Sprawa ze skargi na decyzję Wojewody [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie prawa do rekompensaty za mienie pozostawione poza granicami kraju
Uzasadnienie strona 5/6

Sądowi znane jest również odmienne stanowisko zgodnie z którym art. 88 ust. 1 ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości normuje uprawnienia osób ewakuowanych w wykonaniu układów "republikańskich", nie dotyczy zaś osób, które skorzystały z możliwości repatriacji na podstawie umowy z dnia 25 marca 1957r. z uwagi na to, że w układach z 1944r. zostały zamieszczone postanowienia, stosownie do których osobom ewakuowanym zwraca się wartość pozostawionego po ewakuacji dobytku ruchomego i pozostawionych nieruchomości (w przypadku układu z Litewską SRR - z wyjątkiem ziemi) według oceny ubezpieczeniowej lub oceny pełnomocników i przedstawicieli stron zgodnie z ustawami obowiązującymi w Państwie Polskim i w przygranicznych republikach radzieckich (art. 3 pkt 6 każdego z trzech układów). Natomiast odpowiedniego do powyższych postanowień układów "republikańskich" postanowienia nie zawiera umowa z dnia 25 marca 1957r. Według art. 8 tej urnowy osoby wyjeżdżające z ZSRR mogły wywieźć należące do nich mienie osobistego użytku, ewentualnie przedmioty niezbędne do wykonywania zawodu, jak również mogły rozporządzić swoim mieniem, korzystając w razie potrzeby z pomocy władz radzieckich "w zbyciu należących do nich domów, budynków itp." Właśnie ta możliwość "rozporządzenia mieniem" zdecydowała o przyjęciu takiego stanowiska.

Skład orzekający w niniejszej sprawie nie podziela jednak tego stanowiska, bowiem umowa z dnia 25 marca1957r.była kontynuacją uprzednio zawartych umów ewakuacyjnych. Wynika to jak już wcześniej wskazano zarówno z jej tytułu, preambuły, jak i samych postanowień. Chodziło wyraźnie o "dalszą repatriację" osób narodowości polskiej - tych mianowicie, które skorzystały z prawa do repatriacji "na podstawie poprzednio zawartych umów polsko - radzieckich". Umowa uregulowała kwestie "terminu i trybu" dalszej repatriacji, nie zmieniała zatem zasad sformułowanych w poprzednich umowach, w tym zasady o podstawowym znaczeniu - wyrażonej w art. 3 pkt 6 każdego z układów "republikańskich". Nie oznaczają takiej zmiany postanowienia art. 8 umowy dotyczące mienia osób repatriowanych. Postanowienia te mogą być określane jako wyjątek od zasady, wyjątek o bardzo ograniczonym w praktyce zastosowaniu. Należy bowiem mieć na uwadze, że prawo do ekwiwalentu wiąże się przede wszystkim z pozostawionym majątkiem nieruchomym ("dobytek ruchomy" podlegał również uwzględnieniu przy określeniu wartości pozostawionego mienia, nie stanowił jednak wartości tak znaczącej jak nieruchomości), a postanowienia art. 8 umowy traktują w zasadzie o mieniu ruchomym (w tym względzie stanowią regulację zbliżoną do zawartej w postanowieniach protokołu do umowy z dnia 6 lipca 1945r.), które repatriant tzw. drugiej fali mógł z sobą zabrać, bądź którym mógł rozporządzić. Możność rozporządzenia majątkiem nieruchomym ograniczała się do rozporządzenia domem mieszkalnym czy innym budynkiem, a nie gruntem, ten bowiem stał się własnością państwa radzieckiego. Nie sposób, jak trafnie podniesiono w ówczesnym piśmiennictwie, stosować wykładni postanowień umów, o jakich mowa, która prowadziłaby do niezrozumiałego zróżnicowania sytuacji prawnej obywateli polskich w zależności od faktów i zjawisk, na które nie mieli żadnego wpływu.

Strona 5/6
Inne orzeczenia o symbolu:
6299 Inne o symbolu podstawowym 629
Inne orzeczenia z hasłem:
Gospodarka gruntami
Inne orzeczenia sądu:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach
Inne orzeczenia ze skargą na:
Wojewoda