Sprawa ze skargi na uchwałę Rady Powiatu Namysłowskiego w przedmiocie zasad nabywania, zbywania, obciążania, wydzierżawiania lub najmu nieruchomości
Uzasadnienie strona 3/4

W świetle twierdzeń organu zapis ten należy interpretować w ten sposób, że zwolnienie z obowiązku zawarcia umowy dzierżawy na czas dłuższy niż 3 lata w trybie przetargu uwarunkowane jest tylko i wyłącznie zgodą odpowiedniego organu i nie jest uzależnione od spełnienia jakiegokolwiek innego warunku wynikającego z art. 37 ust. 2 i 3 ugn. Organ wskazuje przy tym na możliwy rzeczywisty sens przepisu, jako skierowanego do umów o skutkach rodzajowo "łagodniejszych", niż umów definitywnych, jakimi są sprzedaż i oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste. Zauważyć wobec tego należy, że w procesie stosowania prawa niejednokrotnie powstają wątpliwości co do sensu normy prawnej. W celu przezwyciężenia tych wątpliwości organ stosujący prawo posługuje się wykładnią gramatyczną, względnie funkcjonalną lub systemową. Interpretacja zastosowanego w uchwale przez Radę Powiatu Namysłowskiego art.37 ust. 4 ugn jest nietrafna, gdyż zakłada prymat wykładni celowościowej. Opiera się ona na założeniu, iż umowy, o których jest mowa w art. 37 ust 4 ugn są umowami o mniej trwałych skutkach niż umowy wymienione w art. 37 ust. 1 ugn i wnioskowaniu ad majorem ad minus. Nie wydaje się to uzasadnione, gdyż równie dobrze można bronić tezy, że umowy użytkowania, najmu lub dzierżawy są korzystniejsze (o łagodniejszych uwarunkowaniach finansowych) dla kontrahenta, niż umowy sprzedaży lub użytkowania wieczystego, albowiem strona uzyskuje skutek w postaci w miarę długotrwałego władania nieruchomością bez potrzeby jej kupna.

Zdaniem Sądu prymat będzie miała jednak wykładnia gramatyczna tego przepisu, która prowadzi do wniosku, iż przy zawieraniu, m.in. umów dzierżawy na okres dłuższy niż 3 lata wymagany jest przetargowy tryb zawarcia umowy, chyba że w drodze stosownej uchwały, rada powiatu wyrazi zgodę na odstąpienie od przetargu przy zawieraniu takiej umowy. Dla odstąpienia jednak od przetargowego zawarcia umowy dzierżawy konieczne jest odpowiednie stosowanie ust. 1 ustawy. Przepis ust. 4 art. 37 ugn nakazuje bowiem odpowiednie zastosowanie regulacji zawartych w ust. 2 i 3 do wskazanych w nim umów. Odpowiednie (a więc odpowiadające celowi, przeznaczeniu, spełniające wymagane warunki, uwzględniające specyfikę danego stanu), a nie wprost, zastosowanie ust. 1 art. 37 ugn oznacza konieczność stosowania tych przepisów w zakresie uwzględniającym odmienność stanu faktycznego wynikającego z umów użytkowania, najmu lub dzierżawy. Ustęp 1 art. 37 ugn brzmi, iż "Z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, nieruchomości są sprzedawane lub oddawane w użytkowanie wieczyste w drodze przetargu." Zamieszczenie przez ustawodawcę w tym przepisie sformułowania "z zastrzeżeniem" oznacza, na co słusznie zwrócił uwagę Wojewoda, iż wydzierżawienie nieruchomości w drodze bezprzetargowej jest dopuszczalne tylko w przypadkach określonych w ustępie 2 i 3 artykułu 37 ugn, które mogą mieć zastosowanie do stanów związanych z umowami użytkowania, najmu lub dzierżawy. Gdyby przepis art. 37 ust. 4 ugn miał funkcjonować w obrocie prawnym, tak jak uważa skarżąca, jako samodzielna podstawa do bezprzetargowego zawierania umów cywilno-prawnych dzierżawy, najmu, czy też użytkowania nieruchomości stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego na okres przekraczający 3 lata, ustawodawca nie odwoływałby się w pierwszym zdaniu do odpowiedniego stosowania ust. 1. Zastosowane odesłanie w komentowanym przepisie skutkuje tym, iż należy stosować również odpowiednio także ustęp 2 i 3 art. 37 ugn. W kierunku takiej wykładni przepisu art. 37 ust. 4 ugn wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 11 kwietnia 2006 r., sygn. akt I OSK 756/05 (nie publ.) a także WSA w Opolu w wyrokach z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt II SA/Op 83/05 i z dnia 12 kwietnia 2005 r., syg. akt II SA/Op 37/05. Poza sferą kognicji sądu jest wskazywany przez organ przypadek podobnej - jak zakwestionowana - regulacji zawartej w uchwale innej jednostki samorządu terytorialnego.

Strona 3/4