Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marek Szumilas (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Mirosław Trzecki Sędzia WSA Michał Ruszyński Protokolant Inspektor Stanisława Maciejewska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 maja 2009 r. sprawy ze skargi Gminy na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody, z dnia [...]r., nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały Rady Gminy z dnia [...] grudnia 2008r., nr XXXIII/196/2008 w sprawie upoważnienia Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej do podejmowania działań wobec dłużników alimentacyjnych oddala skargę.
Uchwałą nr XXI 11/196/2008 z dnia [...] grudnia 2008 r., Rada Gminy, działając na podstawie art. 39 ust. 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. u. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.), dalej w skrócie u.s.g. upoważniła Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej do wykonywania zadań ustawowych Gminy określonych w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów z wyłączeniem art. 4 ust. 3 i art. 12 wymienionej ustawy.
W uzasadnieniu uchwały organ wskazał, że ustawa z dnia 7 września 2007 r.
o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 ze zm.) w dwóch przepisach przewiduje udzielanie przez organ właściwy wierzyciela upoważnień dla swojego zastępcy, pracownika urzędu albo kierownika ośrodka pomocy społecznej lub innej jednostki organizacyjnej gminy, a także innej osoby na wniosek kierownika ośrodka pomocy społecznej lub innej jednostki organizacyjnej gminy.
Zgodnie z brzmieniem art. 18 ust. 1 u.s.g. do właściwości gminy należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej. Ponadto zgodnie z art. 39 ust. 4 u.s.g. do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji publicznej rada gminy może upoważnić również organ wykonawczy jednostki pomocniczej oraz organy jednostek podmiotów, a których mowa w art. 9 ust. 1 u.s.g. Tym samym w świetle przepisów szczególnych, jakimi są przepisy art. 4 ust. 3 i 12 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, wójt (burmistrz, prezydent miasta) może upoważnić swojego zastępcę, pracownika urzędu albo kierownika ośrodka pomocy społecznej lub innej jednostki organizacyjnej gminy, a także innej osoby na wniosek kierownika ośrodka pomocy społecznej lub innej jednostki organizacyjnej gminy do następujących czynności: przeprowadzenia wywiadu alimentacyjnego oraz odebrania oświadczenia majątkowego (art. 4 ust. 3 ustawy), przeprowadzenia postępowania w sprawie świadczeń z funduszu alimentacyjnego, a także do wydawania w tych sprawach decyzji (art. 12 ustawy).
Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia [...] stycznia 2009 r. nr [...] Wojewoda, działając na podstawie art. 91 ust. 1 u.s.g., stwierdził nieważność powyższej uchwały. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia nadzorczego organ wskazał, że uchwała Rady Gminy istotnie narusza prawo, a konkretnie art. 39 ust. 4 u.s.g. poprzez przekazanie do ośrodka pomocy społecznej zadania polegającego na podejmowaniu działań wobec dłużników alimentacyjnych.
Sygn. akt II SA/Go 224/09
Zdaniem Wojewody ośrodki pomocy społecznej nie są takimi jednostkami organizacyjnymi jak wszystkie pozostałe gminne jednostki organizacyjne, którym rada gminy w dowolny sposób może ustalać przedmiotowy zakres ich działania, a organy gminy mogą upoważnić organy tych jednostek do załatwienia spraw z zakresu administracji publicznej. Z uwagi na ustawowo uregulowany zakres zadań ośrodków pomocy społecznej poszerzenie katalogu tych zadań powinno znaleźć wprost wyraz w ustawie regulującej wykonywanie określonego rodzaju zadań. Zdaniem Wojewody rada gminy nie posiada uprawnienia do przekazania kierownika ośrodka pomocy społecznej zadania polegającego na podejmowaniu działań wobec dłużników alimentacyjnych, ponieważ ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów nie zawiera przepisu kreującego takiego uprawnienie po stronie rady gminy, ogólna zaś reguła ustalona w art. 39 ust. 4 u.s.g. nie znajduje zastosowania do ośrodka pomocy społecznej.