Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Anna Żak, Sędziowie Sędzia WSA Dorota Chobian (spr.), Sędzia WSA Sylwester Miziołek, Protokolant Starszy sekretarz sądowy Monika Zielińska, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 8 kwietnia 2010 roku sprawy ze skargi Prokuratora Rejonowego w S. na uchwałę Rady Gminy W. z dnia 1 grudnia 2003r. nr [...] w przedmiocie regulaminu dostarczania wody I. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w całości; II. stwierdza, że zaskarżona uchwała nie podlega wykonaniu do chwili uprawomocnienia się wyroku.
Uchwałą Nr [...] z dnia 1 grudnia 2003r. Rada Gminy W. na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym ( Dz. U. Nr 142 z 2001r. poz. 1591 ze zm.) oraz art. 19 ustawy z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków ( Dz. U. Nr 72 poz. 747) wprowadziła w § 7 ust. 2 regulaminu dostarczania wody na terenie Gminy W., stanowiącego załącznik do uchwały Nr [...] z dnia 6 października 2002r., zmianę polegającą na zastąpieniu dotychczas obowiązującej opłaty w kwocie 2000 zł opłatą w wysokości 1500 złotych. Według nowego brzmienia § 7 ust. 2 regulaminu dla osób, które nie uczestniczyły w komitetach budowy wodociągowania wsi na terenie Gminy W. podpisanie umowy o zaopatrzeniu w wodę poprzedza dokonanie wpłaty na konto UG w W. kwoty 1500 złotych, powiększonej o wskaźnik inflacji za okres od daty wykonania sieci wodociągowej do daty uzyskania decyzji jak w pkt 1, to jest uzyskania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla wykonania przyłącza wodociągowego. Wykonanie uchwały Rada Gminy powierzyła Zarządowi Gminy oraz Kierownikowi Zakładu Gospodarki Komunalnej w W.; wskazała, że uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa.
W skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach skardze na tę uchwałę Prokurator Rejonowy w S., domagając się stwierdzenia jej nieważności, zarzucił rażące naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 18 ust. 2 pkt 15 i art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 8 marca 1989r. o samorządzie gminnym ( Dz. U. Nr 142 z 2001r. poz. 1591 ze zm.) oraz art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996r. o gospodarce komunalnej
(Dz. U. Nr 9 za 1997r. poz. 43 ze zm.) w zw. z art. 15 ustawy z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, polegające na wydaniu aktu prawa miejscowego bez podstawy prawnej i nałożeniu opłaty w formie daniny publicznej bez podstawy ustawowej.
W uzasadnieniu skarżący wskazał, że ustalona w regulaminie opłata nie ma podstawy w przepisach obowiązującego prawa, a zwłaszcza w tych, które zostały podane jako podstawa prawna. W szczególności takiej podstawy nie stanowi ogólna norma kompetencyjna zawarta w art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym, stwierdzająca jedynie, że do zadań gminy należy stanowienie w sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady. Uchwała narusza także art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym albowiem w zakresie ustalania zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów nie mieści się wprowadzanie opłat za korzystanie z nich. Skarżący powołał się tu na orzecznictwo zarówno Naczelnego Sądu Administracyjnego ( wyrok z dnia 31 maja 1996r. I SA/Łd 65/96, z dnia 13 grudnia 2000r. sygn. II SA 2320/2000) jak i Sądu Najwyższego
(uchwała z dnia 26 września 1995r. III AZP 22/95 ). Autor skargo zarzucił również, że podstawy prawnej do podejmowania uchwał określających odpłatność za podłączenie do sieci wodociągowej nie zawiera także żaden z przepisów ustawy o gospodarce komunalnej. Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 1 pkt 2 tej ustawy jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej, organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego postanawiają o wysokości cen i opłat albo o sposobie ustalania cen i opłat za usługi komunalne o charakterze użyteczności publicznej oraz za korzystanie z obiektów i urządzeń użyteczności publicznej jednostek samorządu terytorialnego. Przepis ten nie stanowi w żadnej mierze generalnego upoważnienia do wprowadzania opłat o charakterze publicznoprawnym, a chodzi w nim o ustalenie wysokości należności, stanowiących ekwiwalent za "usługę" ze strony gminy w postaci umożliwienia korzystania z jej obiektów i urządzeń. Pojawienie się przymusu czyni opłatę daniną publiczną, narzuconą jednostronnie wraz z ową usługą.