Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Janowska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Krzysztof Bogusz Sędzia WSA Daria Sachanbińska Protokolant St. sekretarz sądowy Joanna Szyndrowska po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 23 lutego 2010 r. sprawy ze skargi J. M. na decyzję Wojewody Opolskiego z dnia [...] nr [...] w przedmiocie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości 1) uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta Opola z dnia [...], nr [...], 2) określa, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości.
Przedmiot zaskarżenia w niniejszej sprawie stanowi decyzja Wojewody Opolskiego z dnia [...], nr [...], wydana na podstawie art. 138 § 1 K.p.a. w związku z art. 1205 § 1 K.p.a., po rozpatrzeniu odwołania J. M. od decyzji Prezydenta Miasta Opola z dnia [...], nr [...], umarzającej postępowanie w sprawie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości położonej w O., działka nr A, z k.m. [...], o powierzchni 0,0622 ha, stanowiącej własność Skarbu Państwa.
Zaskarżoną decyzję poprzedziło postępowanie administracyjne o następującym przebiegu.
W dniu 15 maja 2008r. J. M. złożyła wniosek do Urzędu Miasta Opola o zwrot wywłaszczonej nieruchomości o numerze działki nr A, k. m. [...], obręb [...]. W uzasadnieniu podała, iż nieruchomość ta została wywłaszczona pod drogę, która nie została urządzona.
Decyzją z dnia [...] nr [...] Prezydent Miasta Opola umorzył postępowanie administracyjne wszczęte na wniosek J. M., dotyczące zwrotu wywłaszczonej nieruchomości o numerze działki A z karty mapy [...], obręb [...]. W uzasadnieniu decyzji organ pierwszoinstancyjny wskazał na fakt, iż sprawa ta została już wcześniej rozstrzygnięta odmowną decyzją Prezydenta Miasta Opola z dnia 11 kwietnia 2005r., nr [...], stwierdzając, że wobec tego prowadzone postępowanie w sprawie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości stało się bezprzedmiotowe.
W dniu 14 października 2008r J. M. wniosła odwołanie do Wojewody Opolskiego od decyzji Prezydenta Miasta Opola z [...], wnosząc o jej uchylenie. W uzasadnieniu podała, iż jej zdaniem nie wystąpiły okoliczności uzasadniające umorzenie postępowania o zwrot wywłaszczonej działki. Według strony skarżącej, postępowanie nie stało się bezprzedmiotowe, bowiem powoływanie się przez Prezydenta Miasta Opola na rozstrzygnięcie sprawy decyzją z dnia 11 kwietnia 2005 r. nie stanowi przesłanki do zastosowania art. 105 § 1 K.p.a. Strona skarżąca podniosła, że w roku 2006 doszło do sprzedaży sąsiedniej działki o numerze B, do której dostęp zapewniono od ul. [...], a nie od działki A. Wobec powyższego skarżąca domagała się rozstrzygnięcia sprawy pod względem merytorycznym.
Wojewoda Opolski, decyzją z dnia [...] nr [...], utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu pierwszej instancji. W uzasadnieniu organ odwoławczy podał, iż stosownie do treści art. 105 § 1 K.p.a. organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania w sytuacji, gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe. Bezprzedmiotowość postępowania będzie miała miejsce wówczas, gdy w sposób oczywisty organ stwierdzi brak podstaw prawnych i faktycznych do merytorycznego rozpatrzenia sprawy. Jednym z koniecznych warunków istnienia przedmiotu postępowania jest brak ostatecznego rozstrzygnięcia w danej sprawie, tzn. "otwarty" charakter danej sprawy. Wojewoda odnosząc się do zaskarżonej decyzji podkreślił, iż w obrocie prawnym pozostaje ostateczna decyzja Prezydenta Miasta Opola z dnia 11 kwietnia 2005 r., nr [...], odmawiająca skarżącej zwrotu wywłaszczonej nieruchomości położonej w O., obręb [...], oznaczonej numerem działki A, stanowiącej pas drogowy ulicy [...] w O. Ponadto stwierdził, iż fakt wcześniejszego rozstrzygnięcia wniosku skarżącej (identycznego z treścią i zakresem z wnioskiem z 15 maja 2008 r.) dowodzi, iż przedmiotowa sprawa w tym zakresie została zamknięta i organ I instancji nie miał podstaw do jej powtórnego merytorycznego rozpatrywania. Decyzja ostateczna, która nie została zaskarżona jest objęta szczególną ochroną prawną i dopóki orzeczenie rozstrzygające w sposób ostateczny daną sprawę funkcjonuje w obrocie prawnym, kolejne postępowanie dotyczące tej samej materii jest w oczywisty sposób bezprzedmiotowe. Wojewoda podkreślił, iż dopiero eliminacja z obrotu prawnego takiego rozstrzygnięcia otworzyłaby możliwość ponownego rozstrzygnięcia tej samej sprawy. Wzruszenie decyzji ostatecznej może nastąpić tylko w trybach nadzwyczajnych, w przypadkach przewidzianych w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego. Wobec powyższego, Wojewoda uznał za niezasadne zarzuty odwołania dotyczące braku przesłanek do zastosowania w niniejszej sprawie przepisu art. 105 § 1 K.p.a. W ocenie Wojewody, organ I instancji, stwierdzając tożsamość spraw z 2005 i z 2008 r., prawidłowo umorzył postępowanie wszczęte na wniosek z dnia 15 maja 2008 r. ze względu na jego bezprzedmiotowość.