Zgodnie z art. 73 ust. 4 ustawy, powołanej przez organy obydwu instancji, ustalenie odszkodowania za nieruchomości zajęte pod drogi publiczne, które z dniem 1 stycznia 1999 r. stały się własnością Skarbu Państwa lub właściwych jednostek samorządu terytorialnego, następuje na wniosek właściciela nieruchomości złożony w okresie od dnia 1 stycznia 2001 r. do dnia 31 grudnia 2005 r. Po upływie tego terminu roszczenie wygasa.
Termin składania wniosków o ustalenie i wypłatę odszkodowania z tego tytułu ma zatem niewątpliwie charakter materialnoprawny, co oznacza, że nie może być przywrócony w trybie art. 58 kpa. Stąd też bez znaczenia prawnego są przyczyny, dla których uprawniony podmiot nie złożył wniosku w terminie ustawowym, który nie nawiązuje do faktu i daty wydania decyzji, o której mowa w art. 73 ust. 3 cyt. ustawy. Jak orzekł Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 15 września 2009 r. sygn. akt
P 33/07 (Dz. U. Nr 160, poz. 1275), odpowiadając na pytanie prawne tut. Sądu, przepis art. 73 ust. 4 ustawy, w takim zakresie, jakim określa termin wygaśnięcia roszczenia o odszkodowanie bez powiązania z faktem i datą wydania decyzji komunalizacyjnej, jest zgodny z art. 2, art. 32 ust. 1 i art. 64 ust. 2 Konstytucji RP. Powyższy wyrok ma walor powszechnie wiążący. Zatem skład orzekający nie był władny odmówić zastosowania przepisu art. 73 ust. 4 ustawy, który to przepis jednoznacznie przewiduje skutek w postaci wygaśnięcia roszczenia o odszkodowanie za nieruchomości zajęte pod drogi publiczne po upływie wskazanego w ustawie terminu składania wniosków.
W niniejszej sprawie jest poza sporem, że skarżący złożył wniosek o wypłatę odszkodowania w dniu [...], podczas gdy roszczenie wygasło w dniu 31 grudnia 2005 r. Bez znaczenia jest fakt nieświadomości prawnej oraz brak decyzji stwierdzającej przejście własności działki nr [...] na rzecz Gminy Z., a więc uregulowania stanu prawnego, ujawnionego w księdze wieczystej. Kwestia naliczenia podatku od nieruchomości nie podlega też rozstrzygnięciu w niniejszym postępowaniu i nie ma żadnego wpływu na wynik sprawy o odszkodowanie. Wygaśnięcie roszczenia z tego tytułu z uwagi na złożenie wniosku po dniu 31 grudnia 2005 r. obligowało bowiem organy administracji do umorzenia postępowania jako bezprzedmiotowego w rozumieniu art. 105 § 1 kpa.
Wygaśnięcie roszczenia o wypłatę odszkodowania z tytułu przejęcia własności nieruchomości, którego rozpatrzenie przekazano na drogę administracyjną, wyklucza też możliwość realizacji takiego prawa w postępowaniu przed sądem powszechnym. W uchwale z dnia 26 maja 2006 r. sygn. akt III CZP 19/05 (OSNC 2006/12/195), Sąd Najwyższy opowiedział się jednak za poglądem, iż art. 73 ustawy, nie wyłącza roszczeń o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości przed dniem 1 stycznia 1999 r.
Z tych wszystkich względów Wojewódzki Sąd Administracyjny skargę oddalił jako nieuzasadnioną na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).
SW