Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Andrzej Irla Sędziowie: NSA Joanna Tuszyńska (spr.) WSA Aldona Gąsecka-Duda Protokolant: Maciej Żelazny po rozpoznaniu w dniu 22 sierpnia 2014 r. na rozprawie sprawy ze skargi P. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia 11 kwietnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy nieodpłatnego przekształcenia prawa użytkowania wieczystego I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji; II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] na rzecz skarżącej P. B. kwotę 457 zł (czterysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Prezydent Miasta decyzją z dnia 23.01.2014 r., na podstawie art. 1 ust. 1, 1a i 3, art. 3 ust. 1, pkt. 2, art. 5 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (tj. Dz. U.
z 2012 r., poz.83) odmówił nieodpłatnego przekształcenia na rzecz P. B. prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej oznaczonej jako działka nr [...] obręb [...], jednostka ewidencyjna [...], objętej księgą wieczystą nr [...], położonej w K. - w prawo własności.
W uzasadnieniu organ podał, że w dniu 27.11.2013 r. P. B. złożyła wniosek o nieodpłatne przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności opisanej wyżej nieruchomości gruntowej. Wnioskodawczyni nabyła prawo użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości na podstawie postanowienia z dnia 11.04.2005 r. sygn. akt [...] o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłym W. B. oraz umowy zniesienia współużytkowania wieczystego zawartej w formie aktu notarialnego rep. A nr [...] z dnia 17.05.2013 r.
Organ wskazał, że nieodpłatne przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności jest wyjątkiem od ogólnej zasady odpłatności, a art.5 ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości odsyła do art. 1 ust. 1a zawierającego katalog takich przypadków, przyznając uprawnienia do nieodpłatnego przekształcenia użytkownikom wieczystym lub ich następcom prawnym, którym oddano nieruchomość w użytkowanie wieczyste w zamian za wywłaszczenie, lub przejęcie nieruchomości gruntowej na rzecz Skarbu Państwa na podstawie innych tytułów, przed dniem 5 grudnia 1990 r. Mając na uwadze powyższe, następstwo prawne, o którym mowa w art.5 pkt 1 ww. ustawy musi być rozumiane jako następstwo pod tytułem ogólnym. Zasadę sukcesji uniwersalnej statuuje art. 922 § 1 kodeksu cywilnego. Natomiast przedmiotem sukcesji pod tytułem szczególnym (zawarcie umowy przeniesienia prawa) jest pojedynczo określone prawo lub prawa, a nie ogół praw majątkowych. Dlatego nabycie prawa użytkowania wieczystego w drodze określonej czynności prawnej, obojętnie czy pod tytułem odpłatnym `- jak sprzedaż, czy pod tytułem darmym- jak darowizna, nie obejmuje przeniesienia praw do ekwiwalentu za wywłaszczenie nieruchomości. Nie powoduje zatem następstwa prawnego w rozumieniu art.5 powołanej ustawy. Za przedstawioną wyżej interpretacją, ograniczającą pojęcie następstwa prawnego w przypadku nieodpłatnego przekształcenia, przemawia również wykładnia celowościowa omawianego przepisu. Jego ratio legis polega bowiem na osobistej rekompensacie dla osób bezpośrednio poszkodowanych poprzez utratę mienia. Dla poparcia swojego stanowiska organ przytoczył rozważania prawne Trybunału Konstytucyjnego w wyroku z dnia 12.04.2000 r.,
K. 8/98.
Dalej organ wyjaśnił, że wnioskodawczyni jest następczynią prawną zmarłego W. B., następcy prawnego M. i A. B., którzy na podstawie orzeczenia Urzędu Spraw Wewnętrznych Prezydium Rady Narodowej m. Krakowa [...] z dnia 30.04.1960 r. oraz decyzji Komisji Odwoławczej do Spraw Wywłaszczenia przy Ministrze Spraw Wewnętrznych z dnia 17.09.1959 r. Nr D.K.W. 580/59 uzupełniającej orzeczenie o wywłaszczeniu z dnia 12.03.1959 L.j.w. zostali wywłaszczeni na rzecz Skarbu Państwa z nieruchomości objętej Lwh 552 l.kat. 295, Lwh 124 l.kat.296, Lwh 123 l.kat. 297/2, Lwh 499 l.kat 297/1. Na podstawie powołanego orzeczenia W. B. przyznane zostało prawo do zamiennej nieruchomości rolnej, położonej w K. nadającej się do prowadzenia gospodarstwa ogrodniczego, odpowiedniej ze względu na charakter, wyposażenie i położenie, tytułem odszkodowania za ww. grunt. Następnie decyzją Nr [...] z dnia 21.01.1972 r. Urząd Spraw Wewnętrznych Prezydium Rady Narodowej m. Krakowa orzekł o zmianie na zgodny wniosek stron orzeczenia z dnia 30.04.1960 r. przyznając m.in. W. B. prawo do zamiennej nieruchomości rolnej położonej w K., nadającej się do prowadzenia gospodarstwa ogrodniczego odpowiedniej ze względu na charakter, wyposażenie i położenie.