Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Renata Czeluśniak Sędziowie WSA Wojciech Jakimowicz (spr.) WSA Jacek Bursa Protokolant Justyna Owczarek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 listopada 2010 r. sprawy ze skargi Prokuratora Rejonowego w Myślenicach na uchwałę Rady Gminy Tokarnia w zakresie § 1 i 2 z dnia 30 kwietnia 2004r., nr XV/81/04 w przedmiocie udziału mieszkańców w budowie urządzeń kanalizacyjnych I. stwierdza nieważność uchwały w zaskarżonej części; II. określa, że zaskarżona uchwała w zakresie określonym w punkcie I nie może być wykonywana.
Prokurator Rejonowy w Myślenicach pismem z dnia 5 lipca 2010 r. złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie skargę na uchwałę Nr XV/81/04 Rady Gminy Tokarnia z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie udziału mieszkańców Gminy Tokarnia w budowie urządzeń kanalizacyjnych w zakresie § 1 i § 2.
Prokurator zarzucając zakwestionowanej uchwale naruszenie art. 18 ust. 2 pkt 8 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym wniósł o stwierdzenie nieważności przedmiotowej uchwały w zaskarżonej części.
W uzasadnieniu skargi podniesiono, że zaskarżona uchwała została podjęta na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Przedmiotową uchwałą nałożono na mieszkańców obowiązek uczestniczenia w kosztach budowy urządzeń kanalizacyjnych terenie Gminy.
W ocenie strony skarżącej zaskarżona uchwała jest aktem prawa miejscowego, gdyż nosi znamiona aktu prawa miejscowego, tzn. posiada cechę ogólności - generalności, abstrakcyjności, określa adresata - poprzez wskazanie jego cech nie wymieniając go z nazwy, dyspozycja określa postępowanie adresata i ma zastosowanie do wielu powtarzalnych okoliczności, stanowi podstawę do obliczenia i ustalenia wysokości opłaty za każdorazowe podłączenie się do sieci wodociągowej, kanalizacji sanitarnej i kanalizacji ogólnospławnej.
W dalszej części skargi wskazano, że w polskim systemie prawnym żaden przepis nie daje gminie uprawnień do ogólnego wprowadzania opłat w drodze regulacji prawnych powszechnie obowiązujących. Przepisem takim nie może być powołany w podstawie kwestionowanej uchwały art. 18 ust. 2 pkt 8 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, stanowiący, iż do właściwości działania gminy należą wszystkie sprawy w zakresie działania gminy, jeśli ustawy nie stanowią inaczej. Art. 18 powołanej ustawy ustanawia domniemanie kompetencji rady gminy, ale tylko w zakresie stanowienia aktów prawa wewnętrznego.
Prokurator podniósł, iż jednostronne nakładanie na obywateli jakichkolwiek obowiązków, a w tym opłat, nie jest dopuszczalne bez upoważnienia ustawowego, a z art. 84 Konstytucji RP wynika, że obywatel jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych przewidzianych wyłącznie ustawą.
Podkreślono, że opłaty przewidziane zaskarżoną uchwałą miały cechy jednostronnie narzuconej mieszkańcom daniny publicznej i jakkolwiek nie miały cech świadczenia podatkowego, to jednak były wymuszone obowiązującymi standardami życia (tzw. przymus życiowy).
Z uwagi na fakt, iż niniejsza skarga na przedmiotową uchwałę Rady Gminy Tokarnia, będącą aktem prawa miejscowego jest złożona w 2010 r. - podniesiono, że brak jest ograniczenia czasowego możliwości stwierdzenia nieważności uchwały organu gminy zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 94 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.
W odpowiedzi na skargę Rada Gminy Tokarnia wniosła o odrzucenie skargi ewentualnie o jej oddalenie.
W ocenie organu zaskarżona uchwała nie ma charakteru aktu prawa miejscowego, a ponadto została uchylona uchwałą Rady Gminy Tokarnia z dnia 30 września 2008 r. Nr XVI/10/08, a Gmina dokonała zwrotu wpłat właścicielom na mocy zawartych ugód.