Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krzysztof Bogusz Sędziowie Sędzia NSA Jerzy Krupiński Sędzia WSA Daria Sachanbińska - spr. Protokolant St. inspektor sądowy Grażyna Jankowska-Stykała po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 lipca 2020 r. sprawy ze skargi Gminy Lewin Brzeski na decyzję Wojewody Opolskiego z dnia 12 lutego 2019 r., nr [...], w przedmiocie ustalenia odszkodowania za nieruchomość nabytą z mocy prawa przez gminę 1) uchyla zaskarżoną decyzję w części, w jakiej utrzymuje w mocy pkt 2 decyzji Prezydenta Miasta Opola z dnia 30 lipca 2018 r., nr [...], oraz w jakiej utrzymuje w mocy pkt 3 tej decyzji w zakresie zobowiązania Burmistrza Lewina Brzeskiego do wypłaty odszkodowania na rzecz A S.A., a także uchyla decyzję Prezydenta Miasta Opola z dnia 30 lipca 2018 r., nr [...], w części obejmującej pkt 2 oraz pkt 3 - w zakresie zobowiązania Burmistrza Lewina Brzeskiego do wypłaty odszkodowania na rzecz A S.A., 2) umarza postępowanie sądowe w pozostałym zakresie, 3) zasądza od Wojewody Opolskiego na rzecz Gminy Lewin Brzeski kwotę 16.079 (szesnaście tysięcy siedemdziesiąt dziewięć) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Decyzją z dnia 30 lipca 2018 r., nr [...], Prezydent Miasta Opola orzekł o:
1) ustaleniu odszkodowania za nabytą z mocy prawa na rzecz Gminy Lewin Brzeski (zwanej dalej również skarżącą), na podstawie ostatecznej decyzji Starosty Brzeskiego z dnia 16 czerwca 2009 r., nr [...], zezwalającej na realizację inwestycji drogowej polegającej m.in. na rozbudowie drogi wzdłuż torów A (ul. [...]) w [...] na odcinku od km. [...] (ul. [...]) do km [...] (droga wojewódzka nr [...][...] - [...] - [...] - ul. [...]) wraz z odwodnieniem na odcinku od km. [...] do km. [...] (ul. [...]) w miejscowości [...], sprostowanej postanowieniem z dnia 9 października 2009 r., nr [...], nieruchomość oznaczoną w ewidencji gruntów i budynków numerami działek: a (przed zmianą numeracji b) o powierzchni 0,0520 ha, c o powierzchni 0,0757 ha, d o powierzchni 0,0405 ha, e o powierzchni 0,0671 ha, arkusz mapy [...], obręb [...], gmina [...], KW [...], na rzecz Skarbu Państwa w kwocie: 58.640 zł,
2) ustaleniu odszkodowania za wygaśnięcie prawa użytkowania wieczystego w związku z nabyciem z mocy prawa na rzecz Gminy Lewin Brzeski, na podstawie ww. ostatecznej decyzji Starosty Brzeskiego z dnia 16 czerwca 2009 r., wskazanych wyżej nieruchomości na rzecz A S.A. (dalej w skrócie: A) w kwocie: 527.859 zł,
3) zobowiązaniu Burmistrza Lewina Brzeskiego do jednorazowej wypłaty ustalonego w tej decyzji odszkodowania w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o ustaleniu odszkodowania stanie się ostateczna.
Rozstrzygnięcie zostało wydane na podstawie art. 12 ust. 1, 4a, 4d, 4f i ust. 5 w związku z art. 11a i art. 18 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1496, z późn. zm. [na dzień orzekania przez organ odwoławczy - Dz. U. z 2018 r. poz. 1474), zwanej dalej specustawą, oraz art. 130 ust. 2, art. 132 ust. 1a, art. 134 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2018 r. poz. 121, z późn. zm. [na dzień orzekania przez organ odwoławczy - Dz. U. z 2018 r. poz. 2204, z późn. zm.]), zwanej dalej w skrócie: u.g.n.
