Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Andrzej Matan (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Piotr Broda, Sędzia WSA Artur Żurawik, Protokolant Agnieszka Jurczak, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 grudnia 2016 r. sprawy ze skargi U. B. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy zwrotu wywłaszczonej nieruchomości oddala skargę.
Starosta [...], wykonując zadanie z zakresu administracji rządowej, decyzją z dnia [...] r. znak [...] odmówił zwrotu wywłaszczonej nieruchomości położonej w C. (obrębie [...]), oznaczonej w dniu wywłaszczenia jako działka 1 o powierzchni 827 m2 (obecnie wchodzącej w skład działek 2 i 3) - stanowiącej własność gminy C.
Jak wyjaśnił w uzasadnieniu rozstrzygnięcia, wnioskiem z 15 sierpnia 2015 r. U. B., T. W., R. S., H. T. i M. K. zwrócili się o zwrot wywłaszczonych nieruchomości położonych w C. (obrębie [...]), oznaczonych w dniu wywłaszczenia jako działki 4 o powierzchni 2011 m2 i nr 1 o powierzchni 827 m2. W cenie wnioskodawców zwrot powinien nastąpić bowiem cel wywłaszczenia nie został zrealizowany. Sprawa zwrotu działki 4 została rozpatrzona przez Starostę [...] wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej w odrębnym postępowaniu.
Zdaniem Starosty zwrot nie może nastąpić ze względu na to, że działka nr 3 jest integralna częścią urządzonego parku osiedlowego, a więc została wykorzystana zgodnie z celem wywłaszczenia. Natomiast w stosunku do działki nr 2 ma zastosowanie przesłanka negatywna określona w art. 229 u.g.n. W roku 1992 r. została przekazana w użytkowanie wieczyste Spółdzielni Mieszkaniowej "A"
Od decyzji tej, w ustawowo przewidzianym terminie, U. B. i T. W. złożyli odwołanie podnosząc, że celem wywłaszczenia była budowa budynków mieszkalnych i szkoły, a nie parku osiedlowego, którego budowę zatwierdzono decyzją z [...] r. Wskazano, że nieruchomość nie mogła być wykorzystana na inny cel niż cel wywłaszczenia, natomiast w przypadku jego zmiany organ winien o tym fakcie powiadomić byłych właścicieli z informacją o możliwości zwrotu nieruchomości - czego nie uczyniono. Podkreślili, że urządzenie parku na ich nieruchomości nie było celem wywłaszczenia nawet w ogólnym zakresie. Dodano, powołując się na wyrok WSA w Lublinie z 12 lipca 2012 r. sygn. akt II SA/Lu 450/12, że infrastruktura osiedlowa musi być zaplanowana i zgodna z celem wywłaszczenia, a nie powstać jedynie przy okazji. Zaznaczyli także, że sąsiednie wywłaszczone działki zostały zwrócone byłym właścicielom w roku 2014.
Wojewoda [...] decyzją z dnia [...] r. nr [...] utrzymał zaskarżoną decyzję w całości w mocy.
W uzasadnieniu tej decyzji organ odwoławczy przedstawił przebieg dotychczasowego postępowania oraz ustalenia poczynione w jego wyniku. Podzielił pogląd organu I instancji o braku podstaw do zwrotu przedmiotowych nieruchomości, przywołując wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 marca 2014 r, sygn. akt P 38/11. Zgodnie z tym wyrokiem, art. 137 ust.1 pkt 2 u.g.n., w zakresie, w jakim za nieruchomość zbędną uznaje się nieruchomość wywłaszczoną przed 27 maja 1990 r., na której w dniu złożenia wniosku o zwrot, a nie później niż przed 22 września 2004 r., zrealizowano cel określony w decyzji o wywłaszczeniu, jest niezgodny z art. 2 w związku z nil 165 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Trybunał przesądził zatem, że nie podlegają zwrotowi na rzecz byłych właścicieli te nieruchomości, na których cel określony w decyzji o wywłaszczeni u został zrealizowany przed dniem złożenia wniosku o ich zwrot, niezależnie od lego, czy realizacja inwestycji nastąpiła po upływie 10 lat od chwili wywłaszczenia.