I. Literalna wykładnia przepisu art. 58 § 4 p.p.s.a. nie pozwala sądowi wyłącznie na odrzucenie skargi, a to oznacza, że sąd administracyjny ma nakaz oceny legalności decyzji i zastosowania wobec niej środków przewidzianych art. 145 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
II. Odrzucenie pozwu przez sąd powszechny - zdaniem tutejszego sądu - nie stoi na przeszkodzie wypowiedzeniu się w przedmiocie określenia trybu postępowania, czy właściwości sądu administracyjnego do rozpoznania niniejszej sprawy i wydania stosownego orzeczenia.
III. Decyzja administracyjna tylko wówczas może być wydana, gdy konkretny przepis prawa umocowuje organ administracji do działania w tej formie. Brak podstawy prawnej do wydania danego aktu stanowi kwalifikowane naruszenie prawa materialnego, albowiem (…) do wydania decyzji istnieć musi wyraźne umocowanie w ustawie.
IV. Żaden przepis (a tym bardziej te powołane w podstawie prawnej decyzji organu I instancji) nie upoważnia organu do wydawania decyzji w sprawie dotyczącej kwestii pomniejszenia świadczenia żołnierza zawodowego o inną należność wypłaconą żołnierzowi w przeszłości, tym bardziej gdy "pomniejszenie" jest następstwem zastosowania cywilistycznej instytucji "potrącenia" z uposażenia świadczenia uznanego za nienależne.W szczególności nie daje takiego prawa art. 8 ust. 1 czy też 104 ustawy z 11.09.2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. Nr 179, poz. 1750 ze zm.) ani też art. 104 § 1 kpa.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Elżbieta Trykoszko (spr.), Sędziowie sędzia NSA Stanisław Prutis,, sędzia NSA Danuta Tryniszewska-Bytys, Protokolant Marta Marczuk, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 22 stycznia 2009 r. sprawy ze skargi S.B. na decyzję Szefa Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w B. z dnia [...] września 2008 r., nr [...] w przedmiocie odmowy zwrotu należności potrąconej z uposażenia 1. stwierdza nieważność zaskarżonej decyzji i poprzedzającej jej wydanie decyzji Komendanta Wojskowej Komendy Uzupełnień w Ł. z dnia [...] sierpnia 2008 r., nr [...]; 2. stwierdza, że zaskarżone decyzje nie mogą być wykonane w całości do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku; 3. zasądza od Szefa Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w B. na rzecz skarżącego S.B. kwotę 2400 (dwa tysiące czterysta złotych) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Skarga została wywiedziona na tle następujących okoliczności.
Skarżący S.B. był żołnierzem zawodowym pełniącym służbę w Wojskowej Komendzie Uzupełnień w Ł., w stosunku do którego [...].11.2002 r. decyzyjnie wypowiedziano stosunek zawodowej służby wojskowej i z upływem okresu wypowiedzenia z dniem 31.01.2003 r. skarżący został zwolniony z zawodowej służby wojskowej. Po zwolnieniu skarżącemu wypłacono świadczenia związane ze zwolnieniem, tj. odprawę oraz jednorazowe odszkodowanie z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia.
W dniu [...].10.2006 r. Dowódca Wojsk Lądowych wydał decyzję (rozkaz personalny) stwierdzającą nieważność decyzji z [...].11.2002 r. o wypowiedzeniu stosunku służbowego jako rażąco naruszającego prawo. W konsekwencji skarżący został przyjęty do służby z "datą wsteczną" tj. od 01.02.2003 r. i uzyskał uprawnienie do zaległego uposażenia oraz wszystkich świadczeń przysługujących żołnierzowi zawodowemu za okres od 01.02.2003 r. do 13.11.2006 r. Należność ta została skarżącemu w maju 2007 r. wypłacona po potrąceniu równowartości wypłaconej w 2003 r. odprawy w kwocie 12.392,70 zł oraz jednorazowego odszkodowania z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia w kwocie 16.523,60 zł. Na potrącenie takie skarżący wyraził zgodę w złożonym w Wojewódzkim Sztabie Wojskowym w B. (u płatnika świadczeń) oświadczeniu z dnia 16.03.2007 r. Pismem z dnia 8.03.2008 r. skarżący złożył jednak oświadczeniu o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli o wyrażeniu zgody na potrącenie wypłaconych w 2003 r. należności z należności zaległych za okres od 01.02.2003 r. do 13.11.2006 r.
i wniósł do Sądu Rejonowego w B. przeciwko Skarbowi Państwa - Wojewódzkiemu Sztabowi Wojskowemu w B. pozew o zapłatę potrąconej należności oraz skapitalizowanych odsetek od uposażenia. Sąd Rejonowy w B. postanowieniem z dnia [...] czerwca 2008 r. w sprawie I C [...]/08 odrzucił pozew S.B. uznając, iż mimo, że spór o zapłatę należnego uposażenia oraz odsetek za nieterminowe spełnienie świadczenia jest sprawą cywilną - sąd powszechny do jego rozpatrzenia nie jest właściwy, ponieważ ustawa z 11.09.2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych odczytywana w powiązaniu z przepisami kodeksu postępowania administracyjnego, przewidziała obowiązek decyzyjnego rozstrzygnięcia w sprawach uposażenia żołnierzy zawodowych i drogę odwoławczą administracyjną, a następnie - za wyjątkiem enumeratywnie wymienionych przypadków - skargę do właściwego sądu administracyjnego.
Od powyższego postanowienia skarżący S.B. wywiódł zażalenie, które Sąd Okręgowy w B. Wydział II Cywilny Odwoławczy postanowieniem z [...] lipca 2008 r., sygn. II Cz [...]/08 oddalił podtrzymując stanowisko sądu rejonowego, że co do roszczenia wypłaty zaległego uposażenia żołnierzowi zawodowemu właściwa jest droga postępowania administracyjnego. Taki sam tryb postępowania - jak wywiódł sąd okręgowy - właściwy jest też co do żądania odsetek ustawowych związanych z nieterminową wypłatą uposażenia. Stwierdzając powyższe, sąd powołał się na stanowisko wyrażone w uchwale Sądu Najwyższego z 29.11.2007 r. III CZP 106/07, (Lex Nr 319935). Jednocześnie sąd okręgowy miał na względzie, że żaden z organów administracji, ani sąd administracyjny nie uchylił się od rozstrzygania o roszczeniach, których dotyczył pozew i stąd brak było podstaw do przyjęcia przez sąd powszechny sprawy do merytorycznego rozpoznania w oparciu o treść art. 1991 kpc.