Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Łucja Franiczek, Sędziowie Sędzia WSA Andrzej Matan (spr.),, Sędzia WSA Rafał Wolnik, Protokolant starszy referent Barbara Urban, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 grudnia 2019 r. sprawy ze skargi Wojewody Śląskiego na uchwałę Rady Gminy Psary z dnia 27 czerwca 2018 r. nr XLII/506/2018 w przedmiocie gminnego bonu żłobkowego oddala skargę.
Rada Gminy Psary podjęła uchwałę Nr XLII/506/2018 w sprawie zmiany Uchwały Nr XXXII/376/2017 tego organu z dnia 31 sierpnia 2017 r. w sprawie gminnego bonu żłobkowego (dalej: uchwała), nadając następujące brzmienie § 10 pkt 1: "wysokość świadczenia wynosi do 500 zł miesięcznie". Wcześniej kwota tego świadczenia wynosiła 500 zł.
W podstawie prawnej przedmiotowej uchwały wskazano art. 18 ust. a2 pkt 15 u.s.g. oraz art. 22b ust. 1 i 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Zgodnie z art. 22b ust. 1 tej ustawy, rada gminy, biorąc pod uwagę lokalne potrzeby w zakresie świadczeń na rzecz rodziny, może w drodze uchwały, ustanowić dla osób zamieszkałych na terenie jej działania świadczenia na rzecz rodziny inne niż określone w art. 2 pkt 1-3, 4 i 5. W myśl ust. 2, szczegółowe zasady przyznawania świadczeń, o których mowa w ust. 1, oraz ich wysokość określa uchwała, o której mowa w ust. 1.
Skargą z dnia 9 sierpnia 2019 r. Wojewoda Śląski (dalej: Wojewoda), zaskarżył powyższą uchwałę, żądając stwierdzenia jej nieważności w całości.
W jego ocenie, zmiana polegająca na zastąpieniu konkretnej kwoty świadczenia (tj. 500 zł), jaka była w uchwale zmienianej, maksymalną kwotą świadczenia (tj. do 500 zł), została dokonana z naruszeniem prawa. Nowa regulacja nie wypełnia bowiem upoważnienia ustawowego i jednocześnie upoważnienie to przekracza, pozostając tym samym w kolizji z art. 22b ust. 1 i 2 ustawy w związku z art. 2 i 7 Konstytucji RP.
W uzasadnieniu skargi Wojewoda wskazał, że ustalenie wysokości przedmiotowego świadczenia będzie dokonywane na podstawie swobodnego uznania organu właściwego. Jego zdaniem, rada gminy powinna określić konkretną wysokość świadczenia, zgodnie z delegacją wynikającą z art. 22b ust. 2 ustawy. Organ nadzoru podkreśla, że rada podejmując akt prawa miejscowego jest zobowiązana ściśle uwzględniać wytyczne zawarte w upoważnieniu do jego wydania. Normy kompetencyjne, a taką jest norma zawierająca upoważnienie do podjęcia aktu prawa miejscowego, należy interpretować w sposób ścisły, literalny, unikając wykładni rozszerzającej bądź zawężającej. Wskazano na konieczność respektowania zasady demokratycznego państwa prawnego, w tym zasady zaufania obywatela do państwa oraz tworzonego przez nie prawa oraz zasadę poprawnej legislacji.
W odpowiedzi na skargę, pełnomocnik organu wniósł o oddalenie skargi, wskazując, że w czasie obowiązywania uchwały NR XXXII/376/2017 Rady Gminy Psary z dnia 31 sierpnia 2017 r., przy analizie przyjmowanych wniosków organ wykonawczy stwierdził, że opłaty za pobyt dziecka w żłobku są zróżnicowane i czasami są niższe niż 500 zł, czyli niższe niż wysokość świadczenia wskazanego w powyższej uchwale. Jeśli zatem zasadą wprowadzoną w powyższej uchwale jest, że przedmiotowe świadczenie ma na celu częściowe pokrycie opłaty za pobyt dziecka w żłobku, to w sytuacji, gdy wysokość opłat za pobyt dziecka w żłobku może być niższa, niż wysokość ustalonego świadczenia gminny bon żłobkowy na kwotę 500 zł, konieczna była zmiana uchwały w sprawie gminnego bonu żłobkowego w zakresie ustalenia jego wysokości przez organ stanowiący. Dlatego też w Uchwale NR XLII/506/2018 Rady Gminy Psary z dnia 27 czerwca 2018 r. organ stanowiący zmienił § 10 pkt 1 i nadał mu brzmienie: "Wysokość świadczenia wynosi do 500 zł miesięcznie." Organ zaznaczył, że nie uległ zmianie § 4 przedmiotowej uchwały ustalający, że świadczenie ma na celu częściowe pokrycie opłaty za pobyt dziecka w żłobku. Nie zmieniły się także wskutek powyższej uchwały zmieniającej, warunki określające kiedy świadczenie przysługuje ani też nie zmieniły zasady ustalania prawa do świadczenia.