Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krzysztof Bogusz (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Elżbieta Kmiecik Sędzia WSA Beata Kozicka Protokolant St. inspektor sądowy Joanna Szyndrowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 listopada 2022 r. sprawy ze skargi M. K. na zarządzenie zastępcze Wojewody Opolskiego z dnia 29 kwietnia 2022 r., nr PN.III.4131.6.4.2021.DD w przedmiocie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego oddala skargę.
Przedmiotem skargi wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu przez M. K. (zwanego dalej także: "skarżącym") - działającego przez adwokata K. P., jest zarządzenie zastępcze Wojewody Opolskiego (zwanego dalej także: "Wojewodą", "organem nadzoru") z dnia 29 kwietnia 2022 r., nr PN.III.4131.6.4.2021.DD, stwierdzające wygaśnięcie mandatu radnego Rady Gminy [...]
Wydanie zarządzenia zastępczego zostało poprzedzone następującym postępowaniem nadzorczym.
Działając na podstawie art. 88 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559, z późn. zm.) - zwanej dalej: "u.s.g.", Wojewoda Opolski wystąpił do Przewodniczącego Rady Gminy [...] o przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego co do rzeczywistego miejsca zamieszkania radnego Gminy [...]. M. K. Organ nadzoru podniósł, że powziął wiadomość, jakoby M. K. nie zamieszkiwał na terenie Gminy [...], w której został wybrany radnym (a jedynie był tam zameldowany), lecz w [...]. W tym mieście jest zatrudniony w [...] w [...] i zamieszkuje pod adresem: ul. [...]. Także jego dzieci uczęszczają do szkół w [...].
W odpowiedzi na powyższe, Przewodniczący Rady Gminy [...] w piśmie z dnia 19 lutego 2019 r., nr [...], podniósł, że po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego ustalono, że M. K. od [...] jest zameldowany na terenie Gminy [...] we wsi [...] nr [...], gdzie znajduje się jego dom rodzinny. Od 22 lat jest członkiem [...] we wsi [...], a od 8 lat jest jej [...]. Przez cały czas członkowstwa w [...] bierze czynny udział w [...] i szkoli młodych[...]. Sąsiedzi radnego zgodnie oświadczają, że stale widują go w domu rodzinnym, gdzie pomaga rodzicom w prowadzeniu gospodarstwa rolnego, a także udziela się społecznie. Radny ten oświadczył także, że w swoim mieszkaniu w [...] nocuje jedynie wtedy, gdy ma służbę w [...] w [...], gdzie pracuje zawodowo. Radny oświadczył także, że fakt posiadania przez niego mieszkania w [...] związany jest jedynie z pracą zawodową i uczęszczaniem dzieci do szkół w tym mieście. Oświadczenie M. K. dołączono do odpowiedzi z dnia 19 lutego 2019 r.
Kolejnym pismem z dnia 20 września 2021 r. (nr PN.III.4131.6.4.2021.AP), Wojewoda ponownie zwrócił się o przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego, wobec pojawienia się nowych okoliczności sprawy, a to wyroku Sądu Rejonowego w [...] z dnia 8 września 2021 r., sygn. akt [...], z którego miało wynikać że radny M. K. jest mieszkańcem [...], a nie Gminy [...] Wojewoda Opolski wskazał w tym zakresie na art. 383 § 2 w zw. z § 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1277, z późn. zm.) - zwanej dalej: "Kodeks wyborczy", stosownie do którego wygaśnięcie mandatu radnego następuje w przypadku utraty prawa wybieralności lub nieposiadania go w dniu wyborów, co stwierdza rada gminy w drodze uchwały w terminie miesiąca od dnia wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu.
W odpowiedzi na pismo z dnia 20 września 2021 r., Przewodniczący Rady Gminy [...] w piśmie z dnia 28 września 2021 r., nr [...], poinformował, że podtrzymuje poprzednio wskazane argumenty i stwierdził, że radny M. K. mieszka nadal we wsi [...], w dalszym ciągu uczestniczy w działaniach [...], a nawet został ponownie wybrany w dniu [...] 2021 r.[...] tej [...] na 5-letnią kadencję. Wobec powyższego, w ocenie Przewodniczącego Rady Gminy, radny ten ma prawo nadal pełnić swoją funkcję. Do pisma dołączono: potwierdzenie udziału w działaniach [...] od stycznia 2019 r. do września 2021 r., protokół z Walnego Zebrania [...] w [...], oświadczenia sąsiadów.