Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Leszek Kiermaszek, Sędziowie Sędzia NSA Łucja Franiczek (spr.),, Sędzia WSA Rafał Wolnik, Protokolant st. sekr. Małgorzata Orman, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 sierpnia 2008 r. sprawy ze skargi Gminy [...] na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie minimalnych stawek czynszu za wynajem i dzierżawę nieruchomości stanowiących własność gminy oddala skargę.
Uchwałą nr [...] podjętą w dniu [...]r. na podstawie art. 18 ust. 1 i art. 40 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym ( tekst jedn. D. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), Rada Gminy T. ustaliła minimalne stawki miesięcznego czynszu wynajmowania i wydzierżawiania gminnych lokali użytkowych, budynków oraz pomieszczeń ( § 1 ). Wykonanie uchwały powierzono Wójtowi Gminy ( § 3 ) oraz postanowiono o jej wejściu w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa [...] ( § 5 ).
Odpis uchwały doręczono organowi nadzoru w dniu [...]r., zaś w dniu [...] r. powiadomiono Radę Gminy o wszczęciu postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności aktu.
Następnie zaskarżonym rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia [...]r. Wojewoda [...] stwierdził nieważność powyższej uchwały jako niezgodnej z art. 40 ust. 2 pkt 3 w zw. z art. 30 ust. 2 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym. Powołując się na orzecznictwo sądowoadministracyjne, Wojewoda wskazał, że w zakresie upoważnienia rady gminy do wydawania aktów prawa miejscowego co do zasad zarządu mieniem gminnym, nie mieści się kompetencja ustalenia stawek czynszu z tytułu najmu bądź dzierżawy. Gospodarowanie mieniem komunalnym należy bowiem do zadań organu wykonawczego, o czym przesądzają także przepisy art. 25 i art. 23 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami ( Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.). Jednocześnie organ nadzoru wskazał na dopuszczalność określenia przez radę gminy zasad ustalania czynszu w formie aktu wewnętrznego.
W skardze do sądu administracyjnego Gmina T. w oparciu o uchwałę Rady Gminy z dnia [...]r., wniosła o uchylenie rozstrzygnięcia nadzorczego z powodu naruszenia art. 40 ust. 2 pkt 3 oraz art. 2 ust. 3 w zw. z art. 18 ust. 1 i art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a ustawy o samorządzie gminnym. Zdaniem gminy, podjęta uchwała dotyczy stawek minimalnych czynszu, nakazując ich stosowanie Wójtowi Gminy w sprawach indywidualnych, co oznacza, iż określono zasady ustalania przez organ wykonawczy czynszu, eliminując dowolność tych stawek. Stąd też kwestionowana uchwała mieściła się w zakresie ustalenia zasad zarządu mieniem gminnym, należącym do kompetencji Rady Gminy. W ocenie skarżącej, brak zaś podstaw do uregulowania tej kwestii w formie aktu wewnętrznego, co narusza interes obywateli dotyczący jawnych zasad określania czynszu oraz godzi w konstytucyjnie gwarantowaną samodzielność gmin.
W odpowiedzi na skargę organ nadzoru wniósł o jej oddalenie, bowiem ustalenie minimalnej stawki czynszu nie może być traktowane jako zasada gospodarowania gminnym zasobem nieruchomości. Nadto, wniosek taki wypływa z domniemania racjonalności prawodawcy i wykładni systemowej prawa. W przepisach prawa materialnego można bowiem znaleźć wiele norm kompetencyjnych zawierających upoważnienie dla organów stanowiących do ustalania stawek cen i opłat ( np. art. 4 ust. 1 ustawy o gospodarce komunalnej, art. 6 ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, art. 8 ust. 1 ustawy o cenach ). Tymczasem w niniejszej sprawie brak wyraźnej delegacji ustawowej w tym przedmiocie.