Sprawa ze skargi na uchwałę Rady Miejskiej w Nysie w przedmiocie wprowadzenia na terenie gminy świadczenia pieniężnego
Uzasadnienie strona 16/16

Reasumując, przepisy Konstytucji RP są źródłem gwarancji a nie praw, a więc spełniają rolę wzorca konstytucyjnego, który materializuje się w uchwalanych ustawach, stanowiąc - jak w niniejszej sprawie - obowiązek pomocy rodzinie przewidziany w u.ś.r., która określa warunki nabywania, ustalania, przyznawania i wypłacania prawa do świadczeń rodzinnych (art. 1 tej ustawy). Opieka, odnosi się do działań podejmowanych przez władze publiczne na rzecz małżeństw, rodzin czy rodziców, zwłaszcza tych, które znajdują się w trudnej sytuacji materialnej lub socjalnej.

Władze publiczne mają zaś (co akcentują także art. 71 i art. 72 Konstytucji) obowiązek tworzenia systemów pomocy i wsparcia, przeznaczania na ten cel niezbędnych środków publicznych i tworzenia odpowiedniej infrastruktury.

W realizacji tych zadań nie można podejmować środków o charakterze dyskryminacyjnym lub kolidującym z sensem i rolą wartości określonych w art. 18 Konstytucji np. przez wykluczenie jednego z rodziców z kręgu osób uprawnionych do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego albo pozbawienie możliwości uzyskania świadczenia przez innych członków rodziny. W kontrolowanej sprawie pozbawiono opieki rodziny i rodzicielstwa. Zaakcentowania wymaga, że w doktrynie i orzecznictwie zwraca się uwagę, że "opieka" nie może oznaczać przejmowania przez władze publiczne zadań i obowiązków, które - choćby w świetle zasady pomocniczości - należą do jednostki czy rodziny, bo prowadziłoby to powstawania sytuacji patologicznych (J. Boć, [w:] Konstytucje Rzeczypospolitej [...], s. 49; M. Dobrowolski, Status [...], s. 27; T. Smyczyński, Rodzina [...], s. 191-192). Tymczasem w niniejszej sprawie objęto pomocą rodziny pełne, formalnie usankcjonowane, aktywne zawodowo i zaradne życiowo, czyli te które realizują swoje podstawowe obowiązki związane z założeniem rodziny. Podczas gdy istnienie między członkami rodziny więzów sankcjonowanych przez prawo jest zjawiskiem typowym, ale nie stanowi conditio sine qua non dla uznania danej wspólnoty za rodzinę.

Nie można pominąć ewolucji stosunków międzyludzkich, która prowadzi do powstawania wspólnot pełnych, czyli obejmujących rodziców i dzieci, ale niepowiązanych przez małżeństwo. Zdaniem Sądu, nie ma podstaw, by takim rodzinom odmawiać opieki i ochrony, bo w takiej sytuacji dochodzi do dyskryminacji dzieci pozamałżeńskich, co jest konstytucyjnie zakazane.

Konieczność stwierdzenia nieważności całej zaskarżonej uchwały wynika stąd, że w przypadku pozostawienia w mocy pozostałych przepisów Regulaminu doszłoby do zmiany normatywnej treści zaskarżonej uchwały. Kontrolowana uchwała nabrałaby więc treści nowej i niezamierzonej przez Radę. Z tego powodu zachodziła konieczność wyeliminowania z obrotu całości zaskarżonej uchwały, gdyż wskazane wyżej wady ocenianej uchwały, podjętej z istotnym naruszeniem art. 22b u.ś.r. oraz norm konstytucyjnych, czynią koniecznym stwierdzenie jej nieważności na podstawie art. 147 § 1 P.p.s.a.

O kosztach postępowania obejmujących zwrot uiszczonego przez skarżącą wpisu orzeczono na podstawie art. 200 i art. 205 § 1 P.p.s.a.

Strona 16/16