Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Łucja Franiczek, Sędziowie Sędzia WSA Włodzimierz Kubik, Sędzia WSA Rafał Wolnik (spr.), Protokolant Starszy referent Anna Cyganek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 listopada 2009 r. sprawy ze skargi J. B. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie odszkodowania za nieruchomość zajętą pod drogę oddala skargę.
Wnioskiem z daty [...] skarżący J.B. zwrócił się do Wojewody [...] o przyznanie odszkodowania za nieruchomość zajętą częściowo pod drogę publiczną w trybie art. 73 ustawy z dnia 13 października 1998 roku - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz.U. Nr 133, poz. 872 z późn. zm.), zwanej dalej Przepisy wprowadzające. Na przedmiotową nieruchomość składały się bliżej nieoznaczone geodezyjnie części działek położonych w S., oznaczonych numerami ewidencyjnymi [...] k.m. [...], [...] k.m. [...] oraz grunt położony przy ulicy [...]. Wskazał, że właścicielem tych nieruchomości była jego matka A.B., która zmarła w dniu [...] pozostawiając testament, w którym powołała go do całości spadku. Stosowny wniosek o stwierdzenie nabycia spadku został przez niego złożony do właściwego sądu.
Wniosek o odszkodowanie został przez skarżącego wniesiony za pośrednictwem poczty i jak wynika z treści pieczęci pocztowej nastąpiło to w placówce K. [...] w dniu [...].
Postanowieniem z dnia [...], Nr [...], wydanym na podstawie art. 65 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, Wojewoda [...] przekazał wniosek skarżącego zgodnie z właściwością Staroście [...] wykonującemu zadania z zakresu administracji rządowej. Właściwość tego organu Wojewoda uzasadnił powołując się na treść art. 73 ust. 4 Przepisów wprowadzających.
Rozpoznając wniosek skarżącego Starosta [...] decyzją z dnia [...], Nr [...], odmówił ustalenia i wypłaty na rzecz skarżącego wnioskowanego odszkodowania. W uzasadnieniu organ pierwszej instancji powołał się na treść przepisu art. 73 Przepisów wprowadzających zwracając uwagę, iż w ust. 4 tego przepisu ustawodawca przesądził sprawę terminu, w jakim dopuszczalne jest składanie wniosku o odszkodowanie i ustalił go na okres pięciu lat począwszy od dnia 1 stycznia 2001 roku do dnia 31 grudnia 2005 roku. Termin ten uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało nadane w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego. W przedmiotowej sprawie skarżący złożył wniosek w dniu [...], o czym świadczy pieczęć figurująca na dołączonej do akt kopercie. Taki stan rzeczy powoduje, że strona nie zachowała ustawowego terminu do zgłoszenia żądania odszkodowawczego. Termin ten jest terminem prawa materialnego i ma charakter terminu zawitego, co powoduje, że za skuteczne czynności można uznać wyłącznie zdziałane w jego ramach, gdyż nie jest on przywracalny. Z tych względów, w ocenie organu, nie było możliwe wydanie pozytywnej decyzji w trybie art. 73 Przepisów wprowadzających.
W odwołaniu od tej decyzji skarżący wniósł o jej uchylenie. W uzasadnieniu swojego żądania opisał swoją sytuację życiową i materialną. W szczególności wskazał, że jego mama przeżywszy [...] lat zmarła nagle na [...] dni przed końcem roku. W czasie rozmowy z zastępcą Burmistrza dowiedział się, że wniosek o odszkodowanie za nieruchomości zajęte pod drogi publiczne może złożyć także po 2005 roku. Jednak z komunikatu radiowego nadanego wieczorem w dniu [...] dowiedział się, że termin ten upływa z końcem roku 2005. W tym też dniu napisał wniosek nie spodziewając się, iż zostanie on nadany na poczcie dopiero w dniu [...]. Jako powód nadania wniosku w tej dacie skarżący wskazał swój zły stan zdrowia oraz okoliczność, że w dniu [...] tj. w sobotę placówka pocztowa w jego miejscowości była nieczynna. Dzień [...] był najwcześniejszym terminem, w jakim zdołał nadać przesyłkę. Zaznaczył ponadto, że drogi i chodniki winny być dla dobra społeczeństwa, jednak ich przejście na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego nie może nastąpić bez ustalenia i przyznania odszkodowania osobom uprawnionym i to niezależnie od ustawy i czasu jej obowiązywania.