Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Beata Łomnicka (spr.) Sędziowie : WSA Małgorzata Łoboz WSA Agnieszka Nawara-Dubiel Protokolant : Katarzyna Krawczyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 maja 2019 r. sprawy ze skargi [...] sp. z o.o. w J. na decyzję Dyrektora Zarządu Zlewni w [...] Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie z dnia 14 lutego 2019 r. znak: [...] w przedmiocie określenia opłaty podwyższonej za pobór wody powierzchniowej skargę oddala.
II SA/Kr 456/19
Uzasadnienie
W dniu 15 stycznia 2019 roku Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie Zarząd Zlewni w [...] ( zwane dalej PGW WP) na podstawie art. 272 ust. 17 ustawy z dnia 20 lipca 2017 roku - prawo wodne (Dz. U. poz. 1566 ze zm.) zwanej dalej "p.w." ustaliło względem [...] Sp. z o.o. (zwanej dalej Spółką lub Skarżącą) opłatę podwyższoną za usługi wodne Nr [...], [...] Podstawą podwyższenia było korzystanie przez Spółkę z usług wodnych polegających na poborze wody powierzchniowej z wód rzeki W. w km 80+875 do celów energetycznych dla Elektrowni Wodnej [...] bez wymaganego pozwolenia wodno prawnego albo pozwolenia zintegrowanego, podstawę kompetencyjną powyższej czynności PGW WP stanowił zaś art. 281 ust. 5 p.w.. Na podstawie art. 272 ust. 1 oraz § 5 ust. 1 pkt 37 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie jednostkowych stawek opłat za usługi wodne (Dz. U. poz. 2502) wysokość opłaty ustalono na kwotę 13 050,00 PLN. W dniu 6 lutego 2019 roku do PGW WP wpłynęła reklamacja Spółki dotycząca ustalenia powyższej opłaty. Spółka zarzuciła, że opłata została ustalona z naruszeniem:
1. Prawa materialnego, w szczególności art. 35 ust. 3 pkt 1 i 6, art. 270 ust. 4, art. 281 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 280 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 20 lipca 2017 roku Prawo wodne (Dz. U. z 2018 roku, poz. 2268 z późń. Zm.) poprzez przyjęcie bez podstawy prawnej, że Spółka korzysta z usług wodnych polegających na poborze wód powierzchniowych, chociaż w rzeczywistości korzysta z usług wodnych obejmujących korzystanie z wód do celów energetyki wodnej
2. Przepisów postępowania, w szczególności art. 6, art. 7, art. 7a, art. 8, art. 77 § 1, art. 80 i art. 81a § 1 k.p.a. w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez zaniechanie zebrania wyczerpującego materiału dowodowego i jego wszechstronnego rozważenia, a tym samym niewyjaśnienie rzeczywistego stanu faktycznego sprawy, co spowodowało bezpodstawne przyjęcie, że [...] sp. z o.o. nie posiada pozwolenia wodnoprawnego na korzystanie z wód rzeki W. do celów energetycznych na potrzeby Elektrowni Wodnej [...] w K..
Jednocześnie Spółka wniosła o uznanie reklamacji i odstąpienie od ustalenia oraz naliczenia opłaty podwyższonej.
W uzasadnieniu reklamacji Spółka wskazała, że opłatę podwyższoną można ustalać wyłącznie w przypadku korzystania z usług wodnych określonych w zamkniętym katalogu z art. 280 p.w. który to katalog nie zawiera usług wodnych, które polegają na korzystaniu z wód do celów energetyki, w tym energetyki wodnej (art. 35 ust. 3 pkt 6 p.w.), z których Spółka korzysta. Dodatkowo podniosła, że w przedmiotowej sprawie do czynienia mamy z poborem zwrotnym (art. 16 pkt 40 p.w.), który jest jednym ze sposobów korzystania z wód do celów energetyki wodnej, natomiast pobór wód podziemnych lub powierzchniowych jest poborem bezzwrotnym w rozumieniu Prawa Wodnego. Opłatę za pobór wód do celów elektrowni wodnej ponosi się wyłącznie za ilość energii elektrycznej wyprodukowanej z wykorzystaniem wody pobranej zwrotnie (art. 270 ust. 4 p.w.), a nie za ilość pobranej wody. Nie ponosi się również opłaty stałej za pobór wody do celów elektrowni wodnej (art. 270 ust. 2 p.w.) przez co niemożliwe jest ustalenie wysokości opłaty podwyższonej za pobór wód powierzchniowych, która stanowi 500% opłaty zmiennej za pobór wód powierzchniowych (art. 281 ust. 1 pkt 1 p.w.) gdyż ustalenie opłaty podwyższonej wymaga ustalenia ilości pobranych wód powierzchniowych bez wymaganego pozwolenia wodno prawnego, na podstawie badań, pomiarów lub innych czynności kontrolnych, co oznacza, że opłata zmienna nie może być podstawą do ustalenia opłaty podwyższonej, bo jej wysokość jest ustalona w oparciu o ilość energii elektrycznej wyprodukowanej w obiekcie energetyki wodnej z wykorzystaniem wody pobranej zwrotnie, a nie ilości pobranych wód powierzchniowych. W związku z powyższym, zdaniem Spółki ustalenie opłaty podwyższonej nastąpiło bez podstawy prawnej. Organowi Spółka zarzuciła również naruszenie przepisów postępowania a w szczególności art. 6, art. 7, art. 7a, art. 8, art. 77 § 1, art. 80 i art. 81a § 1 k.p.a. gdyż przez zaniechanie zebrania wyczerpującego materiału dowodowego i jego wszechstronnego rozważenia, nie został wyjaśniony rzeczywisty stan faktyczny sprawy, co spowodowało bezpodstawne przyjęcie, że Spółka nie posiada pozwolenia wodnoprawnego na korzystanie z wód rzeki W. do celów energetycznych na potrzeby Elektrowni Wodnej [...] w K.. Według Spółki w obrocie prawnym funkcjonuje pozwolenie wodnoprawne na korzystanie z wód W. do celów energetycznych na potrzeby Elektrowni Wodnej [...]