Sprawa ze skargi na uchwałę Rady Miasta Kędzierzyna-Koźla w przedmiocie określenia wysokości opłat za korzystanie z wychowania przedszkolnego przez dzieci objęte wychowaniem przedszkolnym w przedszkolach publicznych prowadzonych przez gminę
Uzasadnienie strona 2/6

W odpowiedzi na skargę, Gmina Kędzierzyn-Koźle, reprezentowana przez pełnomocnika - radcę prawnego L. D., wniosła o oddalenie skargi, obciążenie strony przeciwnej kosztami postępowania a także rozpoznanie sprawy na rozprawie. W uzasadnieniu Gmina nie podzieliła stanowiska Wojewody Opolskiego, że Rada Miasta Kędzierzyna-Koźla nie jest organem właściwym do upoważnienia dyrektora przedszkola do stosowania zwolnień, a kompetencja ta przysługuje wyłącznie Prezydentowi Miasta. W tym zakresie wyjaśniła, że art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo oświatowe zobowiązuje radę gminy do zapewnienia i ustalenia bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki w czasie nie krótszym niż 5 godzin dziennie. Zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 1 Prawa oświatowego zadania i kompetencje organu prowadzącego, określone w art. 13 ust. 1 pkt 2 wykonuje rada gminy. W myśl art. 52 ust. 2 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych rada gminy może określić warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia z opłat. Natomiast ust. 3 ww. artykułu ustala, że wysokość opłaty nie może być wyższa niż 1 zł za godzinę zajęć. Stosownie natomiast do § 32 ust. 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej", jeżeli uchyla się ustawę, na podstawie której wydano akt wykonawczy, albo uchyla się przepis ustawy upoważniający do wydania aktu wykonawczego, przyjmuje się, że taki akt wykonawczy traci moc obowiązującą odpowiednio z dniem wejścia w życie ustawy uchylającej albo z dniem wejścia w życie przepisu uchylającego upoważnienie do wydania tego aktu. W dalszej kolejności skarżąca podniosła, że wobec uchylenia przepisów ustawy o systemie oświaty rady gmin były zobowiązane do podjęcia uchwały na podstawie nowo obowiązujących przepisów o finansowaniu zadań oświatowych i prawa oświatowego. Organ uchwałodawczy gminy podjął zatem stosowną uchwałę wraz z jej zmianą z dnia 31 stycznia 2019 r. w granicach wyznaczonych normą z art. 52 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. W myśl art. 52 ust. 9 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, organ prowadzący publiczne przedszkole, szkołę podstawową z oddziałami przedszkolnymi i inną formę wychowania przedszkolnego, niepubliczne przedszkole, o którym mowa w art. 17 ust. 1, niepubliczną szkołę podstawową z oddziałami przedszkolnymi, o której mowa w art. 19 ust. 1, lub niepubliczną inną formę wychowania przedszkolnego, o której mowa w art. 21 ust. 1, zwalnia rodziców w całości lub w części z opłat za korzystanie z wychowania przedszkolnego, na warunkach określonych przez radę gminy na podstawie ust. 2. W ocenie Gminy, już tylko z treści wskazanej normy, wynika, iż kompetencja rady gminy do upoważnienia dyrektora przedszkola znajduje swoje umocowanie właśnie w art. 52 tejże ustawy. Także z art. 52 ust. 2 ustawy wynika, że rada gminy może określić warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia z opłat, o których mowa w ust. 1. Ponadto, opłaty za korzystanie z usług świadczonych przez przedszkola od 1 stycznia 2018 r. mają charakter należności budżetowych o charakterze publicznoprawnym, o których mowa w art. 60 pkt 7 ustawy z dnia 27 sierpnia o finansach publicznych. W związku z tym w przypadku zwolnienia z opłat za przedszkole (częściowego lub całkowite) rozstrzygnięcie następuje w drodze decyzji prezydenta miasta albo upoważnionego przez niego dyrektora przedszkola, na podstawie art. 52 ust. 9 ustawy. W uchwale z dnia 5 lipca 2018 r., nr LIX/567/18 Rada Miasta Kędzierzyna-Koźla określiła, że częściowe zwolnienia za korzystanie ze świadczeń przedszkola następuje przypadkach wskazanych w uchwale, na pisemny wniosek rodzica/opiekuna prawne dziecka objętego wychowaniem przedszkolnym. Jedynie w przypadku całkowitego zwolnienia z odpłatności za przedszkole (z uwagi na występowanie w rodzinnie szczególnych okoliczności takich jak: bezrobocie, niepełnosprawność, ciężka długotrwała choroba, brak umiejętności wypełniania funkcji opiekuńczych, wychowawczych, alkoholizm lub narkomania), zwolnienie takie następuje nie na pisemny wniosek rodzica/opiekuna prawnego, tylko z urzędu na mocy decyzji dyrektora przedszkola. Jest to niewątpliwie inny przypadek, niż wymieniony w art. 52 ust. 9 ustawy. Powyższy zapis ma wyłącznie na celu określenie przypadków całkowitego zwolnienia opłat za przedszkole i umożliwienie dyrektorowi przedszkola podjęcie prawidłowej decyzji o zwolnieniu z opłat za przedszkole dziecka z rodziny, w której wystąpią wymienione wyżej szczególne okoliczności. Zatem istotą omawianego wyżej zapisu nie było upoważnienie, jak twierdzi organ nadzoru, dyrektorów przedszkoli do wykonywania w imieniu prezydenta miast czynności należących do jego kompetencji, a jedynie umożliwienie tym dyrektorom prawidłowego rozstrzygnięcia w drodze decyzji administracyjnej o całkowitym zwolnieniu z odpłatności za przedszkole dziecka z rodziny, w której występują określone szczególne okoliczności z urzędu. Możliwość takiego zwolnienia pozwoliłaby na pobyt poza tzw. podstawę programową dziecka z rodziny, w której występują szczególne okoliczności w przedszkolu, w warunkach sprzyjających jego rozwojowi i zapewniających im bezpieczeństwo. Skarżąca zauważyła ponadto, że z art. 18 ust. 1 u.s.g., wynika zasada domniemania kompetencji na rzecz rady gminy jako organu stanowiącego. Z uwagi zatem na brak wyraźnego wskazania na gruncie art. 52 ust. 2 ustawy konkretnego organu władnego udzielić stosownych upoważnień, w powiązaniu ze wskazanymi normami prawnymi oraz ogólną zasadą domniemania kompetencji rady, stosownego upoważnienia - jak w niniejszej sprawie - winna udzielić dyrektorom rada. W tych okolicznościach Gmina uznała, iż brak jest podstaw do wyłączenia domniemania kompetencji rady gminy, albowiem z brzmienia art. 52 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, wynika, iż wolą ustawodawcy w takim przypadku było przyznanie kompetencji organowi stanowiącemu.

Strona 2/6