Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Daria Sachanbińska Sędziowie Sędzia WSA Ewa Janowska - spr. Asesor sądowy Grażyna Jeżewska Protokolant st. sekretarz sądowy Grażyna Stykała po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 września 2006 r. sprawy ze skargi Wojewody Opolskiego na uchwałę Rady Miejskiej w Wołczynie z dnia 5 grudnia 2005r., nr XL/328/2005 w przedmiocie zasad nabywania, zbywania, obciążania, wydzierżawiania lub najmu nieruchomości 1) stwierdza nieważność w części uchwały Rady Miejskiej w Wołczynie z dnia 5 grudnia 20005r., nr XL/328/2005, obejmującej paragraf 16 ust. 2 lit. a,b,f,g,h,i, 2) umarza postępowanie w pozostałym zakresie, 3) określa, że zaskarżona uchwała w części określonej w punkcie 1 niniejszego wyroku nie podlega wykonaniu w całości.
W dniu 5 grudnia 2005 r. Rada Miejska w Wołczynie podjęła uchwałę, nr XL/328/2005, w sprawie określania zasad nabywania, zbywania, obciążania nieruchomości gruntowych oraz ich wydzierżawiania lub najmu na okres dłuższy niż trzy lata. Akt wydany został na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 9a, art. 40 ust. 1 i 2pkt 3 i art. 41 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) oraz art. 13, art. 14, art. 34 ust. 6, art. 37 ust. 3 i 4, art. 68, art. 70 ust. 4, art. 73 ust. 3 i art. 76 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.). Jednym z postanowień uchwały, które zawarte zostało § 4, było ustalenie stawek procentowych pierwszej opłaty użytkowania wieczystego w wysokości: 20 % ceny nieruchomości w przypadku przeznaczenia gruntu na cele mieszkalne i 25 % ceny w pozostałych przypadkach. W § 7 natomiast postanowiono, iż burmistrz może przeznaczyć do sprzedaży bezprzetargowej na rzecz dotychczasowych najemców: lokale mieszkalne, lokale użytkowe oraz budynki mieszkalne i użytkowe. Jednocześnie w § 16 pkt 1 rada upoważniła burmistrza do wydzierżawiania lub wynajmowania nieruchomości stanowiących mienie komunalne na okres do 10 lat, na podstawie przetargu. W pkt 2 § 16 postanowiono dodatkowo, że burmistrz może odstąpić od przetargu, jeżeli oddanie w dzierżawę następuje:
na rzecz osoby, która korzystała jako ostatnia z nieruchomości na podstawie umowy przez okres co najmniej 3 lat;
na cel rolniczo - ogrodniczy lub urządzenia zieleńców i ogródków przydomowych;
w celu urządzenia dróg dojazdowych;
w celu poprawienia warunków zagospodarowania nieruchomości przyległej lub jej części, stanowiącej własność, oddanej w użytkowanie wieczyste, dzierżawę lub najem;
na cele prowadzenia działalności niezarobkowej w szczególności charytatywnej, kulturalnej lub oświatowej;
na rzecz klubów i stowarzyszeń sportowych;
na cele użyteczności publicznej;
h) na rzecz osoby od której zakupiono daną nieruchomość;
i) w innych przypadkach - po uzyskaniu opinii komisji Rady Miejskiej;
Pismem z dnia 16 lutego 2006 r. działając w oparciu o art. 93 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) Wojewoda Opolski , jako organ nadzoru, wniósł na powyższą uchwałę skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu. W skardze tej podnosząc zarzut istotnego naruszenia prawa organ wniósł o stwierdzenie nieważności postanowień § 4, § 7 i § 16 ust. 2 lit. a, b, f, g, h, i uchwały oraz wstrzymanie ich wykonania. Skarżący podniósł, iż postanowienia § 4 uchwały naruszają art. 73 ust. 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.)., natomiast postanowienia § 7 są niezgodne z art. 37 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 34 usta. 6 wskazanej ustawy. Podnosząc zarzuty co do § 16 ust. 2 uchwały organ wskazał z kolei, iż w istotny sposób narusza on art. 37 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Powołując treść przepisów art. 37 ustawy o gospodarce nieruchomościami wojewoda zaznaczył, iż wyjątki od, określonej w art. 37 ust. 1, zasady sprzedaży lub oddawania w użytkowanie wieczyste, nieruchomości będących własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, w drodze przetargu, zostały wymienione w ust. 2 i 3 . Jednocześnie podniósł, iż postanowienia § 16 ust. 2 lit a, b, f, g, h, i zaskarżonej uchwały, wykraczają poza katalog tych wyjątków. Wskazał, iż zgodnie z § 16 ust. 2 lit. g uchwały, nie ma znaczenia jakie podmioty będą realizować cele użyteczności publicznej, podczas gdy art. 37 ust. 3 ustawy dotyczy wyłącznie podmiotów, dla których są to cele statutowe i których dochody przeznacza się w całości na działalność statutową. Stwierdził również, iż przewidziana w § 16 ust. 2 lit f możliwość odstąpienia od przetargu, mogła by być dopuszczalna jedynie w przypadku wprowadzenia zastrzeżenia, że dotyczy ona podmiotów nie tylko prowadzących działalność sportową, ale również na cele niezwiązane z działalnością zarobkową- podobnie jak przy prawidłowo sformułowanym (zgodnie z art. 37 ust. 2 pkt 3- odsyłającym do art. 68 ust. 1 pkt 2 ustawy) zwolnieniu zastosowanym w ust. 2 lit. e uchwały. Co do postanowień § 16 ust. 2 lit. a, b, h, organ wskazał, iż dotyczą one kwestii całkowicie wykraczających poza katalog ustawowych wyjątków. Przewidziana zaś w ust. 2 lit. i generalna zgoda na bezprzetargowe oddawanie przez burmistrza w dzierżawę nieruchomości "w innych przypadkach", po uzyskaniu opinii komisji Rady Miejskiej, powoduje niedopuszczalne przekazanie kompetencji przynależnej radzie gminy zgodnie z art. 37 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami i to na bliżej nieokreślony podmiot (nie sprecyzowano bowiem, której komisji opinia byłaby wymagana), co stanowi istotne naruszenie prawa. Wojewoda zaznaczył również, iż w jego ocenie, Rada Gminy odwołując się wyłącznie do zdania 2 art. 37 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zinterpretowała przepis z pominięciem zdania 1 ust. 4, które to obliguje organ zawierający umowy cywilnoprawne odpowiedniego stosowania ust. 1, 2 i 3 art. 37. Jednocześnie organ stwierdził, iż w świetle wskazanych przepisów Rada Gminy nie miała podstaw do wyrażenia generalnej zgodny na odstąpienie od obowiązku przeprowadzenia przetargów na wydzierżawienie nieruchomości gruntowych stanowiących własność gminy, gdy umowa ma być zawarta na okres dłuższy niż trzy lata, na wskazane w uchwale cele, które nie mieszczą się w katalogu przesłanek taksatywnie wymienionych w przepisie art. 37 ust. 2 i 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami.