Sprawa ze skargi na uchwałę Rady Miasta Opola w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
Tezy

1. W ramach władztwa planistycznego (jako odmiany władztwa administracyjnego) pojawia się szczególnego rodzaju stosunek administracyjnoprawny, szczególna relacja jednostki (administrowanego) i organu władzy publicznej (administrującego), z założenia oparta na nierównorzędności. Dlatego w ramach tego rodzaju stosunku prawnego szczególnej ochronie powinna zostać poddana sytuacja jednostki. Ograniczenia praw jednostki dokonywane w ramach administracyjnego władztwa planistycznego nie mogą być dorozumiane, czy interpretowane rozszerzająco. Ingerencja w prawo własności musi znajdować pełne i szczegółowe uzasadnienie w przepisach prawa i stanie faktycznym sprawy.

2. W demokratycznym państwie prawnym uzasadnieniem naruszenia zasady proporcjonalności i równości nie może być - jak tego chce organ planistyczny - założenie, zgodnie z którym w razie alternatywy między naruszeniem interesu jednej osoby oraz naruszeniem interesów wielu osób zawsze wybiera się naruszenie interesu jednej osoby, gdyż jest to rozwiązanie bardziej uzasadnione społecznie i ekonomicznie.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krzysztof Sobieralski (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Elżbieta Kmiecik Sędzia WSA Marta Wojciechowska Protokolant St. inspektor sądowy Joanna Szyndrowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 sierpnia 2020 r. sprawy ze skargi J. K. na uchwałę Rady Miasta Opola z dnia 24 października 2019 r., Nr XVII/355/19 w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego 1) stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w części § 5 punkt 4 karty terenu nr 004 podpunkt 4 lit. a i b, obejmującej działkę nr a k.m. [...], obręb [...] oraz w części graficznej, stanowiącej załącznik nr 1 do zaskarżonej uchwały, w jakiej na działce nr a k.m. [...], obręb [...] ustala się nieprzekraczalną linię zabudowy oraz wskaźniki wykorzystania terenu, 2) stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w części § 5 punkt 4 karty terenu nr 004 podpunkt 4 lit. a i b, § 5 punkt 8 karty terenu 008 podpunkt 4 lit. a i b, § 5 punkt 11 karty terenu nr 011 podpunkt 4 lit. a i b obejmującej działkę nr b k.m. [...], obręb [...] oraz w części graficznej, stanowiącej załącznik nr 1 do zaskarżonej uchwały, w jakiej na działce nr b k.m. [...], obręb [...] ustala się nieprzekraczalną linię zabudowy oraz wskaźniki wykorzystania terenu, 3) stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w części § 5 punkt 36 karty terenu nr 036 podpunkt 3 lit. a i b, obejmującej działkę nr c k.m. [...], obręb [...] oraz w części graficznej stanowiącej załącznik nr 1 do zaskarżonej uchwały, w jakiej na działce nr c k.m. [...], obręb [...] wyznacza tereny dróg publicznych o symbolu i numerze terenu 3 KDD, 4) stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w części § 5 punkt 37 karty terenu nr 037 podpunkt 3 lit. a i b, obejmującej działkę nr c k.m. [...], obręb [...] oraz w części graficznej stanowiącej załącznik nr 1 do zaskarżonej uchwały, w jakiej na działce nr c k.m. [...], obręb [...] wyznacza tereny dróg publicznych o symbolu i numerze terenu 4 KDD, 5) zasądza od Gminy Opole na rzecz skarżącej J. K. kwotę 797 (siedemset dziewięćdziesiąt siedem) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie strona 1/13

Przedmiotem skargi wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu przez J. K., zwaną dalej również "skarżącą", reprezentowaną przez pełnomocnika radcę prawnego M. S., jest uchwała nr XVII/355/19 Rady Miasta Opola z dnia 24 października 2019 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego "[...]" w [...] (Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego z 2019 r. poz. 3565), zwana dalej także "planem miejscowym".

