminy Ł. 1. stwierdza nieważność § 19 Regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków na terenie Gminy Ł. stanowiącego załącznik do zaskarżonej uchwały; 2. oddala skargę w pozostałym zakresie.
W dniu 10 grudnia 2018 r. Rada Gminy Ł., na podstawie art. 19 ust. 3, 4 i 5 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków (Dz. U. z 2018 r., poz. 1152 ze zm., dalej: ustawa) podjęła uchwałę Nr [...] w sprawie regulaminu dostarczania i odprowadzania ścieków na terenie Gminy Ł. Akt ten został opublikowany w Dzienniku Urzędowym Województwa Podlaskiego z 2018 r., poz. 5153.
Prokurator Rejonowy w Ł. zaskarżył powyższą uchwałę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku w zakresie § 19 ust. 2 Regulaminu, stanowiącego załącznik do skarżonej uchwały, ustanawiający iż realizację budowy przyłącza do sieci wodociągowej, przyłącza do sieci kanalizacyjnej, budowy studni wodomierzowej, pomieszczenia przewidzianego do lokalizacji wodomierza głównego i urządzenia pomiarowego, zapewnia na własny koszt osoba ubiegająca się o przyłączenie nieruchomości do sieci. Skarżący zarzucił uchwale naruszenie art. 19 ust. 1, 2, 3, 4 i 5 ustawy poprzez uznanie, że ww. przepis stanowi podstawę prawną nałożenia w drodze uchwały rady gminy obowiązku ponoszenia kosztów budowy przyłącza nieruchomości do sieci kanalizacyjnej i w konsekwencji ustanowienia opłat w § 19 ust. 2 uchwalonego Regulaminu dostarczania wody i odprowadzenia ścieków na terenie Gminy Ł.,
W oparciu o powyższe zarzuty skarżący wniósł o stwierdzenie nieważności zaskarżonej uchwały w całości.
W uzasadnieniu skargi Prokurator wskazał, że § 19 ust. 2 Regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków na terenie Gminy Łomża jest stricte przepisanym z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. W ocenie skarżącego istotnym ograniczeniem co do sposobu opracowywania regulaminów zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków jest zakaz powtarzania w nim przepisów ustawy, ratyfikowanych umów międzynarodowych i rozporządzeń, powodujący ich nieważność. Zasadą prawną jest bowiem, że uchwała rady gminy nie może regulować jeszcze raz tego, co zostało już wcześniej przez ustawodawcę unormowane i co stanowi przepis powszechnie obowiązujący (§ 149 rozporządzenia w sprawie zasad techniki prawodawczej).
Dalej Prokurator wyjaśnił, że następnym istotnym problemem nierozerwalnie związanym z ochroną prawa własności jest ponoszenie kosztów przyłączenia do sieci wodociągowo-kanalizacyjnej. W ustawie o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków brakuje jakichkolwiek unormowań tej kwestii. W związku z tym w praktyce pojawiły się próby wprowadzenia takich rozwiązań do regulaminów. Jednak w orzecznictwie od początku przyjmuje się, że w art. 19 ust. 2 pkt 4 przywoływanej ustawy jest mowa jedynie o możliwości określenia przez radę gminy warunków przyłączenia do sieci. Przepis ten nie daje radzie gminy uprawnienia do wprowadzenia odpłatności za zamiar przyłączenia poszczególnych nieruchomości do sieci wodociągowej.
Na koniec Prokurator wskazał, że bardzo ważnym zagadnieniem legislacyjnym, rzutującym również na prawidłowość wprowadzanych regulaminów zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków, jest sposób ich redakcji. W orzecznictwie zwraca się bowiem uwagę na to, że zgodnie z § 29 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej", "Ustawa może zawierać załączniki; odesłania do załączników zamieszcza się w przepisach merytorycznych ustawy (ust. 1). W załącznikach do ustawy zamieszcza się w szczególności wykazy, wykresy, wzory, tabele i opisy o charakterze specjalistycznym (ust. 2) i zasady te mają zastosowanie do aktów prawa miejscowego, o czym stanowi § 143 rozporządzenia. Zamieszczenie Regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków w załączniku do uchwały rażąco narusza art. 19 ust. 1 powołanej ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, który stanowi, że obowiązującą formą regulaminu jest uchwała. Pogląd ten jest może nazbyt rygorystyczny, gdyż miejsce regulaminu nie ma wpływu na jego normatywną treść, niemniej jednak bardzo dobrze podkreśla znaczenie formy przyjmowania regulaminów zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków oraz ewentualne następstwa prawne naruszeń w tym zakresie.