Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Roman Ciąglewicz Sędziowie Sędzia WSA Teresa Cisyk (spr.) Sędzia WSA Daria Sachanbińska Protokolant Sekretarz sądowy Mariola Górska po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 21 lipca 2009 r. sprawy ze skargi Wojewody Opolskiego na uchwałę Rady Miasta Opola z dnia 26 marca 2009 r. Nr XLVII/487/09 w przedmiocie zgody na bezprzetargową dzierżawę nieruchomości 1) stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w całości, 2) określa, że zaskarżona uchwała nie podlega wykonaniu, 3) zasądza od Miasta Opola na rzecz Wojewody Opolskiego kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
W dniu 26 marca 2009 r. Rada Miasta Opola podjęła uchwałę Nr XLVII/487/09 w sprawie wyrażenia zgody na bezprzetargową dzierżawę nieruchomości. W podstawie prawnej tej uchwały Rada powołała przepis art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), art. 37 ust. 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.) oraz § 2 pkt 2 lit. e uchwały Rady Miasta Opola z dnia 9 grudnia 2004 r., Nr XXXIX/400/04 w sprawie szczegółowych zasad wydzierżawiania nieruchomości gruntowych na okres dłuższy niż trzy lata.
W § 1 ust. 1 tej uchwały, Rada wyraziła zgodę na zawarcie bezprzetargowej dwudziestopięcioletniej umowy dzierżawy nieruchomości gruntowej zabudowanej i niezabudowanej położonej w Opolu przy ul. Oleskiej. W ust. 2 wymieniono działki gruntu objęte załącznikiem graficznym do uchwały. Z kolei w § 2 stwierdzono, że w celu zrealizowania zamierzenia polegającego na remoncie, rozbudowie i modernizacji budynku Hali Widowiskowo - Sportowej "Okrąglak" wraz z wybudowaniem budynków i budowli usług towarzyszących - zobowiązuje się Prezydenta do właściwego zabezpieczenia majątku i interesu gminy w umowie dzierżawy.
Skargę na powyższą uchwałę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu złożył Wojewoda Opolski, wnosząc o: stwierdzenie nieważności tej uchwały w całości; wstrzymanie wykonania przedmiotowej uchwały; zawieszenie postępowania w sprawie do czasu rozstrzygnięcia pytania prawnego przez NSA oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego. Wojewoda stwierdził, że przedmiotowa uchwała w sposób rażący narusza prawo.
W uzasadnieniu skargi podniesiono, że przepis art. 37 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowi, że przy zawieraniu umów użytkowania, najmu lub dzierżawy na czas dłuższy niż trzy lata stosuje się odpowiednio przepisy ust. 1 art. 37, a właściwe organy samorządu terytorialnego mogą wyrazić zgodę na odstąpienie od obowiązku przetargowego trybu zawierania tych umów. Zgodnie z art. 37 ust. 1 ustawy, nieruchomości będące własnością Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków są sprzedawane i oddawane w drodze przetargu. Z kolei przywołując brzmienie art. 37 ust. 2 ustawy, który określa przypadki zbywania nieruchomości bez przetargu, organ nadzoru stwierdził, że żadna z wymienionych tym przepisem przesłanek w stosunku do przedmiotowej uchwały nie zachodzi. Dodał, że w tej sprawie nie zachodzi również okoliczność dopuszczająca zbycie nieruchomości w trybie bezprzetargowym, wymieniona w art. 37 ust. 3 ustawy.
W ocenie organu nadzoru, Rada Miasta odwołując się wyłącznie do zdania drugiego art. 37 ust. 4 ustawy, upoważniającego wojewodę, odpowiednią radę lub sejmik do wyrażania zgody na odstąpienie od obowiązku przetargowego trybu zawarcia umowy, m.in. dzierżawy na czas dłuższy niż 3 lata, zinterpretowała ust. 4 nie tylko bez uwzględniania wcześniejszych ustępów tego artykułu, ale również z pominięciem zdania pierwszego. Zdanie to bowiem obliguje organ zawierający umowy cywilnoprawne do odpowiedniego stosowania ust. 1 (bezpośrednio) oraz ust. 2 i 3 (pośrednio). A contrario - Rada Miasta nie miała podstaw do wyrażenia zgody na zawarcie umowy dzierżawy przez organ wykonawczy gminy na okres powyżej 3 lat, ponieważ nie zaistniała żadna z przesłanek, taksatywnie wymienionych w przepisie art. 37 ust. 2 i 3. Organ nadzoru podał, że takie stanowisko wyraził tut. Sąd w wyroku z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt II SA/Op 83/05, a ponadto takie stanowisko zajął NSA w wyroku z dnia 11 kwietnia 2006 r., sygn. akt I OSK 756/05, LEX nr 209189.