W uzasadnieniu decyzji organ podał, że ostateczną decyzją z dnia 16 czerwca 2009 r. Starosta Brzeski stwierdził nabycie na rzecz Gminy Lewin Brzeski nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów i budynków numerami działek wcześniej opisanymi. Prawo własności tych nieruchomości przysługiwało dotychczas Skarbowi Państwa, natomiast prawo użytkowania wieczystego przysługiwało A. Wyznaczony do prowadzenia tej sprawy Prezydent Miasta Opola wszczął w dniu 30 czerwca 2011 r. postępowanie mające na celu ustalenie oraz wypłatę odszkodowania za nieruchomość nabytą pod rozbudowę dróg gminnych, o czym powiadomił strony postępowania. Następnie organ postanowieniem z dnia 2 kwietnia 2012 r. zawiesił postępowanie w związku z wnioskiem skarżącej o stwierdzenie nieważności decyzji uwłaszczeniowej Wojewody Opolskiego z dnia 5 czerwca 2009 r., na podstawie której A nabyło prawo użytkowania wieczystego nieruchomości oznaczonych numerami działek: f, c, d, e o łącznej powierzchni 0,2353 ha, arkusz mapy [...], obręb [...]. Decyzją z dnia 5 marca 2013 r., nr [...], Minister Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej odmówił skarżącej stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody Opolskiego z dnia 5 czerwca 2009 r. i rozstrzygnięcie to utrzymał w mocy decyzją własną z dnia 14 czerwca 2013 r., nr [...]. Wyrokiem z dnia 11 marca 2014 r., sygn. akt. I SA/Wa 2002/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Gminy Lewin Brzeski na decyzję Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 14 czerwca 2013 r., a Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 12 kwietnia 2017 r., sygn. akt I OSK 1799/15, oddalił skargę kasacyjną skarżącej od powyższego wyroku sądu pierwszej instancji. W dalszej części uzasadnienia organ pierwszej instancji przytoczył mające w sprawie zastosowanie przepisy specustawy oraz odnotował, że za bezzasadny uznał wniosek skarżącej o przeprowadzenie postępowania mediacyjnego. Przypomniał też, że strony zapoznały się z operatem szacunkowym z dnia 2 grudnia 2017 r., który dwukrotnie - w związku z uwagami stron - sprostowano, tj. w dniu 20 marca 2018 r. i 30 maja 2018 r. Wobec braku kolejnych uwag, organ przyjął operat szacunkowy jako dowód w prowadzonym postępowaniu. Dalej organ powołał się na przepisy u.g.n. oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego (Dz. U. Nr 207, poz. 2109, z późn. zm.), dalej zwanego rozporządzeniem, w tym § 36 i § 29 ust. 3. Wskazał również, że wartość prawa własności nieruchomości oznaczonej nr a, c, d, e została określona na podstawie skorygowanego operatu szacunkowego z dnia 20 marca 2018 r. na kwotę 58.640 zł, zaś wartość prawa użytkowania wieczystego przysługującego A została określona na kwotę 527.859 zł. Organ ustalił, że wyceniana nieruchomość na dzień wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej była objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego miasta Lewin Brzeski z dnia 14 lipca 2008 r., zatwierdzonym uchwałą Nr XXIII/173/2008, i oznaczona na rysunku planu symbolem: na działce nr a - KK, tj. teren komunikacji kolejowej, stanowiący teren zamknięty, na działce nr c - KDD, tj. droga dojazdowa, na działce nr d - KK, tj. teren komunikacji kolejowej, stanowiący teren zamknięty oraz KDD, tj. droga dojazdowa, na działce nr e - KDD, tj. droga dojazdowa, z dominującym przeznaczeniem wśród gruntów przyległych do ww. nieruchomości, oznaczonym na rysunku planu symbolem P - tereny produkcji, magazynowania i składowania. Do określenia wartości prawa użytkowania wieczystego wycenianej nieruchomości rzeczoznawca majątkowy zastosował metodę odtworzeniową, a do określenia wartości gruntów - podejściem porównawczym - metodę porównania parami. Natomiast jako rynek przyjął rynek nieruchomości gruntowych niezabudowanych, które były przedmiotem obrotu rynkowego, przeznaczonych pod zabudowę produkcyjno-usługową, położonych w mieście Lewin Brzeski. Z kolei charakterystykę wybranych nieruchomości porównawczych rzeczoznawca przedstawił w tabeli. Badaniem objęto ceny transakcyjne od lutego 2016 r. do września 2017 r. Następnie organ uznał, że operat w sprawie określenia wysokości odszkodowania za nieruchomość przejętą pod inwestycję drogową, polegającą m.in. na rozbudowie drogi wzdłuż torów A wraz z odwodnieniem na wskazanych odcinkach, jest prawidłowy.