Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia NSA Jerzy Krupiński Sędziowie: sędzia WSA Krzysztof Bogusz sędzia WSA Teresa Cisyk - spr. Protokolant : st. sekretarz sądowy Katarzyna Johan po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 27 lipca 2010r. sprawy ze skargi K. Z. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia [...], nr [...] w przedmiocie niedopuszczalności odwołania od decyzji w sprawie dodatku do zasiłku rodzinnego 1) uchyla zaskarżone postanowienie, 2) określa, że zaskarżone postanowienie w całości nie podlega wykonaniu.
K.Z. reprezentująca małoletniego syna R.Z., w dniu 10 czerwca 2009 r., wystąpiła do Ośrodka Pomocy Społecznej w Kietrzu z wnioskiem o ustalenie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego dla syna R.Z.. Do wniosku dołączyła min: oświadczenie członka rodziny o wysokości dochodu niepodlegającego opodatkowaniu, uzyskany w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy z dnia 5 sierpnia 2008 r., zaświadczenie Naczelnika Urzędu Skarbowego w G. z dnia 9 lipca 2008 r. o dochodzie podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, orzeczenie Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w G. z dnia 6 lipca 2007 r. oraz z 14 maja 2009 r. o zaliczeniu małoletniego R.Z. do osób o znacznym stopniu niepełnosprawności do dnia 31 maja 2012 r. oraz orzeczenie Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej w G. z dnia 30 sierpnia 2007 r., Nr [...] orzekające o potrzebie indywidualnego nauczania R.Z. na rok szkolny 2007/2008 oraz 2008/2009.
Decyzją z dnia [...], nr [...], Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej w Kietrzu, działając z upoważnienia Burmistrza Miasta Kietrza, zmienił decyzję własną z dnia 24 września 2008 r., nr [...] i przyznał R.Z. dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego w kwocie 80 zł miesięcznie, na okres od 1 czerwca 2009r. do 31 sierpnia 2009 r. W uzasadnieniu organ powołując przepisy stanowiące podstawę wydanej decyzji wskazał, iż wniosek dotyczący przyznania zasiłku rodzinnego oraz dodatku do zasiłku rodzinnego zawierał komplet wymaganych dokumentów i zostały spełnione przesłanki określone w art. 5 i art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych, uprawniające do otrzymania dodatków do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego. Następnie powołując się na treść art. 25, art. 23 ust. 1, art. 3 ust. 26 ust. 2a, ust. 3, ust. 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych dodał, że wysokość świadczenia określono w oparciu o rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 lipca 2006 r.
Pismem z dnia 10 lipca 2009 r., nadanym w palcówce pocztowej listem poleconym w dniu 17 lipca 2009 r. (data stempla pocztowego), K.Z. wniosła odwołanie od decyzji Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w Kietrzu z dnia [...] W uzasadnieniu wskazała, że decyzja ta została wydana w związku z przedłożeniem orzeczenia aktualizacyjnego orzeczenie o niepełnosprawności na kolejne trzy lata. Zarzuciła, iż Ośrodek Pomocy Społecznej "oszukuje jej syna", bowiem decyzja przyznająca dodatek do zasiłku pielęgnacyjnego od dnia 1 czerwca 2009 r. została wydana w dniu [...], nie wiadomo, na jakiej podstawie i czy świadczenie to zostało wypłacone w maju 2009 r., gdyż poprzednie orzeczenie o niepełnosprawności traciło ważność z dniem 3 maja 2009 r.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu, postanowieniem z dnia [...], Nr [...], wydanym na podstawie art. 1 i art. 18 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 856 ze zm.) oraz art. 134 K.p.a. stwierdziło niedopuszczalność odwołania. W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że odwołanie nie może być rozpatrzone, bowiem decyzja organu I instancji z dnia [...] nie weszła do obrotu prawnego z tego względu, iż jej doręczenie nastąpiło z uchybieniem przepisów procedury administracyjnej określonych w art. 40 § 1 i art. 43 K.p.a. Przytaczając treść art. 134 K.p.a. organ odwoławczy wyjaśnił, iż niedopuszczalność odwołania może nastąpić z przyczyn podmiotowych bądź przedmiotowych. Przyczyny przedmiotowe obejmują przypadki braku przedmiotu zaskarżenia oraz przypadki braku możliwości zaskarżenia w toku instancji. Odwołanie nie służy od decyzji, która nie weszła do obrotu prawnego pomimo jej wydania lub, gdy czynność organu administracji publicznej nie jest decyzją administracyjną. Następnie organ wskazał na przepis art. 40 § 1 K.p.a. zgodnie, z którym pisma doręcza się stronie, a gdy strona działa przez przedstawiciela - temu przedstawicielowi. Z kolei art. 42 § 1 K.p.a. nakazuje doręczenie pisma osobie fizycznej w jej miejscu zamieszkania lub miejscu pracy. Jest to doręczenie właściwe, gdyż adresat odbiera przesyłkę osobiście. Doręczenie może nastąpić także w formie doręczenia zastępczego za pokwitowaniem dorosłemu domownikowi, sąsiadowi, dozorcy domu, jeżeli osoby te podjęły się oddania pisma adresatowi. Organ wskazał, iż doręczenie stanowi czynność procesowa o dużej doniosłości z uwagi na skutki prawne, jakie przepisy wiążą z doręczeniem. Wydanie decyzji wiąże stronę i organ od daty doręczenia. Od daty tej biegną również terminy procesowe i materialne. Zatem, aby doręczenie miało skutek prawny, jego sposób i forma winny odpowiadać przepisom Kodeksu postępowania administracyjnego. Zdaniem organu, decyzja Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w Kietrzu z dnia [...], nie została doręczona adresatowi zgodnie z przepisami K.p.a., bowiem skierowana do K.Z., nie została przez nią odebrana osobiści, lecz została odebrana przez 13 - letnią córkę adresatki A.Z. w dniu 10 lipca 2009 r. W tej sytuacji, w ocenie organu, odwoławczego skoro K.Z. nie odebrała osobiście decyzji organu I instancji, ani też nie nastąpiło skuteczne doręczenie zastępcze, o którym mowa w art. 43 K.p.a., gdyż A.Z. nie może być uznana za dorosłego domownika adresatki, nie doszło do doręczenia w ogóle, co z kolei oznacza, że strona nie jest związana tą decyzją. Zdaniem organu, dla oceny skuteczności doręczenia nie ma znaczenia fakt zapoznania się z jej treścią. Doręczenie decyzji organu I instancji jest więc wadliwe, co ma skutek taki, iż decyzja nie weszła do obrotu prawnego, a tym samym brak jest przedmiotu odwołania.