Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jerzy Krupiński (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Krzysztof Bogusz Sędzia WSA Daria Sachanbińska Protokolant st. insp. sądowy Katarzyna Stec po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 września 2020 r. sprawy ze skargi Wojewody Opolskiego na uchwałę Rady Powiatu w Kluczborku z dnia 29 kwietnia 2020 r., Nr XVII/139/2020 w przedmiocie nadania statutu powiatowemu centrum pomocy rodzinie oddala skargę.
Przedmiotem skargi wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu przez Wojewodę Opolskiego jest uchwała Rady Powiatu w Kluczborku z dnia 29 kwietnia 2020 r., nr XVII/139/2020, w sprawie nadania Statutu Powiatowemu Centrum Pomocy Rodzinie w Kluczborku.
W skardze organ nadzoru domagał się stwierdzenia nieważności wskazanej wyżej uchwały, kwestionując zgodność z prawem jej § 4, zawierającego stwierdzenie, że uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Opolskiego. Przyjęcie takiej regulacji spowodowało nadanie całej uchwale rangi aktu prawa miejscowego z naruszeniem wymogów wynikających z art. 4 i art. 13 ustawy z dnia 20 lipca 2020 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1461). W ocenie organu nadzoru, zaskarżona uchwała nie zawierała przepisów powszechnie obowiązujących i nie została zamieszczona w katalogu aktów podlegających publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym. Została ona wydana na podstawie art. 11 i art. 12 ustawy o finansach publicznych, upoważniających organ stanowiący powiatu do nadania statutu tworzonej jednostce budżetowej, będąc jedynie aktem kierownictwa wewnętrznego, konkretyzującym sposób i zakres działania PCPR w Kluczborku. Zawarte w niej przepisy są skierowane do tej jednostki oraz jej kierownika, organizacyjnie podporządkowanych organowi uchwałodawczemu, oddziałując wyłącznie na sferę należących do nich obowiązków i uprawnień. Nie mają charakteru generalnego i abstrakcyjnego, nie są adresowane do nieograniczonej liczby podmiotów, nie ingerują w sferę konkretnych praw i obowiązków mieszkańców powiatu, nie zawierając norm, na podstawie których mieszkańcy ci mogliby skutecznie żądać czynności organu lub być przez ten organ zobowiązani do określonego zachowania. Końcowo Wojewoda podkreślił, że przepis art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2020 r., poz. 920), dalej "u.s.p.", nie zawiera delegacji do stanowienia statutów jednostek organizacyjnych w formie aktów prawa miejscowego.
W odpowiedzi na skargę Powiat Kluczborski wniósł o jej oddalenie i obciążenie skarżącego obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania. W uzasadnieniu organ powołał się na brzmienie art. 40 ust. 2 u.s.p. wprost wskazującego, że uchwały zawierające w swej treści materię wymagającą uregulowania w statucie, mają rangę prawa miejscowego. Przepis ten ma zastosowanie zarówno do statutu powiatu jak i do statutów poszczególnych jednostek powiatowych. Jednostki te realizują wynikające z przepisów ustaw kompetencje i mają one charakter publiczny, tj. są ogólnodostępne dla społeczności lokalnej. Powoduje to, że uchwała w sprawie nadania statutu takiej jednostki ma charakter normatywny i jest aktem prawa miejscowego. Dalej organ zwrócił uwagę na § 6 - 9 przedmiotowego Statutu, w myśl których Dyrektor PCPR w drodze regulaminu organizacyjnego ustala organizację i zasady działania tej jednostki, w tym działanie Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności, który organizuje i przeprowadza prace związane z obsługą administracyjną i biurową orzekania o niepełnosprawności dzieci do 16-go roku życia oraz osób powyżej 16-go roku życia, a także wydaje orzeczenia o niepełnosprawności i o jej stopniu. Statut zatem może oddziaływać i rozstrzygać o prawach i obowiązkach podmiotów tworzących wspólnotę samorządową, zawierając normy, na podstawie których każdy mieszkaniec powiatu może żądać od organu czynności w zamiarze zaspokojenia jego indywidualnych potrzeb. Końcowo, na poparcie swego stanowiska organ przywołał liczne orzeczenia sądów administracyjnych oraz zwrócił uwagę na to, że inne uchwały Rady Powiatu Kluczborskiego w przedmiocie nadania statutów jednostkom samorządowym nie były kwestionowane i zostały zamieszczone w Dzienniku Urzędowym Województwa Opolskiego, podobnie też uchwały innych powiatów w tym przedmiocie są zamieszczane w odpowiednich dziennikach urzędowych województw.