Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Iwona Bogucka, Sędziowie Sędzia NSA Ewa Krawczyk (spr.), Sędzia WSA Rafał Wolnik, Protokolant st. sekretarz sądowy Ewa Jędrasik, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 lipca 2012 r. sprawy ze skargi Gminy B. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odszkodowania za nieruchomości zajęte pod drogę publiczną oddala skargę.
Rada Miejska w B. podjęła w dniu [...] uchwałę nr [...] w przedmiocie wyrażenia zgody na zrzeczenie się odszkodowania za nieruchomości gminne, które stały się własnością Skarbu Państwa z przeznaczeniem na realizację inwestycji drogowej pod nazwą "Przebudowa skrzyżowania ul. [...] ( droga krajowa [...]) z ul. [...] ( droga gminna ) w B.". W podstawie prawnej uchwały powołano art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym ( Dz. U. z 2001 r., nr 142, poz. 1591 z zm.), oraz art. 19 ust. 5 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych ( tj. Dz. U. nr 23, poz. 136 z późn. zm.).
Wojewoda [...] pismem z dnia [...] r. zawiadomił Radę Miejską w B. o wszczęciu postępowania nadzorczego w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały z dnia [...], jako sprzecznej z art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Następnie rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia [...] r. nr [...] Wojewoda [...] stwierdził nieważność uchwały Rady Miejskiej w B. z dnia [...] nr [...], w sprawie wyrażenia zgody na zrzeczenie się odszkodowania za nieruchomość gminne, które stały się własnością Skarbu Państwa z przeznaczeniem na realizację inwestycji drogowej pod nazwą "Przebudowa skrzyżowania ul. [...] ( droga krajowa [...]) z ul. [...]
( droga gminna ) w B.".
Wojewoda w uzasadnieniu wskazał, że uchwała został wydana bez jakichkolwiek podstaw prawnych, ponieważ powoływany w niej art. 18 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, będący ogólną normą kompetencyjną nie może stanowić wyłącznej i jedynej podstawy do jej podjęcia. Uprawnienie to powinno wynikać dodatkowo z przepisów szczególnych, natomiast w przedmiotowej sprawie nie istnieje żadna norma szczególna pozwalająca radzie gminy stanowić o zrzeczeniu się przez gminę należnego jej odszkodowania. W szczególności nie jest nią powoływany w uchwale przepis art. 19 ust. 5 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych. Wojewoda podkreślił również, że Rada Miejska w B. wyrażając zgodę na zrzeczenie się przez Gminę B. należnego jej od Skarbu Państwa, zgodnie z ustawą z dnia 10 kwietnia 2003 r.
o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, odszkodowania, w istocie wyraziła zgodę na czynność niezgodną z prawem. Zgodnie bowiem z art. 12 ust. 4f tej ustawy za nieruchomości przejęte pod drogi publiczne dotychczasowym właścicielom nieruchomości przysługuje odszkodowanie, w wysokości ustalonej w decyzji właściwego organu, wydanej w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna. Wojewoda [...] decyzją z dnia [...] r. nr [...] zezwolił na realizację inwestycji drogowej pod nazwą "Przebudowa skrzyżowania ul. [...] ( droga krajowa [...]) z ul. [...] ( droga gminna ) w B.". W związku z powyższą decyzją toczyły się postępowania odszkodowawcze zakończone ustaleniem odszkodowania od Skarbu Państwa na rzecz Gminy w łącznej wysokości 5.090,00 zł. Ustalone odszkodowanie stanowi dochód własny gminy rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego ( Dz. U. z 2010 r. nr 80, poz. 526 ze zm. ). Wojewoda zwrócił uwagę, że dysponowanie takim dochodem może odbywać się tylko na podstawie konkretnej normy prawnej i to tylko w takim zakresie w jakim norma ta pozwala. W przedmiotowej sprawie Prezydent Miasta B. występował jednocześnie zarówno jako organ reprezentujący wierzyciela - organ reprezentujący Gminę B., jak i dłużnika - organ reprezentujący Skarb Państwa, jednak pomimo tak nietypowej sytuacji żaden przepis nie stanowił podstawy do zrzeczenia się odszkodowania.