. Jest ono zawarte w pkt I decyzji Prezydenta Miasta K. z dnia 5 października 2016 r. ([...]). Poprzez zaskarżenie tej decyzji przez obie strony została ona uchylona w całości przez Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w [...] (Dyrektor RZGW) decyzją z 10 lutego 2017 r. ([...]). Zdaniem spółki zakres obu odwołań obejmował tylko sporną kwestię zakresu i sposobu partycypacji w kosztach utrzymania urządzeń wodnych, samo pozwolenie wodnoprawne nie było zaś przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w [...] (dalej :RZGW)kwestionowane. Uchylenie decyzji Prezydenta Miasta K. w całości przez organ odwoławczy stanowiło zdaniem spółki rażące naruszenie prawa. Na decyzję Dyrektora RZGW Spółka złożyła skargę do WSA w Krakowie, która nie przyniosła efektu, natomiast NSA po rozpoznaniu skargi kasacyjnej, wyrokiem z 27 lipca 2017 r. uchylił wyrok WSA i uchylił decyzję Dyrektora RZGW podzielając stanowisko Spółki. Zdaniem Spółki NSA stwierdził, że do wyjaśnienia pozostała jedynie kwestia uczestniczenia w wyżej wspomnianych kosztach utrzymania urządzeń wodnych, gdyż w części pozwolenia wodnoprawnego nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Ponadto według Spółki NSA uznał, że Dyrektor RZGW po przeprowadzeniu postępowania uzupełniającego ma wydać decyzję rozstrzygającą sprawę co do meritum, a to wszystko zdaniem Spółki oznacza, że decyzja Prezydenta Miasta K. z 5 października 2016 roku w zakresie udzielenia pozwolenia wodno prawnego nie ulegnie już zmianie, czyli pozwolenie funkcjonuje w obrocie prawnym już od chwili wydania decyzji przez Prezydenta Miasta K.. Decyzją z 14 lutego 2019 r. ([...]) Dyrektor Zlewni w [...] Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, nie uznał reklamacji Spółki i na podstawie art. 273 ust. 6 w zw. z art. 272 ust.1 oraz art. 281 ust. 3 pkt 1 , ust. 3 p.w. określił jej opłatę podwyższoną w wysokości 13 050,00 PLN za pobór wody powierzchniowej z wód rzeki W. w km 80+875 do celów energetycznych dla Elektrowni Wodnej [...] bez pozwolenia wodnoprawnego w okresie II kwartału. Organ podniósł, że zgodnie z art. 270 ust. 4 p.w. przewiduje się opłatę za pobór wody do celów energetycznych, co świadczy o tym, że ustawodawca uznał korzystanie z wód do celów energetycznych za rodzaj poboru wód., o czym ma świadczyć sformułowanie "pobór do celów energetycznych". W przedmiotowej sprawie organ wyliczył opłatę zmienną (nr 939) w zgodzie z art. 272 ust. 3 p.w. jako iloczyn jednostkowej stawki opłaty zmiennej za pobór wód do celów elektrowni wodnej oraz ilości energii elektrycznej wyprodukowanej w obiekcie energetyki wodnej, ilości te zostały podane przez Spółkę w protokole kontroli z [...]07.2018 r., opłata zgodnie z art. 281 ust. 1 pkt 1 p.w. została ustalona w wysokości 500% opłaty zmiennej, wysokość opłaty zmiennej nie była zaś negowana przez Spółkę i została naliczona na podstawie przedstawionych przez nią danych. Organ podniósł, że odwołanie Dyrektora RZGW z dnia 24.10.2016r. dotyczyło całości decyzji, mimo faktu, że podniesione w nim argumenty odnosiły głównie kwestii partycypacji. Zdaniem organu fakt zaskarżenia decyzji w całości przez Dyrektora RZGW wynika z samego uzasadnienia wyroku NSA. Organ stwierdził, że Spółka ma co najwyżej ekspektatywę uzyskania pozwolenia wodnoprawnego, natomiast zakwestionował twierdzenie Spółki, o tym że pozwolenie wodnoprawne na jej rzecz w istocie funkcjonuje w obrocie prawnym pomimo nieprawomocności decyzji Prezydenta Miasta K.. Wobec powyższego, zdaniem organu, Spółka nie ma pozwolenia wodnoprawnego, co świadczy o tym, że nie doszło do naruszenia przepisów wskazanych w pkt 2 reklamacji. W skardze do tut. Sądu będącej przedmiotem tego postępowania Spółka podniosła przeciwko decyzji argumenty tożsame z tymi, które przywołała w opisanej na wstępie reklamacji. Organ w odpowiedzi na skargę przeciwko twierdzeniom Spółki wysunął argumenty takie jak w zaskarżonej decyzji.