Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krzysztof Bogusz (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Elżbieta Kmiecik Sędzia WSA Aleksandra Sędkowska po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 23 lipca 2020 r. sprawy ze skargi U. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 30 sierpnia 2019 r., nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego 1) uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Burmistrza Strzelec Opolskich z dnia 6 maja 2019 r., nr [...], 2) zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu na rzecz skarżącej U. S. 480 (czterysta osiemdziesiąt) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Wnioskiem z dnia 8 kwietnia 2019 r. U. S. (zwana dalej wnioskodawczynią lub skarżącą) zwróciła się do Ośrodka Pomocy Społecznej w Strzelcach Opolskich (dalej w skrócie: OPS) o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad niepełnosprawną córką M. S. Do wniosku dołączyła orzeczenie Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w [...] z dnia 4 kwietnia 2019 r., nr [...], o zaliczeniu córki do osób o znacznym stopniu niepełnosprawności na stałe, z którego wynika, że niepełnosprawność istnieje od urodzenia, a ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 1 marca 2015 r.
Po rozpatrzeniu wniosku, Kierownik OPS, działając z upoważnienia Burmistrza Strzelec Opolskich, decyzją z dnia 6 maja 2019 r., nr [...], odmówił przyznania skarżącej prawa do świadczenia pielęgnacyjnego wnioskowanego na M. S. Decyzja wydana została na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2220, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą oraz § 10 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 lipca 2017 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych oraz zakresu informacji, jakie mają być zawarte we wniosku, zaświadczeniach i oświadczeniach o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1466). W ustaleniach stanu faktycznego organ podał m.in., że skarżąca nie pracuje i jest matką M. S., która legitymuje się orzeczeniem z dnia 4 kwietnia 2019 r. o znacznym stopniu niepełnosprawności na stałe. Zgodnie ze wskazaniami zawartymi w orzeczeniu, córka skarżącej może pracować w warunkach chronionych (pkt 1), a w świetle pkt 7 orzeczenia wymaga stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Organ stwierdził, że w świetle przepisów ustawy świadczenie pielęgnacyjne powinno być przyznane skarżącej, gdyż nie pozostaje ona w zatrudnieniu i ciąży na niej obowiązek alimentacyjny wobec osoby niepełnosprawnej. Zdaniem organu, pomimo zaistnienia tych warunków skarżącej nie przysługuje wnioskowane świadczenie ze względu na brak związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy rezygnacją z zatrudnienia (niepodejmowaniem zatrudnienia) a koniecznością sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną. Organ ustalił bowiem, że M. S. nie wymaga stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby. Natomiast z przeprowadzonego wywiadu środowiskowego wynika, że córka wnioskodawczyni samodzielnie i na bieżąco wykonuje wszystkie funkcje życiowe, a to oznacza, że skarżąca nie sprawuje stałej faktycznej opieki, chociaż taką deklaruje. Organ podkreślił, że niepełnosprawna córka od 18 maja (winno być 15 maja - dopisek Sądu) 2018 r. jest zatrudniona w A w [...], gdzie pracuje na samodzielnym stanowisku 7 godzin dziennie. Według oświadczenia wnioskodawczyni, córka do miejsca pracy jest przez nią dowożona, natomiast z pracy wraca wraz z koleżanką i wówczas jest odbierana ze stacji PKP przez skarżącą. W ocenie organu, czynności związane z dowożeniem córki do pracy trudno uznać za stałą opiekę, natomiast czynności związane z podawaniem leków, dbaniem o kontrole lekarskie, pomoc w ubieraniu się i dbanie o higienę osobistą córki trudno uznać za wiarygodne, gdyż M. S. ze względu na swój intelekt i sprawność ruchową sama sobie radzi z tymi czynnościami. W tym zakresie zatem organ I instancji nie dał wiary oświadczeniom skarżącej. Organ uznał, że skarżąca nie realizuje czynności mieszczących się w pojęciu opieki, zaś sama osoba niepełnosprawna funkcjonuje samodzielnie w życiu codziennym. Natomiast pracując zawodowo znaczną część dnia pozostaje pod opieką pracodawcy, a więc nie wymaga sprawowania stałej opieki przez matkę. Następie organ odniósł się do słownikowej definicji słowa opieka i stwierdził, że skarżąca nie realizuje czynności mieszczących się w tym pojęciu. Wskazał, że aktualny stan zdrowia niepełnosprawnej pozwala jej na normalne życiowe funkcjonowanie, czego zasadniczym dowodem jest wykonywanie pracy zarobkowej. W przekonaniu organu, przyznanie w tym konkretnym przypadku świadczenia pielęgnacyjnego kłóciłoby się z ideą świadczenia pielęgnacyjnego, które przyznaje się po to by osoba zdrowa (opiekun) mogła pomagać osobie niepełnosprawnej w jej w miarę normalnym życiowym funkcjonowaniu.