Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Anna Żak, Sędziowie Sędzia WSA Dorota Chobian (spr.), Sędzia WSA Sylwester Miziołek, Protokolant Starszy sekretarz sądowy Monika Zielińska, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 8 kwietnia 2010 roku sprawy ze skargi Prokuratora Rejonowego w S. na uchwałę Rady Gminy W. z dnia 26 lutego 2001 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia opłat za podłączenie do wodociągu grupowego I. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w całości; II. stwierdza, że zaskarżona uchwała nie podlega wykonaniu do chwili uprawomocnienia się wyroku.
Uchwałą Nr [...] z dnia 26 lutego 2001r. w sprawie ustalenia opłaty za podłączenie do wodociągu grupowego Rada Gminy w W. na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym ( Dz. U. Nr 13 z 1996r. poz. 74 ze zm.) ustaliła opłatę za podłączenie do wodociągu grupowego na terenie Gminy W. w wysokości 2.000 zł, powiększoną o wskaźnik inflacji w danym roku, płatną na konto Urzędu Gminy, stwierdziła, że traci moc uchwała Nr [...] Rady Gminy w W. z dnia 8 lutego 1998r. w sprawie ustalenia opłaty za podłączenie do wodociągu grupowego, wykonanie uchwały powierzyła Zarządowi Gminy, wskazała, że uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Województwa i wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
W skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach skardze na tę uchwałę Prokurator Rejonowy w S., domagając się stwierdzenia jej nieważności, zarzucił rażące naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 18 ust. 1 i 2 pkt 15 oraz art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 8 marca 1989r. o samorządzie gminnym ( Dz. U. Nr 142 z 2001r. poz. 1591 ze zm.) oraz art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996r. o gospodarce komunalnej ( Dz. U. Nr 9 za 1997r. poz. 43 ze zm.), polegające na wydaniu aktu prawa miejscowego bez podstawy prawnej i nałożeniu opłaty w formie daniny publicznej bez podstawy prawnej.
W uzasadnieniu skarżący wskazał, że określona uchwałą opłata miała charakter obowiązkowy i podlegała wpłaceniu na konto Urzędu Gminy W. Opłata ta nie ma podstawy w przepisach obowiązującego prawa w dacie jej wydania, a zwłaszcza w tych, które zostały podane jako podstawa prawna. Zawarta w art. 18 ust. 1 i 2 pkt 15 norma kompetencyjna stwierdza jedynie, że do zadań gminy należy stanowienie w sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady. Uchwała narusza art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym albowiem w zakresie ustalania zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów nie mieści się wprowadzanie opłat za korzystanie z nich. Skarżący powołał się tu na orzecznictwo zarówno Naczelnego Sądu Administracyjnego ( wyrok z dnia 31 maja 1996r. I SA/Łd 65/96, z dnia 13 grudnia 2000r. sygn. II SA 2320/2000) jak i Sądu Najwyższego
(uchwała z dnia 26 września 1995r. III AZP 22/95 ). Autor skargi zarzucił również, że podstawy prawnej do podejmowania uchwał określających odpłatność za podłączenie do sieci wodociągowej nie zawiera także żaden z przepisów ustawy o gospodarce komunalnej. Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 1 pkt 2 tej ustawy jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej, organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego postanawiają o wysokości cen i opłat albo o sposobie ustalania cen i opłat za usługi komunalne o charakterze użyteczności publicznej oraz za korzystanie z obiektów i urządzeń użyteczności publicznej jednostek samorządu terytorialnego. Przepis ten nie stanowi w żadnej mierze generalnego upoważnienia do wprowadzania opłat o charakterze publicznoprawnym, a chodzi w nim o ustalenie wysokości należności, stanowiących ekwiwalent za "usługę" ze strony gminy w postaci umożliwienia korzystania z jej obiektów i urządzeń. Pojawienie się przymusu czyni daniną publiczną, narzuconą jednostronnie wraz z ową usługą. Nie można zatem uzależniać przyłączenia do gminnej sieci wodociągowej od wniesienia opłaty za włączenie przyłącza do sieci. Nakładanie obowiązków na obywateli jest niedopuszczalne bez wyraźnego upoważnienia ustawowego.