Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Ewa Krawczyk, Sędziowie Sędzia WSA Iwona Bogucka, Sędzia WSA Maria Taniewska-Banacka (spr.), Protokolant sekretarz sądowy Beata Malcharek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 marca 2008r. sprawy ze skargi B. K. oraz D. K. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odszkodowania za nieruchomości zajęte pod drogę publiczną oddala skargę.
Pismem z dnia [...] r. B. i D. K. zwrócili się do Prezydenta Miasta R. z wnioskiem o wypłatę odszkodowania za zajęte pod drogę publiczną działki położone przy ul. [...] w R. Do wniosku dołączyli wypisy z ksiąg wieczystych [...] (działka nr [...],[...]) oraz [...] (działka nr [...]) potwierdzające prawo własności przedmiotowych działek oraz mapę terenu. Akta sprawy zawierają nadto akt notarialny Rep. [...] nr [...] z dnia [...] r., mocą którego E. R., G. R., B. C. i J. S. sprzedali ww. działki małżonkom K.
Wnioski o odszkodowanie z tytułu zajęcia tych samych działek złożyli także w dniach [...] i [...] r. będący współwłaścicielami nieruchomości w dniu [...] r. E. R., J. S., G. R. i B. C.
Postanowieniem z dnia [...] r. nr [...] organ I instancji zawiesił z urzędu wszczęte z wniosków E. R., J. S., G. R., B. C. oraz B. i D. K. postępowanie w sprawie do czasu wydania przez Wojewodę decyzji stwierdzającej nabycie z mocy prawa przez Województwo własności nieruchomości zajętej pod drogę publiczna.
Decyzjami z dnia [...] r. nr [...] w odniesieniu do działek [...] oraz [...] oraz nr [...] w odniesieniu do działki [...] Wojewoda stwierdził nabycie z mocy prawa z dniem [...] r. przez Miasto na prawach powiatu R. własności nieruchomości zajętej pod drogę publiczną powiatową ul. [...]. W decyzjach, o których mowa, Wojewoda wskazał jako właścicieli działek zarówno podanych wyżej współwłaścicieli w dacie [...] r. jak też B. i D. K. jako osoby, na rzecz których wpisano prawo własności w wyniku umowy sprzedaży z dnia [...] r.
W konsekwencji ostateczności powyższych decyzji postanowieniem z dnia [...] r. nr [...] Prezydent Miasta R. podjął z urzędu postępowanie w sprawie ustalenia na rzecz wnioskodawców odszkodowania z tytułu utraty prawa własności nieruchomości gruntowej.
Jak wynika z akt sprawy organ I instancji przeprowadził wówczas 2 rozprawy administracyjne, odrębnie w ramach postępowania wszczętego z wniosków współwłaścicieli nieruchomości w dniu 31 grudnia 1998 r., odrębnie natomiast w sprawie wniosków B. i D. K. Strony wzajemnie nie były informowane o terminie rozprawy, także na etapie wydawania decyzji postępowania były traktowane jako odrębne.
Decyzją z dnia [...] r. nr [...] organ I instancji ustalił wysokość należnego odszkodowania i zobowiązał Skarb Państwa do jego wypłaty na rzecz J. S., B. C., E. R. i G. R.. Natomiast decyzją z dnia [...] r. nr [...] Prezydent Miasta R. umorzył, jako bezprzedmiotowe, postępowanie wszczęte z wniosku B. i D. K. W uzasadnieniu organ I instancji wskazał, iż w myśl art. 73 ustawy z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz. U. Nr 133 poz. 872 z późn. zm.) z uprawnionymi do żądania odszkodowania są jedynie właściciele nieruchomości według stanu na dzień 31 grudnia 1998 r. W dacie tej wnioskodawcy nie byli właścicielami przedmiotowych nieruchomości, a w konsekwencji nie służy im przymiot stron w niniejszej sprawie.
Od otrzymanej decyzji małżonkowie K., reprezentowani przez pełnomocnika, radcę prawnego K. S., złożyli odwołanie do Wojewody wyrażając niezadowolenie z otrzymanego rozstrzygnięcia. W obszernym uzasadnieniu pełnomocnik stron podniosła m.in., iż przez prawie cały tok postępowania B. i D. K. byli przez organy Miasta R. traktowani jako osoby uprawnione do odszkodowania w trybie art. 73 cytowanej wyżej ustawy. Także wnioski Prezydenta Miasta R. do Wojewody o stwierdzenie nabycia wskazanych nieruchomości (działek) wskazywały właśnie odwołujących jako osoby względem, których miało nastąpić wywłaszczenie nieruchomości. Traktowanie odwołujących jako osób uprawnionych do odszkodowania wynikało z tego, że na mocy ważnej i skutecznej erga omnes umowy sprzedaży nieruchomości zawartej w dniu [...] r. w formie aktu notarialnego Rep [...] nabyli oni własność nieruchomości wpisanych do ksiąg wieczystych pod numerami [...],[...] i [...] czyli nieruchomości, których części zostały objęte wywłaszczeniem. Będąc już formalnie właścicielami tychże nieruchomości, po otrzymaniu informacji, że część działek została objęta wywłaszczeniem, zwrócili się w zgodnym z prawem terminie z wnioskiem o odszkodowanie. Pełnomocnik wskazała także znaczną przewlekłość postępowania, podniosła też argumenty związane z rękojmią ksiąg wieczystych, w których to właśnie B. i D. K. wykazani byli jako właściciele działek. Wskazała też, iż to właśnie małżonkowie K. są osobami pokrzywdzonymi wskutek przejęcia przez Miasto R. nabytych przez nich działek.