Sprawa ze skargi na decyzję Wojewody w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie odszkodowania za nabycie z mocy prawa nieruchomości zajętej pod drogę publiczną.
Uzasadnienie strona 3/4

Standardem konstytucyjnym jest jednak również pełna ekwiwalentność aktu wywłaszczenia, co wprost stanowi art. 21 Konstytucji. Interpretacja art. 73 ustawy winna być w przekonaniu Sądu dokonana z uwzględnieniem tej zasady.

Kwestią istotną dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy jest rozważenie, jakiego kręgu podmiotów dotyczy art. 73 ust. 4 ustawy, w szczególności czy może on mieć zastosowanie do osób znajdujących się w takiej sytuacji faktycznej i prawnej jak skarżący. Problem związany jest zatem z wykładnią art. 73 ust. 4 w tym w szczególności terminu "właściciel", za pomocą którego ustawodawca krąg ten wyznaczył.

Zgodnie z brzmieniem art. 73 ust. 4 ustawy, odszkodowanie będzie ustalane i wypłacane na wniosek właściciela złożony w okresie od 1 stycznia 2001 r. do 31 grudnia 2005 r. Termin "właściciel" jest terminem języka prawnego i prawniczego. Dyrektywy interpretacyjne związane z językiem zalecają, aby w przypadku terminu o ustalonym rozumieniu w języku fachowym, w tym prawniczym, przyjmować fachowe (prawnicze) rozumienie terminu. Zastosowanie tej reguły w niniejszym przypadku nie prowadzi jednak do sensownego rozumienia normy. Od dnia 1 stycznia 2001 r., który otwiera okres do składania wniosków przez właścicieli, z mocy prawa właścicielem działek zajętych pod drogi jest już Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Okoliczność ta, przy językowym podejściu zmusza do przyjęcia, że wniosek o ustalenie odszkodowania winien zostać złożony przez Skarb Państwa lub gminę, albowiem tym podmiotom przysługuje prawo własności. Jeżeli przez właściciela rozumieć zatem wyłącznie podmioty, którym przysługuje prawo własności, to za pomocą wykładni językowej nie da się uzasadnić, że wniosek ten powinien pochodzić od "poprzedniego właściciela". Takie rozumienie przepisu art. 73 ust. 4 jest dopiero wynikiem wykładni funkcjonalnej i celowościowej. Niewątpliwie przepis ten odnosi się do instytucji odszkodowania, której zadaniem jest rekompensata uszczerbku majątkowego. Jeżeli zatem uwzględnić cel instytucji odszkodowania, wówczas można uzasadnić, że "właściciel" w rozumieniu art. 73 ust. 4 to nie "aktualny dysponent prawa własności" lecz dysponent poprzedni, ten, który poniósł szkodę, doznał uszczerbku majątkowego.

W tym kontekście wymaga rozważenia, czy prawo do takiej rekompensaty mogą mieć osoby, których prawo zostało ujawnione w księdze wieczystej w wyniku ważnej umowy sprzedaży. Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku o księgach wieczystych i hipotece (tekst jedn. Dz.U. z 2001 roku, Nr 124, poz. 1361 z późn. zm.), księgi wieczyste prowadzi się w celu ustalenia stanu prawnego nieruchomości; domniemywa się, że prawo jawne z księgi wieczystej wpisane jest zgodnie z rzeczywistym stanem, prawnym, a prawo wykreślone nie istnieje. W razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym treść księgi rozstrzyga na korzyść tego, kto przez czynność prawną z osobą uprawnioną według treści księgi nabył własność lub inne prawo rzeczowe (rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych - art. 5 ustawy). Przepis ten, jak i inne przepisy ustawy o księgach wieczystych i hipotece (vide: art. 3 i 4) chronią nabycie prawa osoby ujawnionej w księdze wieczystej, bez względu na to czy była ona rzeczywiście uprawniona.

Strona 3/4
Inne orzeczenia o symbolu:
6299 Inne o symbolu podstawowym 629
Inne orzeczenia z hasłem:
Nieruchomości
Inne orzeczenia sądu:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach
Inne orzeczenia ze skargą na:
Wojewoda