Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Teresa Cisyk (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Elżbieta Kmiecik Sędzia WSA Elżbieta Naumowicz Protokolant Sekretarz sądowy Agnieszka Jurek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 października 2015 r. sprawy ze skargi Wojewody Opolskiego na uchwałę Rady Miejskiej w Strzelcach Opolskich z dnia 28 stycznia 2015 r., Nr V/22/2015 w przedmiocie określenia wymagań jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych 1) stwierdza nieważność § 3 pkt 3, pkt 5 i pkt 6 oraz § 4 zaskarżonej uchwały, 2) zasądza od Gminy Strzelce Opolskie na rzecz Wojewody Opolskiego kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Rada Miejska w Strzelcach Opolskich podjęła w dniu 28 stycznia 2015 r., uchwałę Nr V/22/2015 w sprawie wymagań, jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych. Jako podstawę prawną powołała przepisy art. 7 ust. 3a ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2013 r., poz. 1399, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, oraz § 1 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie szczegółowego sposobu określania wymagań, jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych (Dz. U. z 2012 r., poz. 299), zwanego także rozporządzeniem. W § 3 pkt 1-6 uchwały Rady wymieniła wymagania, jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych, w tym ustaliła, że jest on zobowiązany do zapewnienia właściwych warunków porządkowo-sanitarnych, w szczególności:
- w pkt 3 - do uporządkowania i dezynfekcji miejsc zanieczyszczonych nieczystościami ciekłymi podczas opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych,
- w pkt 5 - do opróżniania na koniec każdego dnia roboczego zbiornika pojazdu asenizacyjnego z nieczystości ciekłych,
- w pkt 6 - do parkowania pojazdu asenizacyjnego, po zakończeniu pracy, na terenie bazy transportowej.
Z kolei, w § 4 ustalono wymóg, aby odebrane nieczystości ciekłe przedsiębiorca przekazywał wyłącznie do stacji zlewnej, spełniającej wymagania przewidziane odrębnymi przepisami, wskazanej w wydanym zezwoleniu.
Na powyższą uchwałę Wojewoda Opolski wniósł skargę w trybie art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, w której domagał się stwierdzenia nieważności § 3 pkt 3, pkt 5 i pkt 6 oraz § 4 uchwały z powodu istotnego naruszenia prawa oraz zasądzenia kosztów zastępstwa procesowego stosownie do obowiązujących przepisów.
W uzasadnieniu wyjaśnił, że przedmiotowa uchwała wpłynęła do organu nadzoru, którym jest Wojewoda Opolski, w dniu 5 lutego 2015 r. Skarżący organ przytoczył treść art. 7 ust. 3a ustawy oraz § 1 rozporządzenia, wskazując, że Rada przekroczyła zakres upoważnienia ustawowego. Dowodził, że rada gminy została umocowana do określenia wymagań, jakie ma spełnić przedsiębiorca na etapie ubiegania się o zezwolenie na prowadzenie planowanej działalności w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych, a wymagania te powinny dotyczyć kwestii wskazanych w rozporządzeniu, tj. opisu wyposażenia technicznego, zabiegów sanitarnych i porządkowych związanych ze świadczonymi usługami oraz miejsc przechowywania nieczystości ciekłych. Najistotniejszym jest, w przekonaniu skarżącego, aby wymagania te były weryfikowalne na etapie ubiegania się o zezwolenie. Oznacza to, że w uchwale podjętej na podstawie art. 7 ust. 3a ustawy nie można zawrzeć wymagań dotyczących wykonywania tej działalności już po uzyskaniu zezwolenia. W ocenie skarżącego organu, tego rodzaju postanowienia uchwały powinny zostać uznane za wykraczające poza zakres upoważnienia ustawowego. Skarżący zaakcentował, iż podjęta uchwała należy do aktów prawa miejscowego, co pociąga za sobą konsekwencje w postaci konieczności odnoszenia do nich wszystkich zasad charakteryzujących tworzenie i obowiązywanie systemu źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Dodał, że akty prawa miejscowego mogą być stanowione wyłącznie na podstawie upoważnienia ustawowego zawartego w ustawie. Natomiast przekroczenie granic upoważnienia ustawowego, określonego w ustawie powoduje, że zapisy uchwały wydane poza zakresem delegacji muszą zostać uznane za rażąco naruszające prawo. Wojewoda stwierdził, że zawarte w uchwale w § 3 pkt 3, pkt 5 i pkt 6 oraz w § 4 wymagania nakładane na przedsiębiorców w żaden sposób nie mogą się odnosić do sytuacji przedsiębiorcy w chwili ubiegania się o zezwolenie. Nie są weryfikowalne na etapie kontroli wniosku o jego wydanie, gdyż dotyczą już wykonywanej działalności, a tę można rozpocząć dopiero po uzyskaniu zezwolenia. Zwłaszcza wymóg zawarty w § 4 uchwały nie może stanowić o możliwości uzyskania zezwolenia, skoro sam odnosi się do dokumentu, który będzie dopiero wydany.