Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Leszek Kiermaszek Sędziowie Sędzia WSA Maria Taniewska-Banacka Sędzia WSA Rafał Wolnik (spr.) Protokolant referent Anna Trzuskowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 września 2006 r. sprawy ze skargi E.S. na decyzję Wojewody Ś. z dnia [...]r. nr [...] w przedmiocie aktów stanu cywilnego uchyla zaskarżoną decyzję i orzeka, że nie podlega ona wykonaniu w całości.
Decyzją z dnia [...] roku, nr [...], Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego w K. orzekł o wpisaniu z urzędu do ksiąg Urzędu Stanu Cywilnego w K. aktu małżeństwa C. S. i E.J., sporządzonego za granicą w Urzędzie Stanu Cywilnego w K.
Jako materialno-prawną podstawę takiego rozstrzygnięcia organ wskazał art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1986 roku - Prawo o aktach stanu cywilnego (obecnie: tekst jedn. Dz.U. z 2004 roku, Nr 161, poz. 1688), zwaną dalej u.a.s.c.
W uzasadnieniu podano, że decyzją z dnia [...] roku ten sam organ po rozpoznaniu wniosku J.S. orzekł o wpisaniu powyższego aktu małżeństwa do polskich ksiąg stanu cywilnego. Na skutek wniosku skarżącej E.S. oraz Prokuratora Okręgowego w K., Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji decyzją z dnia [...] roku stwierdził nieważność decyzji Kierownika USC w K. z dnia [...] roku. Stwierdzono dalej, że nie znaleziono przesłanek, które mogłyby stanowić podstawę do podjęcia czynności zmierzających do sądowego unieważnienia aktu małżeństwa w trybie art. 30 u.a.s.c. Zatem ponowne wpisanie tego aktu do ksiąg stanu cywilnego na podstawie wydanej decyzji będzie stanowiło przesłankę dla unieważnienia aktu, dla którego podstawa prawna została skasowana.
Odwołanie od tej decyzji wniosła skarżąca zarzucając jej wydanie z rażącym naruszeniem prawa oraz błędy merytoryczne i proceduralne. Wniosła o uchylenie decyzji organu pierwszej instancji.
Uzasadniając swoje stanowisko skarżąca wskazała, iż w decyzji brak jest pełnej nazwy aktu małżeństwa, którego umiejscowienia dokonano, a także brak dokładnych danych zawartych w tym akcie.
Zakwestionowała wszczęcie i prowadzenie postępowania przez organ pierwszej instancji z urzędu. Stwierdziła bowiem, iż postępowanie wszczyna się z urzędu wtedy, gdy chodzi o nałożenie na stronę pewnych obowiązków w formie nakazów, zakazów itp. w szeroko rozumianym interesie społecznym. W jej ocenie taki obowiązek nie wynika z art. 73 ust. 1 u.a.s.c., a zatem brak było podstaw do wszczęcia postępowania bez zgody stron.
Skarżąca wskazała na przepisy Prawa o aktach stanu cywilnego oraz na przepisy proceduralne regulujące dokonywanie zmian związanych z rejestracją stanu cywilnego. Stwierdziła, ze decyzja organu pierwszej instancji wydana została z rażącym naruszeniem tych przepisów. Dalej skarżąca dopatruje się takiego skutku tej decyzji, że w obiegu pozostanie akt małżeństwa nr [...] (tj. akt wpisany na podstawie decyzji z [...] roku, której nieważność stwierdzona została decyzją MSWiA z dnia [...] roku). W jej ocenie akt ten nie istnieje, albowiem jego podstawa prawna została skasowana i żadna inna decyzja do skasowania tego aktu nie jest potrzebna. Brak zatem było podstaw do wydania decyzji przez Kierownika USC w K. Dodała, że to samo dotyczy sprostowania tego aktu na mocy decyzji Kierownika USC w K. z dnia [...] roku, która to decyzja również została skasowana. W takim stanie rzeczy w Urzędzie Stanu Cywilnego w K. istnieją dwa nieważne, bezprawne akty.
Rozpoznając to odwołanie Wojewoda Ś. zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzją wydaną w trybie art. 138 § 2 kpa, uchylił decyzję organu pierwszej instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.