Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Stanisław Nitecki, Sędziowie Sędzia WSA Grzegorz Dobrowolski (spr.), Sędzia WSA Artur Żurawik, , po rozpoznaniu w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 10 stycznia 2020r. sprawy ze skargi J. B. i H. J. oraz M. J. na postanowienie Wojewody Śląskiego z dnia [...] nr [...] w przedmiocie zwrotu gospodarstwa rolnego i wypłaty odszkodowania oddala skargę.
Wnioskiem z 15 marca 2019 r. (uzupełnionym pismami z 15 i 29 kwietnia oraz 13 i 24 czerwca 2019 r.) J. B., M. J. i H. J. zwrócili się do Wojewody Śląskiego o zwrot lub wypłacenie odszkodowania za nieruchomości rolne objęte księgą wieczystą P., stanowiące własność M. Ś. (wykaz [...]) i O. S. (wykazy [...] i[...]), przejęte na rzecz Państwa na podstawie dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej (t.j. - Dz. U. z 1945 r. nr 3, poz. 13, ze zm. - dalej zwanym d.p.r.r.).
Pismem z 4 kwietnia 2019 r. Wojewoda Śląski wezwał wnioskodawców do sprecyzowanie wniosku z 15 marca 2019 r., poprzez jednoznaczne wskazanie postępowania administracyjnego, którego wszczęcia się domagają. Jednocześnie wyjaśnił, że instytucja zwrotu wywłaszczonych nieruchomości uregulowana została w ustawie o gospodarce nieruchomościami, a organem właściwym w sprawie zwrotu, jak i ustalenia odszkodowania za wywłaszczone nieruchomości, jest starosta wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej. Wyjaśnił ponadto, że wojewoda, na podstawie § 5 rozporządzenia ministra rolnictwa i reform rolnych z 1 marca 1945 r. w sprawie wykonania dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej (Dz. U z 1945 r. nr 10 poz. 51, ze zm.), jest organem właściwym w sprawach orzekania, czy dana nieruchomość podpadała pod działanie art. 2 ust. 1 lit. e d.p.r.r. Podkreślił, że postępowanie administracyjne w tym zakresie może zostać wszczęte jedynie w sytuacji, gdy nieruchomość została przejęta na cele reformy rolnej na podstawie art. 2 ust. 1 lit. e d.p.r.r.. Wskazał, że uruchomienie trybu administracyjnego powinno zostać poprzedzone jednoznacznym ustaleniem na jakiej podstawie prawnej dana nieruchomość została przejęta przez Skarb Państwa. W szczególności koniecznym jest odszukanie zaświadczenia wojewódzkiego urzędu ziemskiego o przejęciu nieruchomości przez Państwo, wydanego na podstawie tej regulacji. Podniósł, że w przypadku ustalenia, że osoba, której przysługiwało prawo własności do nieruchomości przejętej w trybie d.p.r.r., zmarła, konieczne jest ustalenie pełnego kręgu spadkobierców dziedziczących spadek po tej osobie, a co za tym idzie legitymowane się prawomocnym postanowieniem sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub aktem poświadczenia dziedziczenia po takiej osobie i ewentualnie jej zmarłych spadkobiercach;
Pismem z dnia 15 kwietnia 2019 r. wnioskodawcy, nie sprecyzowali wniosku, natomiast przesłali m.in. postanowienie Sądu Rejonowego w T. z [...] sygn. akt [...] o nabyciu spadku po O. S. i P. S.
Kolejnym pismem z 23 kwietnia 2019 r Wojewoda ponownie wezwał wnioskodawców do sprecyzowanie ich wniosku, nadal nie był bowiem w stanie ustalić ich żądania. W odpowiedzi wnioskodawcy wskazali, że domagają się zwrotu lub odszkodowania za nieruchomości rolne: objęte księgą wieczystą P., wykazami[...],[...]i[...], których właścicielami byli M. S. i O. S. - przejęte na rzecz Skarbu Państw na podstawie d.p.r.r.