Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Daria Sachanbińska Sędziowie Sędzia WSA Krzysztof Bogusz Sędzia WSA Elżbieta Naumowicz - spr. Protokolant Sekretarz sądowy Mariola Górska po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 14 czerwca 2012 r. sprawy ze skargi Wojewody Opolskiego na uchwałę Rady Miasta Opola z dnia 20 października 2011 r., Nr XVI/237/11 w przedmiocie ustanowienia tytułu zasłużonego obywatela 1) stwierdza nieważność § 1 ust. 4 i 5 zaskarżonej uchwały oraz § 5 regulaminu stanowiącego załącznik nr 1 do tejże uchwały, 2) określa, że zaskarżona uchwała nie podlega wykonaniu w zakresie w jakim w pkt 1 została stwierdzona jej nieważność, 3) zasądza od Gminy Opole na rzecz Wojewody Opolskiego kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Przedmiotem skargi, wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu przez Wojewodę Opolskiego w trybie art. 93 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), jest uchwała Nr XVI/237/11 Rady Miasta Opola z dnia 20 października 2011 r. w sprawie ustanowienia tytułu "Zasłużony Obywatel Miasta Opola".
Zaskarżoną uchwałę podjęto na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym oraz § 8 ust. 1 pkt 2 statutu Miasta Opola. W § 1 powyższej uchwały Rada Miasta Opola, ustanawiając tytuł "Zasłużony Obywatel Miasta Opola" (pkt 1), uchwaliła jednocześnie regulamin nadawania tegoż tytułu, stanowiący załącznik nr 1 do uchwały (pkt 2), a także ustaliła wzór dyplomu potwierdzającego nadanie tytułu (pkt 3), wzór medalu (pkt 4) i wzór odznaki "Zasłużony Obywatel Miasta Opola" (pkt 5), których wzory zamieszczono w załącznikach nr 2-4 do uchwały. W § 2 postanowiono o utracie mocy uchwały Nr XIV/100/91 Rady Miasta Opola z dnia 28 maja 1991 r. w sprawie ustanowienia tytułu "Zasłużony Obywatel Miasta Opola". Wykonanie uchwały powierzono Prezydentowi Miasta Opola (§ 3) oraz stwierdzono, że uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia (§ 4). W § 5 Regulaminu postanowiono, że tytuł "Zasłużony Obywatel Miasta Opola" udokumentowany jest medalem, dyplomem oraz odznaką "Zasłużony Obywatel Miasta Opola". Odznakę nosi się na prawej piersi (ust. 1). Medal, odznakę i dyplom wręcza osobie wyróżnionej Przewodniczący Rady Miasta Opola lub osoba przez niego upoważniona podczas uroczystej sesji Rady Miasta Opola z okazji świąt państwowych 3 Maja i 11 Listopada lub z okazji Dni Opola (ust. 2). Wyjątkowo uroczystość nadania tytułu może być organizowana przy innych okazjach (ust. 3).
We wniesionej skardze Wojewoda wnosił o stwierdzenie nieważności powyższej uchwały oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu skargi organ wywiódł, że wątpliwości budzi podstawa prawna wskazana przez Radę, gdyż bezpośrednią podstawę do przyjęcia odznaki honorowej towarzyszącej ustanawianemu tytułowi stanowi art. 4 ust. 3 ustawy o odznakach i mundurach, a kwestie dotyczące procedury przyjęcia wzoru odznaki i sposobu jej noszenia reguluje art. 6 ust. 1 tej ustawy, stawiający wymóg uzyskania zgody Prezydenta RP. Dalej organ wskazał, że w tej kwestii Przewodniczący Rady w piśmie z dnia 18 stycznia 2012 r. poinformował, iż nie uzyskano zgody Prezydenta RP na ustalenie wzoru odznaki, gdyż nie zmieniano wzoru, ustalonego dużo wcześniej uchwałą, która była wielokrotnie zmieniana. Zdaniem skarżącego, Rada Miasta nie dopełniła przewidzianego ustawą wymogu i podjęła uchwałę wbrew przepisom o procedurze jej podejmowania, co można uznać za istotne naruszenie prawa. Nie ma znaczenia fakt funkcjonowania wzoru od wielu lat, gdyż zaskarżona uchwała nie jest uchwałą zmieniającą, a nową, w sprawie ustalenia tytułu i m.in. przyjęcia wzoru odznaki. Końcowo organ przypomniał, że przepis art. 4 ust. 3 ustawy o odznakach i mundurach został zmieniony w roku 2009, przyznając możliwość wszystkim jednostkom samorządu terytorialnego podejmowania uchwał w sprawie ustalenia wzoru odznaki honorowej. Z tego względu uchwały w tym przedmiocie, po wejściu w życie nowelizacji, winny być podejmowane na podstawie tego przepisu po przeprowadzeniu wymaganej procedury. Porządkując zatem swoje ustalenia w tej sprawie Rada powinna kierować się aktualnie obowiązującymi przepisami, wymagającymi uzyskania akceptacji Prezydenta RP dla ustalenia wzoru odznaki i zasad jej noszenia.