Pełnomocnik J. K. złożył skargę na opisany akt prawa miejscowego w dniu 19 maja 2020 r. w oparciu o art. 101 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2020 r., poz. 713 ze zm.), zwanej dalej u.s.g., w związku z art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2020 r., poz. 293 ze zm.), zwanej dalej "u.p.z.p.". Pełnomocnik skarżącej wniósł o stwierdzenie nieważności miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w części, w której przeznaczono działkę gruntu oznaczoną geodezyjnie numerem c, k.m. [...], obręb [...] w [...] pod drogi publiczne o symbolu 3KDD i 4KDD oraz ustalono nieprzekraczalną linię zabudowy na działkach gruntu oznaczonych numerami a i b, k.m. [...], obręb [...] w [...], względnie o stwierdzenie nieważności zaskarżonej uchwały w całości oraz o zasądzenie od strony przeciwnej na rzecz skarżącej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Jednocześnie wniesiono o zobowiązanie Rady Miasta Opola do przedłożenia zaskarżonej uchwały wraz z załącznikami oraz dokumentacją prac planistycznych, wypisu i wyrysu z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla działek oznaczonych geodezyjnie nr c, a i b, k.m. [...], obręb [...] w [...], według stanu na dzień poprzedzający wejście w życie zaskarżonej uchwały oraz według stanu aktualnego oraz wypisu i wyrysu ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego dla działek oznaczonych geodezyjnie nr c, a i b, k.m. [...], obręb [...] w [...].

Zaskarżonej uchwale postawiono dwa zarzuty. Pierwszym zarzutem było istotne naruszenie trybu sporządzania planu miejscowego poprzez nierozstrzygnięcie o sposobie rozpatrzenia uwagi do planu miejscowego, złożonej przez skarżącą pismem z dnia 17 lipca 2019 r., dotyczącej rezygnacji z drogi 3KDD w odniesieniu do działek położonych przy ul. [...] w [...], oznaczonych ewidencyjnie nr c, a i b, k.m. [...], obręb [...], tj. art. 1 ust. 2 pkt 11 i art. 20 ust. 1 u.p.z.p. oraz brak uzasadnienia ograniczenia prawa własności skarżącej, polegającego na przeznaczeniu znacznej części jej nieruchomości pod drogę publiczną, tj. art. 15 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 1 ust. 2 pkt 7 u.p.z.p. i § 12 pkt 19 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz.U. Nr 164, poz. 1587), dalej: "rozporządzenie o planie miejscowym". Drugim zarzutem było istotne naruszenie zasad sporządzania planu miejscowego, tj.: a) art. 1 ust. 2 pkt 7 u.p.z.p. poprzez nieuwzględnienie, w zaskarżonym zakresie uchwały, prawa własności nieruchomości skarżącej; b) art. 1 ust. 3 u.p.z.p. poprzez całkowite pominięcie interesu prywatnego skarżącej, zmierzającego do racjonalnego zagospodarowania terenu w postaci działek nr c, a i b; c) art. 1 ust. 4 pkt 1 u.p.z.p. poprzez opracowanie planu miejscowego z pominięciem dyrektywy nakazującej minimalizację transportochłonności układu przestrzennego, co przejawia się w nadmiernym zagęszczeniu układu drogowego w zachodniej części planu, kosztem położonych tam nieruchomości; d) art. 3 ust. 1, art. 4 ust. 1, art. 6 ust. 1 i 2 oraz art. 15 ust. 2 pkt 10 u.p.z.p., a także art. 140 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2019 r., poz. 1145 ze zm.), dalej: "k.c.", oraz art. 21 i art. 64 Konstytucji RP poprzez nadużycie władztwa planistycznego, przejawiające się w nadmiernym i nieproporcjonalnym ograniczeniu prawa własności skarżącej poprzez przeznaczenie około połowy należącej do niej nieruchomości pod drogę publiczną (tereny 3KDD i 4KDD), co czyni tę nieruchomość - także w pozostałym obszarze - całkowicie niezdatną do wykorzystania zgodnie z przeznaczeniem, w szczególności do zabudowy; e) art. 15 ust. 2 pkt 8, ust. 3 pkt 1 i art. 22 u.p.z.p. poprzez zaniechanie ustalenia granic obszarów wymagających przeprowadzenia scaleń i podziałów nieruchomości w planie miejscowym oraz szczegółowych zasad i warunków scalania i podziału nieruchomości.

Strona 1/13