Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Iwona Bogucka, Sędziowie Sędzia NSA Bonifacy Bronkowski, Sędzia WSA Włodzimierz Kubik (spr.), Protokolant starszy sekretarz sądowy Magdalena Jankowska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 września 2008r. sprawy ze skargi Gminy P. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie wyrażenia zgody na odstąpienie od obowiązku przetargowego trybu zawarcia umowy dzierżawy oddala skargę.
Rada Miejska w P. w dniu [...] r. podjęła uchwałę Nr [...] w sprawie: wyrażenia zgody na zawarcie na czas nieoznaczony kolejnej umowy dzierżawy, której przedmiotem jest ta sama nieruchomość oraz wyrażenia zgody na odstąpienie od obowiązku przetargowego trybu zawarcia umowy dzierżawy. Zgodnie z § 1 tej uchwały dotyczyła ona wydzierżawienia stanowiącej własność Gminy P. przeznaczonej na cele rolne nieruchomości, o powierzchni [...] ha, oznaczonej jako działka nr [...], położonej w P. przy ulicy [...]. Uchwała ta została wydana w oparciu o art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm. - dalej u.s.g. ) oraz art. 23 ust. 1 pkt 7a i art. 37 ust 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami ( Dz. U. z 2004r. Nr 261, poz. 2603 ze zm. dalej u.g.n.).
Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia [...] r., wydanym w trybie art. 91 ust. 1 u.s.g., Wojewoda [...] stwierdził nieważność opisanej uchwały uznając jej niezgodność z art. 37 ust. 1 i ust 4 u.g.n. W uzasadnieniu wskazał, że stosownie do art. 18 ust. 2 pkt 9 lit a u.s.g. do wyłącznej właściwości rady gminy należy podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy przekraczających zakres zwykłego zarządu, dotyczących określania zasad nabywania zbywania i obciążania nieruchomości oraz ich wydzierżawiania lub wynajmowania na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub na czas nieoznaczony, o ile ustawy szczególne nie stanowią inaczej. Zgodnie z tym przepisem uchwała rady gminy jest wymagana również w przypadku, gdy po umowie zawartej na czas oznaczony do 3 lat strony zawierają kolejne umowy, których przedmiotem jest ta sama nieruchomość; do czasu określenia zasad wójt może dokonywać tych czynności wyłącznie za zgodą rady gminy. Organ nadzoru wskazał następnie, że przepis art. 37 ust. 1 u.g.n. nakazuje z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3 sprzedawać nieruchomości bądź oddawać je w użytkowanie wieczyste w drodze przetargu. Do tego przepisu odsyła art. 37 ust. 4 tej ustawy, który - w brzmieniu nadanym mu przez art. 1 pkt 12 lit. b ustawy z dnia 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz o zmianie niektórych innych ustaw ( Dz. U. Nr 173, poz. 1218) - stanowi, że przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio przy zawieraniu umów użytkowania, najmu lub dzierżawy na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub na czas nieoznaczony. Wojewoda albo odpowiednia rada lub sejmik mogą wyrazić zgodę na odstąpienie od przetargowego trybu zawarcia tych umów. Z redakcji powołanych przepisów wynika, zdaniem Wojewody, że oddawanie nieruchomości w użytkowanie, najem lub dzierżawę na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub na czas nieoznaczony następuje w drodze przetargu. Norma zawarta zaś w zdaniu drugim art. 37 ust. 4 u.g.n. upoważnia organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego do wyrażenia zgody na odstąpienie od obowiązku przetargowego trybu zawierania umowy użytkowania, najmu lub dzierżawy w konkretnym, zindywidualizowanym przypadku. Wyrażenie zgody na odstąpienie od obowiązku przetargowego jest możliwe tylko w przypadkach wskazanych w art. 37 ust. 3 u.g.n. i to jedynie wówczas, gdy o zawarcie umowy nie ubiega się więcej podmiotów spełniających warunki ustawowe. Katalog przypadków, kiedy może to nastąpić ma zatem, w ocenie Wojewody, charakter zamknięty oparty wyłącznie na odpowiednim stosowaniu art. 37 ust. 3 u.g.n., albowiem w sytuacjach wymienionych w ust. 2 tego artykułu zawarcie umowy następuje w trybie bezprzetargowym. Tym samym, skoro w przypadku kontrolowanej uchwały Rady Miejskiej w P. nie zachodziła sytuacja, która dawałaby podstawę do wyrażenia przez Radę zgody na odstąpienie od przetargowego trybu zawarcia umowy dzierżawy, to zasadnym i koniecznym było stwierdzenie jej nieważności. Na poparcie swojego stanowiska Wojewoda powołał się na wykładnię art. 37 u.g.n. zamieszczoną w kilku wyrokach WSA w Gliwicach, a to : z dnia 23 października 2006 r. II SA/Gl 605/06; z dnia 29 listopada 2006 r. II SA/Gl 770/06 ( nie publ.) oraz z dnia 24 października 2007 r. II SA/Gl 459/07 [w:] LEX Nr 459/07 i na wyrok NSA z dnia 11 kwietnia 2006 r. I OSK 756/05 [ w:] LEX Nr 209189. Wskazał jednocześnie, że przywołana wyżej nowelizacja art. 37 ust. 4 u.g.n. nie miała wpływu na aktualność zawartej w tych wyrokach wykładni.