Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Elżbieta Kmiecik Sędziowie Sędzia WSA Krzysztof Bogusz (spr.) Sędzia WSA Beata Kozicka po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 22 grudnia 2020 r. sprawy ze skargi A. G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 5 marca 2019 r., nr [...] w przedmiocie uznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego za nienależnie pobrane 1) uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta Opola z dnia 16 lipca 2018 r., nr [...], 2) zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu na rzecz skarżącego A. G. kwotę 480 (czterysta osiemdziesiąt) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Przedmiotem niniejszego postępowania jest skarga A. G. (dalej również jako: "skarżący"), reprezentowanego przez pełnomocnika adwokata K. P., na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu (dalej również jako: "organ odwoławczy", "Kolegium" lub w skrócie: "SKO") z dnia 5 marca 2019 r., nr [...], utrzymującą w mocy decyzję Dyrektora Miejskiego Centrum Świadczeń, działającego z upoważnienia Prezydenta Miasta Opola, (dalej również jako: "organ I instancji" lub w skrócie: "Dyrektor MCŚ") o uznaniu, że świadczenie z funduszu alimentacyjnego wypłacone A. G. za okres od dnia 1 października 2011 r. do dnia 30 września 2012 r. w łącznej kwocie 6000 zł, jest nienależnie pobranym świadczeniem.
Skarga została wniesiona w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Decyzją z dnia 23 września 2011 r., nr [...] , Dyrektor MCŚ przyznał skarżącemu świadczenie z funduszu alimentacyjnego w wysokości 500 zł miesięcznie na okres od 1 października 2011 r. do 30 wrzesienia 2012 r.
W wyniku wznowienia postępowania, rozstrzygnięciem z dnia 8 kwietnia 2015 r., nr [...], organ I instancji uchylił wyżej wymienioną decyzję z dnia 23 września 2011 r. oraz orzekł o odmowie przyznania skarżącemu świadczenia z funduszu alimentacyjnego. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazał, że wyszła na jaw nowa okoliczność, nieznana organowi dotycząca faktu zawarcia w dniu 28 czerwca 2010 r. związku małżeńskiego między matką skarżącego B. G. a R. R. Informację w tym zakresie organ I instancji uzyskał po otrzymaniu w dniu 10 października 2014 r. odpisu skróconego aktu małżeństwa. Dalej Dyrektor MCŚ wyjaśnił, że okoliczność ta spowodowała, iż rodzina A. G. składa się z trzech, a nie jak wskazano we wniosku dwóch osób, i przy uwzględnieniu w dochodach rodziny również dochodu R. R., dochód na osobę w rodzinie przekraczał 725 zł. W związku z powyższym organ uznał, że świadczenie z funduszu alimentacyjnego nie przysługuje skarżącemu.
Następnie Dyrektor MCŚ wszczął z urzędu postępowanie w sprawie ustalenia nienależnie pobranych przez skarżącego świadczeń z funduszu alimentacyjnego w okresie świadczeniowym 2011/2012 w związku ze zmianą składu i dochodów rodziny. Decyzją z dnia 27 października 2016 r., nr [...], Dyrektor MCŚ, orzekł, że wypłacone skarżącemu świadczenie z funduszu alimentacyjnego za okres od dnia 1 października 2011 r. do dnia 30 września 2012 r. w łącznej kwocie 6.000 zł, jest nienależnie pobranym świadczeniem i podlega zwrotowi wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. W decyzji tej powołał się m.in. na art. 2 pkt 7 lit. b ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2016 r. poz. 169 ze zm.).
W wyniku wniesionego odwołania Kolegium decyzją z dnia 31 marca 2017 r., nr [...] , uchyliło zaskarżoną decyzję w całości i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji. W uzasadnieniu organ odwoławczy zwrócił uwagę, że z akt sprawy nie wynika, aby strona miała świadomość odnośnie tego, jakie osoby - zgodnie z przepisami - wchodzą w skład rodziny, a w konsekwencji brak było wystarczających dowodów dla uznania, że strona świadomie wprowadziła organ w błąd, nie podając wśród członków rodziny ojczyma - R. R. W związku z tym SKO wskazało, że organ pierwszej instancji, chcąc zastosować art. 2 pkt 7 lit. b ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, w ramach ponownego rozpatrywania sprawy powinien ustalić, czy w sprawie wystąpiła przesłanka umyślnego wprowadzenia organu w błąd przez stronę. Jednocześnie Kolegium zaleciło organowi I instancji zbadanie, czy nie zachodzi żadna z pozostałych przesłanek do uznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego za nienależnie pobrane.