Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jerzy Dudek, Sędziowie Sędzia WSA Jacek Czaja (sprawozdawca), Sędzia WSA Bogusław Wiśniewski, Protokolant Referent stażysta Jacek Zięba, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 23 stycznia 2018 sprawy ze skargi G. M. i S. M. na czynność Starosty [...] z dnia [...] maja 2017 r., nr [...] w przedmiocie odmowy zakwalifikowania do odbycia szkolenia dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej I. stwierdza bezskuteczność zaskarżonej czynności; II. zasądza od Starosty [...] na rzecz G. M. i S. M. 497 (czterysta dziewięćdziesiąt siedem) złotych z tytułu zwrotu kosztów postępowania.
W piśmie z dnia [...] maja 2017 r. Dyrektor Inne (dalej także: Dyrektor), działający z upoważnienia Starosty L., odpowiadając na pisma G. M. i S. M. (dalej także: skarżący) z dnia [...] stycznia 2017 r. i [...] kwietnia 2017 r., działając na podstawie art. 43 w związku z art. 42 ust 1 i 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2017 r. poz. 697; dalej także: ustawa), stwierdził brak podstaw do udzielenia wstępnej akceptacji spełnienia przez skarżących warunków do odbycia szkolenia dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej.
Dyrektor wyjaśnił, że skarżący ubiegają się o ustanowienie rodziną zastępczą od około 10 lat. Mimo wielokrotnych starań, nigdy nie uzyskali kwalifikacji do pełnienia tej funkcji. Podstawą odmowy były m.in. opinie wydane przez różne instytucje dotyczące braku predyspozycji psychofizycznych skarżących do stworzenia rodziny zastępczej, a także negatywna ocena funkcjonowania rodziny w środowisku lokalnym. Organ wskazał, że przeprowadzone przez niego obszerne postępowanie wyjaśniające potwierdziło istnienie pod adresem zamieszkania skarżących agencji towarzyskiej. W tej sytuacji, zdaniem organu, należało uznać, że skarżący nie mają predyspozycji i zaufania instytucji (specjalistów) do powierzenia im pod opiekę dzieci skrzywdzonych, wobec czego nie będą stanowić rodziny zastępczej.
Pismem z dnia [...] maja 2017 r. skarżący wystąpili do Dyrektora z wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa.
W dniu [...] lipca 2017 r. skarżący złożyli skargę do Sądu (sprostowaną pismem z dnia [...] lipca 2017 r.) na opisaną wyżej czynność Dyrektora z dnia [...] maja 2017 r. Skarżący zarzucili organowi naruszenie:
- art. 43 w związku z art. 42 ust 1 i 2 ustawy, poprzez niezakwalifikowanie skarżących do odbycia szkolenia dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej;
- art. 6, 7, 8, 11 i 12 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 23 ze zm.; dalej: k.p.a.) w związku z art. 32 i 47 Konstytucji oraz art. 8 i 14 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, poprzez arbitralną ingerencję w sferę życia prywatnego skarżących oraz niezakwalifikowanie skarżących do odbycia wspomnianego wyżej szkolenia.
W oparciu o powyższe zarzuty strona skarżąca wniosła o stwierdzenie bezskuteczności zaskarżonej czynności.
W odpowiedzi na skargę Dyrektor wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoje stanowisko wyrażone w toku postępowania. Organ wniósł także o uznanie jako dowodów wskazanych przez niego dokumentów, znajdujących się w aktach sprawy oraz o dołączenie akt sprawy o sygn. akt [...], z oskarżenia prywatnego skarżących przeciwko A. Ł. - Dyrektorowi Inne o zniesławienie, a także akt sprawy o sygn. akt [...] [...], o umieszczenie małoletnich w rodzinie skarżących.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie zważył, co następuje.
Skarga jest zasadna, albowiem zaskarżona czynność została podjęta z naruszeniem prawa.
W pierwszej kolejności należy wskazać, że zaskarżona czynność stanowi niewątpliwie czynność z zakresu administracji publicznej, dotyczącą uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, która podlega kontroli sądu administracyjnego na podstawie art. 3 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1369 ze zm.; dalej: p.p.s.a.), co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych (zob. wyrok WSA w Gdańsku z dnia 8 grudnia 2016 r., sygn. akt III SA/Gd 640/16, od którego skarga kasacyjna została oddalona wyrokiem NSA z dnia 13 grudnia 2017 r., sygn. akt I OSK 1306/17).