Sprawa ze skargi Prokuratora Rejonowego w Nysie na zarządzenie Burmistrza Nysy w przedmiocie ustalenia opłat za miejsca grzebalne oraz za korzystanie z cmentarzy komunalnych na terenie gminy stwierdza nieważność zaskarżonego zarządzenia w całości.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krzysztof Sobieralski Sędziowie Sędzia WSA Elżbieta Kmiecik Sędzia NSA Jerzy Krupiński (spr.) Protokolant Referent stażysta Marta Gajowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 lutego 2020 r. sprawy ze skargi Prokuratora Rejonowego w Nysie na zarządzenie Burmistrza Nysy z dnia 30 kwietnia 2004 r., nr 389/2004 w przedmiocie ustalenia opłat za miejsca grzebalne oraz za korzystanie z cmentarzy komunalnych na terenie gminy stwierdza nieważność zaskarżonego zarządzenia w całości.

Uzasadnienie strona 1/4

Zarządzeniem z 30 kwietnia 2004 r., nr 389/2004, Burmistrz Nysy, na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 2 oraz ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 1997 r., nr 9, poz. 43 ze zm.) i uchwały Rady Miejskiej w Nysie z dnia 16 grudnia 1998 r., nr V/24/98, w sprawie powierzenia Zarządowi Miasta i Gminy Nysa uprawnień do ustalania cen i opłat za usługi komunalne o charakterze użyteczności publicznej oraz za korzystanie z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, ustalił wysokość opłat za miejsca grzebalne oraz za korzystanie z cmentarzy komunalnych na terenie Gminy Nysa. Wysokość stawek ustalił w załączniku do zarządzenia, w § 2 zarządzenia wskazał, że nowe stawki obowiązują od dnia 1 maja 2004 r., a z kolei w § 3 zarządzenia postanowił, że podlega ono ogłoszeniu na tablicy ogłoszeń w siedzibie Urzędu Miejskiego, w prasie lokalnej oraz w siedzibie Cmentarzy Komunalnych w Nysie.

Na powyższe zarządzenie, pismem z 22 października 2019 r., skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu wniósł Prokurator Rejonowy w Nysie (dalej też: Prokurator lub skarżący), domagając się stwierdzenia jego nieważności w całości.

Zaskarżonemu zarządzeniu zarzucił rażące naruszenie art. 13 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1461), polegające na uznaniu, że zaskarżone zarządzenie nie stanowi aktu prawa miejscowego.

W uzasadnieniu skargi Prokurator wywodził, że ustawa o gospodarce komunalnej upoważniła organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej, do określenia wysokości cen i opłat albo sposobu ustalania cen i opłat za usługi komunalne o charakterze użyteczności publicznej oraz za korzystanie z obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. Uprawnienie to rady mogły powierzyć organom wykonawczym swych jednostek. Art. 4 ust. 1 ustawy o gospodarce komunalnej ma charakter lex specialis w stosunku do przepisów ustrojowych gminy i zawiera delegację ustawową do wydania aktu prawa miejscowego. Wobec tego zaskarżone zarządzenie również ma charakter prawa miejscowego i wymaga ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym województwa. W ocenie Prokuratora, brak publikacji stanowi istotne naruszenie prawa, gdyż nie wiąże adresatów zawartych w nim norm i skutkuje jego nieważnością. Ponadto zarządzenie stanowi podstawę do obciążania wszystkich mieszkańców gminy i innych podmiotów opłatami, ma ono charakter zewnętrzny i powinno być traktowane jako akt prawa miejscowego.

W odpowiedzi na skargę Burmistrz Nysy (dalej również jako organ) wnosił o jej oddalenie z uwagi na bezzasadność zarzutów. Uzasadniając swoje stanowisko organ wyjaśnił, że stanowisko Prokuratora nie uwzględnia brzmienia przepisu art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (obecnie: Dz. U. z 2019 r. poz. 506, ze zm. - dalej w skrócie: "u.s.g."), zgodnie z którym akty prawa miejscowego ustanawia rada gminy w formie uchwały, a jedynie w zakresie przepisów porządkowych uprawnienie to przysługuje organowi wykonawczemu gminy. Skoro zaskarżone postanowienie nie należy do przepisów porządkowych i mieści się w dyspozycji art. 40 u.s.g., to nie powinno podlegać obowiązkowi publikacji w Dzienniku Urzędowym. Dalej, powołując się na liczne orzecznictwo wywiódł, że tego rodzaju akty jak akt zaskarżony nie noszą cech aktu prawa miejscowego, a przepis art. 4 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 ustawy o gospodarce komunalnej stanowi jedynie podstawę do wydania aktu kierownictwa wewnętrznego, skierowanego wyłącznie do podmiotów funkcjonujących w strukturze gminy. Nie posiada on cech generalności i powszechności. Ponadto przepis ten uprawnia też do wyboru sposobu prowadzenia gospodarki komunalnej, co odnosi się wyłącznie do sfery wewnętrznej gminy. Burmistrz podniósł też, że wprowadzony cennik dotyczy wyłącznie spółki A sp. z o.o. w [...], w której Gmina ma 100% udziałów i nie dotyczy innych podmiotów świadczących usługi cmentarne. Końcowo organ zaznaczył, że zaskarżone zarządzenie zostało wydane w 2004 r., kiedy to w orzecznictwie jednolicie przyjmowano, że tego rodzaju akty nie należą do grupy aktów prawa miejscowego.

Strona 1/4